Bazı piyanoların poposu neden kuyrukludur?

Müzik ve matematik.
Görüntü olarak birbirleriyle uzak iki kulvardır müzik ve matematik.
Görüntü olarak diyorum, çünkü bize öyle gelmesinin sebebi, müzik adamlarının matematiğe ilgisine pek şahit olmamamızdır.

Ya da tersinden; çok az matematikçinin müzikle doğrudan ilgisine şahit olmamız.

Hâl budur ki, notalar ve sayılar birbirleriyle doğrudan ilişkili ve hatta ayrılmaz parçadırlar.

Her bir tını bir denklemi, her bir müzik enstrümanı ayrı bir aritmetiği anlatır aslında.

Piyano.

Çok özel ve profesyonel ellerde insanın içini titreten frekanslarda etki bırakan farklı bir müzik aleti.

Çello’ dan sonra en çok hayran olduğum bir enstrüman.

Piyano diğerlerinden farklı olarak, bulunduğu ortamı ayrıca neredeyse süsler, bir o kadar da göz doldurur.

Ve hatta, kimilerine göre bir dekordur piyano ya da dekorun bir parçası aynı zamanda.

Ne yazık ki; piyanoyu mobilya olarak kullanan evlerden bahsedilir çoğu zamanlar.

Çalan yok, kapağını açan yok, koskoca kuyruklu bir piyano duruyordur evin içinde.

Öyle güzel ve nazlı bir görüntüsü vardır ki; çalmaya kıyamaz ev sahipleri !

Sahi neden kuyrukludur piyano?

Yâni geometrik olarak neden asimetriktir?

Kuyruk kısmını oluşturan keskin eğrinin, o kıvrımın özel bir sebebi var mı?

Üniversite birinci sınıfta genel matematik dersi hocama sorup doğru cevap alamadığım da, kendimi önemli biri gibi hissettiğimi dün gibi hatırlıyorum.

Çünkü öyle çok bilmişlik, ukalâlık olmasın ama daha o zamanlardan biliyordum kuyruklu piyanonun neden kuyruklu olduğunu...Zaten cevabı söylediğimde şaşırması beni yeterince memnun etmişti.

Sorumuzu yineleyelim. Piyanonun kuyruk kısmını oluşturan o belirgin geniş kıvrımın özel bir sebebi var mı?

Sebebi matematiktir desem.

Açıklayabilirim.

Piyanonun tuşlarının her biri farklı bir ses, farklı bir nota demektir. Bunu hepimiz biliriz...

Farklı ses, farklı nota ise, farklı bir sayısal değer demektir. Notaların sayısal değerlerini hatırlayalım.

İşte piyanonun tuşlarının temsil ettiği notaların karşılık geldiği sayısal değerlerin nokta karşılıkları, yâni tellerin uzunlukları dikkate alındığında ( ¼’ lük gibi) ve bunların bitim noktaları birleştirildiğinde üstel fonksiyonunki gibi bir eğri oluşmaktadır.

Matematikteki üstel fonksiyonun grafiği de, bizim piyano da kuyruk diye tabir ettiğimiz eğrinin aynısı olduğundan, bazı piyanolar kuyrukludur.

Hikâyenin tamamı işte böyle...

Tabii bu anlattığımız müzik matematik ilişkisinin devede kulak kısmıdır.

Sabrın sonu ile