Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

11 Temmuz '13

 
Kategori
Faizler
 

Bankaları faiz lobiciliği ile suçlamak para piyasaları hakkında bilgisizlikten kaynaklanır

Bankaları faiz lobiciliği ile suçlamak para piyasaları hakkında bilgisizlikten kaynaklanır
 

“Kapitalizmin en büyük sömürü aracı faizdir” veya dini inançları gereği “faiz haramdır” diyen, bankalara ve para piyasaları profesyonellerine ekonominin sırtından para kazanmak isteyen rantiyeciler ve faiz lobisi suçlamalarını yöneltenler bakan dahi olsalar Ekonomi biliminin e sinden anlamayanlardır. Faiz paranın fiyatıdır. Her ürünün fiyatı gibi paranın fiyatını da piyasadaki arz ve talep birlikte belirler. Faizler yükseliyorsa bu arzın talebin gerisinde kaldığını gösterir, sorun arzı artırmakla çözümlenir. Faizleri indirin diye fırça atmanın bir faydası yoktur. Hiçbir banka, spekülatör tekel olmadığı müddetçe faizleri tek başına belirleyemez, çünkü onlar borç veren rolünde arz tarafını borç alan ( mevduat kabul eden ) rolünde talep tarafını temsil ederler. Her hangi bir fiyatın oluşması için sadece arz yetmez talebin de rolü vardır. Faiz oranları para borç verenlerle para borç alanların ortak davranışları sonucunda oluşur sadece borç verenlerin kendi başlarına verebilecekleri bir karar değildir. Dolayısıyla faiz lobisi Türkiye Ekonomisinin kanını emiyor gibi suçlamalar ekonomi konusunda cehaletten kaynaklanır. Ne yazık ki bu cehalette ki insanlardan bazıları devletin yönetim kademelerine yükselip halkı yanıltan konuşmalar yapabiliyorlar.

Ayrıca faizlerin aşırı artırmasından bankalar para kazanamazlar. Türkiye dahil bir çok ülkenin tarihinde faizler birden bire sıçradığında birçok bankanın bir çok kredi müşterisi borçlarını ödeyemez duruma düşmüş ve tahsil edilemeyen ana para ve faizler yüzünden bankalar da zor duruma düşmüşler hatta birçoğu batmıştır. Dolayısıyla faizler ne kadar artarsa bankalar o kadar çok para kazanır iddiası cehaletten kaynaklanır. Evet herkes malını mümkün olan en yüksek fiyattan satmak ister ama bunun bir sınırı vardır. Kaldı ki kredi faizlerinin aşırı yükseldiği bir ortamda birçok başka tür faiz oranı da kontrolsüz yükselir. Bunların arasında bankaların masrafları arasında olan mevduat faizleri de vardır. Bu durumda faizlerin yükselmesi kimse batmasa dahi bankaların karını illa da artırır iddiası da yanlıştır. Bankaların para kazanması için faizlerin yükselmesi gerekmez, faziler düşerken de bankalar çeşitli tekniklerle para kazanabilirler. Bankaları sanki faizleri tek başlarına belirliyorlarmış ve sadece arz tarafındaymış gibi göstermek te çok yanlış. Bankaların sadece faiz gelirleri değil faiz giderleri de vardır. Mevduat, diğer bankalardan, Merkez Bankasından alınan çeşitli vadelerdeki borçlar vs. bankanın faiz gelirleri değil faiz giderlerini yaratırlar. Piyasada Banka kredi ve mevduatlarından başka bir çok faiz yaratan enstrüman vardır, devletin ihraç ettiği Hazine Bonoları gibi. Tüm bu enstrümanların faiz oranları arasında korelasyon vardır. Dolayısıyla bankaların kredi faizlerini istedikleri gibi ayarlayabildikleri ve bu yolla faiz lobisi oluşturup faizleri yükselterek haksız kazanç elde ettikleri iddiası tamamen yanlış hatta yalandır.

Faizlerin birden bire fırlamasının bankaların ve para piyasası kuruluşlarının tamamen dışında nedenleri de görülmüştür. Örneğin Türkiye’de bir cumhurbaşkanının pembe köşkte Milli Güvenlik Kurulu toplantısı esnasında bir başbakanın suratına Anayasa kitapçığını fırlatmasının yarattığı güvensizlik ortamı ve sonuçta halkın ve şirketlerin panikle piyasalara koşmasının sebep olduğu faiz oranlarının ve döviz kurlarının fırlaması faiz lobiciliği ile suçlanan bankaların hiç bir zaman yapamayacakları bir şeydir. Amerika’da FED ( Merkez bankası ) başkanının yaptığı bir konuşma faizlerde ani sıçrama ya da düşüşlere sebep olabiliyor. Çünkü halk, bankalar, şirketler bu konuşmalara göre para piyasalarındaki davranışlarını ani bir şekilde değiştirebiliyorlar. Uluslararası spekülatörler bazen bir para birimine hücum ederek kurların fırlamasına sebep olabiliyorlar. Ama aynısını herhangi bir ülkede faiz oranları için yukarıda sıraladığım nedenlerle söylemek ve bir faiz lobisinin varlığından bahsetmek mümkün değildir. Çeşitli ekonomistler en az 200 yıldır faiz oranlarının nasıl oluştukları hakkında çeşitli kuramlar öne sürmüşlerdir. Faiz lobisi suçlamaları yapanların bu kuramları biraz öğrenmelerinde fayda vardır.

Rasih Bensan 10 Temmuz 2013

 
Toplam blog
: 368
: 2280
Kayıt tarihi
: 05.05.12
 
 

BİLİM özellikle astronomi ve çeşitli konularda araştırmacı ve yazar Amatör fotoğrafçı, Ka..