Babasız Geçen Çocukluk Yıllarından, Bir Milletin İstiklâline Giden Yol: Mustafa

1993 yılında yaptığı Sarı Zeybek belgeseli ile Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün yaşamının son dönemlerini ilk defa tarihin tozlu sayfalarından, beyazcama taşıyan Milliyet Gazetesi’nin köşe yazarlarından Can Dündar; son belgesel filmi Mustafa ile Ulu Önder’in hayatını bu kez bir bütün olarak izleyicilerin beğenisine sundu. Sarı Zeybek ve Mustafa belgeselleri gibi, Türkiye tarihinde önemli özgeçmişleri bulunan birçok ismin, araştırmalar sonucunda elde edilen verilerin ışığı altında fotoğrafını çeken ve belgesellerini yapan Can Dündar, ne var ki Mustafa ile ilgili son günlerde ortaya çıkan sert tartışmalar ve eleştirilere engel olamadı. Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın, artık bütün Türk halkınca bilinen yaşam seyri, hayat standardı ve son zamanlarına yönelik yapılan bu eleştiriler; Türk halkının, Aziz Ata’sını en çok hangi özellikleri ile hatırlamak ve yâd etmek istediğinden doğan kaygılarından olsa gerek.

Ne var ki Ulu Önder’in yapısını oluşturmaya çalıştığı yeni Türk ulusunun bir parçası olarak benimsediği Batılı yaşam tarzına uygun olarak, gecenin geç saatlerinden, ertesi günün ilk ışıklarına dek süren içkili toplantılara ve güzel kadınlara olan düşkünlüğü, O’nun bir zaafı olarak değerlendirildi. Ve Atatürk’ün son yıllarını yapayalnız bir şekilde geçirdiği, son günlerinde Ulu Önder’in yakınında eski dostlarından, cephede birlikte savaştığı ve Cumhuriyet’i beraber kurduğu dava arkadaşlarından artık hiç kimsenin kalmadığı resmedildi.

Ama Mustafa Kemal Atatürk ile ilgili yapılan bir filmi, çekilen belgeseli; O’nun hayatı kadar, o zaman temelini kurduğu, Batı’yı örnek alan bir yaşam tarzına sahip bugünün Türkiye Cumhuriyeti açısından da değerlendirmek gerekir, diye düşünüyorum.

Atatürk’ün, Padişah iradesinden kurtarıp, Batılı bir yaşam tarzının ekseninde kendi millî iradesine sahip bir Türk ulusu yaratma düşüncesinde bugün toplum olarak hangi noktada bulunmaktayız?

Bana göre, Mustafa filmini toplum olarak irdelememiz gereken bir nokta da burası olmaktadır. Atatürk’ün, 85 yıl önce modern ve çağdaş bir Türkiye Cumhuriyeti modeli yaratmak için peşi sıra yaptığı inkılâplar ve gerçekleştirdiği devrimler, bugün ne yazık ki bazı kitlelerce tartışılır bir hale geldi.

Zaman; Türk toplumu olarak Atatürk’ün geçmişini bir filmle tartışmak değil, O’nun 85 yıl önce çizdiği uygar Türkiye Cumhuriyeti modelini yaratma zamanı olmalıdır.