Barış ile doğa…

Bu başlık, geçen hafta Türkçe dersinde işlediğimiz bir metne ait. Metin, etraftaki beton yığınlarından sıkılan Barış adındaki çocuğun doğaya özlemini ve bir parkta omzuna konan minik serçenin onu götürdüğü geri dönüşüm kutusu ile başlayan araştırmasını anlatıyor.

Küçük yaşlarda çevre bilincinin yerleşmesi önemlidir. Öyle ki bu konularda çocuklar evlerdeki büyükleri de eğitiyorlar. Onları daha tasarruflu olmaya ikna ediyor ve hatta denetliyorlar. Okulda öğrendiklerini evde anlatıyorlar. İlgili ailelerin bilgisi yoksa bile hem çocuğuna, hem öğretmene verdiği değerden dolayı onları dinliyor ve öğrendiklerini uyguluyor.

Doğanın korunmasında en büyük araçlardan biri de geri dönüşümle kazanılabilecek maddelerin çöpe gitmesini önlemek. Bu yolla, hem çöp miktarını azaltarak çevre kirlenmesine mani oluyor, hem de bu atıkları ekonomiye kazandırarak ülkenin bütçesine katkıda bulunuyoruz. En önemlisi tabii ki özellikle ağaç kesimini azaltıyoruz. Çocuklara besin zincirini verirken, yaşamak için doğaya olan ihtiyacımızı iyice kavratmak gerek. Doğayı seven, koruyan ve hem kendi geleceğini, hem de kendinden sonraki nesillerin geleceğini düşünen bireyler yetiştirmek çok önemli.

Belediyeler ne yazık ki bu konuda duyarlı değiller. Bursa merkezde bulunan üç büyük belediyeden benim yaşadığım Nilüfer Belediyesi yıllardır geri dönüşüm atıklarını ayrı topluyor. Bu atıklar için özel torbalar dağıtıyor ve haftada bir gün gelip alıyorlar. Oysa okulumun bulunduğu Osmangazi Belediyesi’nde bu uygulama yok. Öğrencilere yaşamlarında var olması gerektiği halde, olmayan bir olayı anlatıyorum. Tabii ki bilgiler havada kalıyor. Örneğin; bizim evde yıllardır çöp kutusundan ayrı, bir “yeşil çöp” dediğimiz torban vardır. Benim oğlum için bu hayatın bir parçası olarak algılanacaktır. Şimdi bu durumdaki çocuklara tabii ki geri dönüşüm olayını anlatmak daha kolaydır.

Geri dönüşüm konusunda ÇEVKO (Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı) çok önemli çalışmalar yapıyor. Okul bahçelerine ve koridorlarına geri dönüşüm kutuları koyup, öğrenciler için broşürler dağıtıyorlar. Elbette bu çok yararlı, ancak okul ile ev yaşamı arasında devamlılık olması gerekiyor ki, eğitimde istediğimiz düzeye ulaşabilelim.

Barış ile doğayı okuduktan sonra biz de sınıfça karar aldık. Zaten sınıfta çöplerimizi ayırıyorduk fakat şimdi evlerde de ayırıp, haftada bir gün okuldaki kutuya atmaya karar verdik. Öğrenciler karton kutulardan kendilerine geri dönüşüm kutusu yaptılar. Onları el işi kâğıtları, çiçeklerle süsledik ki, içine koyduğumuz maddelerin çöp olmadığını hatırlayalım. Sınıfa da çiçeklerle süslü bir kutu yaptık. Onlara dersin sonunda “Siz artık birer geri dönüşüm askerisiniz” dedim. Aman nasıl hoşlarına gitti. Asker selamı verip geri dönüşüm askeri olarak çalışacaklarına söz verdiler. O kadar neşeli, istekliler ki. Geleceğe dair umut veriyorlar insana.

Lütfen çöpe sadece çöp atalım. Tatilde İzmir'de kaldığım süre içinde çöpe atılan karton ambalajlara, kağıtlara, şişelere içim gitti. Yazımı ÇEVKO’nun internet sitesinden “Neden Geri Kazanım” başlıklı alıntıyla bitirmek istiyorum.

Doğal kaynaklarımız korunur.

Doğal kaynaklarımız, dünya nüfusunun ve tüketimin artması sebebi ile her geçen gün azalıyor. Doğal kaynaklarımızı daha verimli bir şekilde kullanmalıyız. Ambalaj atıklarının geri kazanımıyla, doğal kaynaklarımızı daha az tüketiriz. Örneğin, kağıdı geri dönüştürerek, kağıttan kağıt üretiyoruz. Kağıt üretimi için ağaç kesimini azaltıp, ormanların yok olmasına engel olabiliriz. Plastiği geri dönüştürerek petrol tüketimini önleyebiliriz.

Enerji tasarrufu sağlar.

Geri dönüşüm işlemleri, hammaddeden üretim işlemlerine göre daha az sayıdadır. Bu nedenle, geri dönüşmüş malzeme üretimi sırasında önemli ölçüde enerji tasarrufu sağlanır. Örneğin, bir alüminyum kutunun geri dönüşümü, içecek kutusunun birincil hammaddesinden üretimine göre yüzde 90 enerji tasarrufu sağlar. Kağıdın geri dönüşümü ile üretimde yüzde 50 oranında enerji tasarrufu sağlanır.

Geri dönüşüm ekonomiye katkı sağlar.

Geri dönüşüm, atıkların hammaddeye dönüştürülmesi ile doğal kaynak kullanımını azaltır. Böylece, doğal kaynakların hızlı bir şekilde tüketilmesini önlemeye yarar. Ayrıca, önemli ölçüde enerji tasarrufu sağlanır. Bu, ülke ekonomisine önemli katkılar getirir.

Atık miktarı azalır.

Geri dönüşüm sayesinde daha az atık üretilir, çöplüklere daha az atık gider. Atıkların taşınması ve depolanması kolaylaşır. Pahalı yatırımlar olan düzenli çöp depolama alanlarının kullanım süreleri uzar.

Geri dönüşüm geleceğe yatırım demektir.

Geri dönüşüm bilinciyle döngüyü kurduğumuzda, gelecek kuşakların da bizim yararlandığımız doğal kaynaklardan yararlanma şansına sahip olmalarını sağlayabiliriz.

Geri kazanınca ne olur?

Ambalaj atıkları, türlerine göre farklı biçimlerde geri kazandırılır:

Plastik ambalaj atıklarının geri kazanımından çeşitli ürünler elde edilir.

Örneğin:
Deterjan şişeleri, çöp kutuları ve benzeri ürünler
Yağmur ve atık su boruları
Marley ve çeşitli plastik dolgu malzemeleri
Çeşitli plastik oyuncak ve kırtasiye malzemeleri
Sentetik halı tabanı
Sentetik elyaf ve dolgu malzemesi

Metal ambalaj atıklarının geri dönüşümü ile her çeşit metal malzeme ve ürün üretilebilir.

Cam ambalaj atıklarının geri dönüştürülmesi ile tekrar cam şişe ve kavanoz üretilir.

Kağıt ve Karton ambalaj atıklarının geri dönüşümü ile tekrar kağıt ve karton üretimi yapılır.

Meşrubat ve içecek kartonlarının geri kazanılmasıyla YEKPAN® elde edilerek, yapı izolasyonu sağlanır veya masa, sandalye, dolap, vb. mobilyalar üretilebilir. Karton, kağıt hammaddesi olarak kullanılır.

http://www.cevko.org.tr/default.aspx