Bayram gelmiş neyime

Okula ödev yetiştirecek kadar çocuk

Eve ekmek götürecek kadar da

Büyüğüm ben

BAYRAM GELMİŞ NEYİME .!

/ S.Yaşa

Çocuk çalışanlarımızın çalışma şartlarının kötüleşmesine izin verdikçe  ,23 Nisan Ulusal Çocuk Bayramı anlamını yitirecektir.

Dünya Çalışma örgütü (ILO)  tarafından verilen raporda her yıl 12 bin dünya çocuğumuzu zalim iş hayatında iş kazasına kurban gitmekte…

Ülkemizde TUİK verilerine baktığımızda   6-17 yaş arası resmi sigortalı  893 bin   çalışan çocuğumuz olduğunu görmekteyiz.

Çocuk işçilerimiz için devletimiz bir çok yerde koruma altına alınmış ve en belirgin ifadeye baktığımızda 4857 sayılı İş Kanununun 71 inci  maddesinde göze çarpmaktadır bu madde o kadar belirgin koruma ifadeleri içerir ki  aynı maddeden yola çıkarak hazırlanan “Çocuk Ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik” bulunmaktadır.

Bu yönetmelikle çalışan çocuklarımızın, zihinsel, bedensel ,ruhsal olarak korumaya çalışıp yönetmeliği çıkartırken  hafif işler ve çalışma koşullarına ilişkin usul ve esasları belirlemek  olmasına rağmen, maalesef çocuk işçiler için durum yönetmelik kadar parlak değil. Gelin hep beraber çocuk işçilerimizin ütopik haklarından bahsedelim ;

Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Esasları

4857 Sayılı İş Kanunumuzda , işveren  çalışması süresince çocuk işçilerimizin güvenliği, sağlığı, bedensel, zihinsel, ahlaki ve psikososyal gelişimi, kişisel yatkınlık ve yetenekleri dikkate almak ve İşverenler çocuk ve genç işçilerin tecrübe eksikliği, mevcut veya muhtemel riskler konularında bilgisizlik veya tamamen gelişmiş olmamalarına bağlı olarak gelişmelerini, sağlık ve güvenliklerini tehlikeye sokabilecek herhangi bir riske karşı korunmalarından sorumludur.

Aynı zamanda 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği kanunumuzda stajyer ve çırak olan çocuklarımızı kanun kapsamına sokarak devletimiz tarafından çocuklarımızın sağlığı ve güvenliği bir kez daha işverene hatırlatılmış oldu.

İlgili çıkan yönetmelikte ; İşveren , 15 yaşından küçük temel eğitimini tamamlamış ve okula gitmeyen çocuklarımızı  günde yedi ve haftada otuzbeş saatten fazla çalıştıramazlar ,15 yaşını tamamlamış olan çocuklarımız ise  süre günde sekiz ve haftada kırk saate kadar arttırılabilir fakat günde 14 saat dinlenme süresi olmadan çocukları tekrar işe başlatamazlar.

Eğer evladımız okula devam ederken çalışıyorsa ,çocuklarımızın  eğitim dönemindeki çalışma süreleri, eğitim saatleri dışında olmak üzere, en fazla günde iki saat ve haftada on saat olabilir. Okulun kapalı olduğu dönemlerde çalışma süreleri yukardaki belirttiğimiz süreleri geçemez.

Çocuklarımız çalışırken , İki saatten fazla dört saatten az süren işlerde otuz dakika, dört saatten yedi buçuk saate kadar olan işlerde çalışma süresinin ortasında bir saat olmak üzere ara dinlenmesi verilmesi işveren tarafından sağlanmak zorundadır.

Çocuk ve genç işçilerimizin Tatiller hakları

İşveren çocuklarımız çalıştırıyorsa ,Çocuk ve genç işçilerin hafta tatili izinleri kesintisiz kırk saatten az olmayacak şekilde çalıştırmakla yükümlüdür. , hafta tatili ücretini de kesintiye uğratmadan ödemekle yükümlüdür.

Sadece bununla kalmaz işveren ; Ulusal ve genel tatillerde çocuk işçilerimizi çalıştırmaları halinde suç işlemiş sayılır aynı zamanda  hafta tatili de dahil bu tür tatillerde çocuklarımızın maaşını kesemez tam olarak ödemekle yükümlüdür.

Yıllık Ücretli İznin Kullandırılması

İşverenlerimiz yetişkinlerde geçerli olan yıllık izin sürelerini çocuklarımıza uygulayamaz çalışma yılına bakmaksınız çocuklarımızı yıllık 20 günden az kullandıramaz, ücretiniz kesemez ve bu izinden geçen süreyi çalışan çocuk ve genç işçilerimiz istemediği sürece izinlerini , yetişkinlerde ki gibi parçalayarak veremez yani tek seferde 20 günden az tatile yollayamaz.

Çocuk İşçilerimizi çalıştıramayacak kişiler;

işveren veya işveren vekilleri , Çocuklara karşı işlenmiş suçlardan hüküm giymiş yada yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymiş ise çocuk işçi çalıştıramazlar.

Çocuklarımızı çalıştırabileceğimiz İşler

İlgili yönetmelikte çocuklarımızın çalıştırılabileceği açıkça belirtilmiş olup iki ekte tam listeler oluşturulmuştur. Çocuklarımızı çalıştıran işverenlerimiz yada çalışmasına izin veren annelerimiz ve babalarımız listedeki işlerin dışına çıkmaları suç sayılmaktadır.

Şunu hatırlatalım , 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu kapsamında mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarından mezun olan meslek sahibi 16 yaşını doldurmuş genç işçiler; sağlığı, güvenliği ve ahlakının tam olarak güvenceye alınması şartıyla bu eklerde belirtilen sınırlamalara bağlı kalmaksızın ihtisas ve mesleklerine uygun işlerde çalıştırılabilirler.

Sözün Özü;

Çocuk işçi çalıştırmak suç değildir fakat çocuk işçileri ucuz işçi gibi görüp ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırmak suçtur.

Çocuk işçinin hakları yetişkin kişilerin haklarına gösterilen saygıdan daha fazla saygı gösterilmelidir, Zihnen, ruhen ve bedenen onları korumak sağlıklı bir toplum yetiştirmenin anahtarıdır.

23 Nisan ile Regaip kandili aynı güne geldi siz okuyuculardan tek isteğimdir bu gece çocuk işçilerimizin iyi şartlarda çalışması babalarına annelerine evlat acısı yaşatacak haberlerin gelmemesi için dua edelim…Regaip kandiliniz kutlu olsun.

İş Sağlığı Ve Güvenliği Federasyonu Genel Sekreteri

Onur SÜRÜCÜ