Basit Kimyasal Deney

KİMYA VE DENEY

           Maddenin özelliklerini, yapısını, çeşitli şekillere dönüşmesini, ayrı ayrı maddelerin birbirine etkilerini aydınlatmaya bu olayları birtakım kanunlara bağlamak kimyanın alanına girer.

Madde: Uzayda bir yer kaplayan, bir ağırlığı olan her şeye madde denir.

Taş, toprak, odun, demir, su, hava

Cisim:Maddelerin şekillenmiş haline cisim denir.

Toprak testi, demir boru, bakır tencere

            Kimya biliminde terimler ve kavramlar çok önemlidir.

Bunu bir örnekle şöyle açıklayalım:

Taşkelimesi bir maddenin kendine has özellikleri hakkında kesin bir bilgi vermez. Yalnız bütün taşlarda ortak olan bazı özellikler göz önüne gelebilir:

Taşın sert olması, ağır olması, saydam olmaması

Şu halde taş kelimesi kimyasal bir kavram değildir. Taş kelimesi yerine, bir taş cinsi olan granit kelimesini kullanırsak özellikler biraz daha artar. Taşın cinsini belirtmiş oluruz.

    Granit parçasını dikkatle, ya da özel aletlerle bakarsak kuvars, mika ve ortoklaz billurları görülür.

Maddenin Sınıflandırılması

   Doğada madde üç ana şekilde bulunur:

Katı: Belirli bir hacim ve biçimleri vardır.

Sıvı: Belirli bir hacim var ama biçimleri yoktur bulundukları kabın şeklini alırlar.

Gaz: Belirli bir biçim ve hacimleri yoktur, bulundukları kabın biçimlerini alırlar, sıkışabilir ve genişleyebilirler.

Maddenin Özellikleri

Fiziksel Özellikler:Renk, koku, tat, çözünürlük, kristal yapı, ısı ve elektrik iletkenliği

Kimyasal Özellikler:Yanıcı olup olmadığı, kimyasal olaylara girme ve girmemesi;

Suyla veya daha başka sıvılarla olan bağlantıları;

Çeşitli maddelerle olan birleşme özelliği gibi.

Kükürdün havada yanması, asitlerin maddeler üzerindeki etkisi vb.

MADDESEL DEĞİŞME

         Doğada her an binlerce olay meydana gelmektedir.

Demir tozu ile kükürt tozu karışımı

   Her yanı aynı görünüşte, aynı özellikte olmayan kimya deyimiyle ayrı cins bir karışım meydana gelir. Sonra bir mıknatısla demir tozunu kükürt tozundan ayırabiliriz.

Kükürt tozu karışımını yakarsak aynı demir her yanı görünüşte aynı özellikte yeni aynı cins bir kütle meydana gelir.

Billurlaşma

     Sıcak suda şeker eritip bu suyu bir bardağa doldurun. Bardağın içine bir iplik sarkıtın. Birkaç gün bekleyin. İpliğin çevresine billur gibi bir cisim toplandığını görürsünüz. Bu şekerin billurlaşmış halidir.

Gizli Yazı

    Bir yazı kalemini sirkeye batırıp kağıdın üzerine bir şey yazın. Kuruyunca yazı görünmez. Kağıdı mum alevine tutup ısıtırsanız görünmez yazı hemen görünür, çünkü asetonlu kısım daha önce kavrulmaya başlar.

Oksitleşme

        İnce bir demir tel alın, aleve tutun. Tel alev alınca çekin. Ucundan ufacık ufacık kırmızımtırak parçalar düştüğünü görürsünüz.

Demir yanarken oksitlenmiş yani pas olmuştur.

Yanma

        Oksijen olmadan hiçbir şey yanmaz. Bir mumun alevine dikatle bakarsanız orta kısmın karanlık olduğunu görürsünüz, çünkü o kısım havanın oksijeninden uzak kalmıştır. Mumu bir bardağın içine hava almadan kapatırsanız mum bir süre sonra havasız kaldığında sönmeye başlar.

Su

Oksijen ile hidrojen birleşince ortaya yeni bir madde yani su çıkar bu bir kimyasal olaydır.

Not: Suyun 0 derecede donup buz olması hali ile 100 derecede kaynayıp buhar haline geçmesi birer fiziksel olaydır, çünkü bu olaylar sırasında su özelliklerini değiştirmemiştir.