Bak şu yemeklerin yaptığına!

Aslında yemeklerin suçu yok, suç yanlış yapılan seçimlerde. Dünyaya baktığımızda önlenebilir hastalıklardan kaynaklanan ölümlerin %19’unun tütünden, %14’ünün ise beslenme ve hareketsizlikten kaynaklandığını görüyoruz. Trafik kazaları ve uyuşturucudan kaynaklanan ölümlerin %1 oranında olduğunu gözönüne alırsak bu rakamlar hiç de azımsanamayacak düzeyde değil.

Yapılan bir araştırmaya göre besinlerle ilgili günde ortalama 200 karar veriyoruz fakat başımıza gelenlerden de görüldüğü gibi bu kararların çoğu bilinçsiz. Sonuç olarak diyete bağlı kronik hastalıkların %60’ı ölüm nedeni olarak karşımıza çıkıyor.

Yurdumuzdaki duruma bakarsak;

Türkiye’de ölüm nedenlerinin ilk sırasında kalp-damar hastalıkları(%43) yer almakta. Kalp –damar hastalıklarının 1/3’ü yeterli ve dengeli beslenme ile önlenebilmektedir.

İkinci sıradaki ölüm nedeni beslenme alışkanlıklarına bağlı nedenlerle ortaya çıkan meme, kolon, prostat ve mide kanserleridir. Kanser oluşumunun %30-40’ı yanlış beslenme kaynaklıdır.

Kalsiyum eksikliğine bağlı diş çürüğü prevelansı 6 yaşındaki çocuklarda %83, 8 yaşında %92 oranında.

Yine kalsiyum eksikliğine bağlı kemik erimesi (osteoporoz) özellikle menopoz dönemindeki kadınlarda yaygın olarak görülmekte(%16.7).
Günlük güneşlik bir ülkede yaşamamıza rağmen sütle aramız pek iyi olmadığı için, ne yazık ki D vitamini eksikliği de beklenmeyecek düzeyde yüksek seyretmektedir.

Türkiye’de 5 milyon insan diabet hastasıdır ve bunun büyük bölümünü fiziksel aktivite azlığı, şişmanlık, stres, kentleşme ve sosyo ekonomik durumun ortaya çıkardığı tip2 diyabet oluşturmaktadır.

Demir, iyot ve folik asit yetersizlikleri Türkiye’de önemli halk sagligi sorunlaridir. Şehirlere göre çok artabilmekle beraber nüfusun 1/3’ünde iyot eksikligine bağlı guatr görülmektedir. Folik eksikliğine bağlı nöral tüp defektleri prevelansı da oldukça yüksektir.

Diyabet, hipertansiyon, kalp-damar hastalıklarının birleşimi olan çağımızın hastalığı metabolik sendrom görülme sıklığı da yanlış beslenme alışkanlıklarına bağlı olarak artmaktadır.

Bu hastalıkların büyük bir çoğunluğunun önlenmesi yeterli ve dengeli beslenme alışkanlıklarıyla o kadar kolay ki, belki de artık vücudumuza koyduğumuz yakıta , arabamıza koyduğumuz yakıttan daha fazla önem vermenin vakti gelmiştir. Unutmayın yapabileceğimiz en iyi yatırım sağlığımız yoksa yaptığımız tüm birikimlerin tadını çıkarabilecek zamanımız kalmıyor.

Dyt. Ece Nevra Durukan