Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 
 

Prof Dr İrfan Serdar Arda

http://blog.milliyet.com.tr/driserdararda

30 Eylül '13

 
Kategori
Çocuk Sağlığı
 

Bebeklerde ağlamanın önemli bir nedeni: Bebek koliği

Bebeklerde ağlamanın önemli bir nedeni: Bebek koliği
 

Kabızlık ile çok karıştırılan bebek koliğinde asıl sorun bağırsaklarda oluşan kasılmalardır. Bu nedenle kabızlığa yönelik olarak verilen tedavinin hiçbir yararı yoktur.


Bebek koliği nedir?

Kolik, birden başlayan ve kıvrandırıcı nitelikte olan ağrı demektir. Bebek koliği; herhangi bir sağlık sorunu olmayan bebeklerde nedensiz yere, uzun süreli ıkınma, huzursuzluk ve ağlama şeklinde bulgularla ortaya çıkan bağırsak kasılmalarıdır. Tipik olarak doğumdan sonraki üçüncü ya da dördüncü haftada başlar, genellikle 4-6 ay kadar sürüp kendiliğinden geçer. Kimi durumlarda bir yaşına dek sürebilir. Kız ve erkek çocuklarda eşit oranda saptanan bebek koliği, tüm bebeklerin % 10-30'unda görülebilir.

 

Bebek koliğinin bulguları nelerdir?

Sıklıkla beslenmeden bir süre sonra başlar. Bebekler durdukları yerde kendilerini kasıp sıkarak, ellerini ve kollarını karınlarına doğru çekerek inlerler ve ağlarlar. Bu sırada yüzleri kızarır. Ikınmaya benzer bu durum yanlışlıkla çocuğun kaka yapmak isteyip de yapamadığı şeklinde yorumlanabilir. Ağlamalar genellikle sanki anne ya da babalarının işten gelmesini bekler gibi akşam saatlerindedir. Gün içerisinde kısa sürelerle ve ataklar halinde yineleyebilir. Kimi zaman bebek hiç durmadan ve şiddetli bir şekilde ağlar. Bu şekilde ciddi kolik ağrısı olan bebeklerin anne ve babaları kendilerini çaresiz hissedip ruhsal olarak etkilenebilir.

 

Kuşkusuz ki her bebek ağlamasının nedeni kolik değildir. Bebek koliği için en doğru tanımlama şudur: Sağlıklı bir bebekte günde üç saatten daha uzun, haftanın en az üç günü yineleyen ve en az üç hafta süren ıkınma, huzursuzluk ve ağlama. Bu durum kısaca üçler kuralı olarak bilinir. Basit tipinde ağlama kısa sürelidir ve günün herhangi bir saatinde olabilir. Ciddi bebek koliğinde ise, ağlama başladığında giderek şiddetlenir ve uzun bir süre devam eder. Bu bebekler genellikle geceleri geç saatlere dek ağlarlar. Aileleri zor durumda bırakan, çaresiz hissetmelerine neden olan işte bu ikinci durumdur.

 

Bebek koliğinin nedenleri nelerdir?

Bebek koliğinin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Birçok etmen söz konusu olmakla birlikte hiç birisi tam olarak kolik nedeni değildir. Her bebekte farklı nedenler ağlamaya yol açabilir. Bilinebilen başlıca nedenler şunlardır:

 

Anne sütü almayan ya da memeden erken kesilen bebeklerde, bebek koliğinin daha fazla görüldüğü bilinmektedir.

 

  • Annenin aldığı gıdalarda laktoz bulunması kimi bebeklerde koliğin oluşmasına neden olabilir.

  • Aynı şekilde, inek sütü alan bebeklerde, süt içerisinde bulunan laktoz sindirilemediğinde de kolik benzeri ağrılar ortaya çıkabilir.

  • Bağırsak içerisinde bulunan bakterilerin dengesinin değişmesi de bebek koliğine neden olabilir.

  • Bebeğin doymadığı gerekçesiyle aşırı beslenmesi, gazının yeterince çıkarılamaması midede gerginlik, kusma ve karın ağrısına neden olabilir.

  • Gergin ve endişeli ana-babaların çocuklarında bebek koliğine daha sık rastlanmaktadır.

  • Sigara kullanan annelerin bebeklerinde kolik gelişiminin daha sık olduğu bilinmektedir.

  • Annenin depressif olması da bebeğin daha huzursuz bir yapıda olmasına neden olabilmektedir.

  • Sarsılarak sevilen, yüksek sesle aşırı uyarılan bebeklerde de bebek koliği daha sık olarak görülmektedir.

 

Bebek koliği tedavisinde neler yapılabilir?

Bebek koliği hakkında bilinenler bilinmeyenlerin yanında çok daha azdır. Bu nedenle kolik tedavisinde uygulanacak belirli ya da tanımlanmış bir yöntem yoktur. Her hasta ayrı ayrı ele alınmalı ve ona göre tedavi şekli belirlenmelidir.

 

Bebek koliği olan bir hastada öncelikle beslendikten sonra gazının çıkarılması, karın duvarına yumuşak masaj yapılması, bacak hareketleri ile gaz çıkarmasının kolaylaştırılması, yakın ten teması, bebeğin karnına sıcak havlu ya da su konması, emzik verilmesi, kundağa sarma, yavaş yavaş sallama ve kulağına fısıldama gibi basit tedavi yöntemleri denenmelidir.

 

Eczanelerde çok sayıda gaz ya da kolik ağrısını giderici ilaçlar bulunmaktadır. Bebeklerin bir kısmı bu ilaçların kullanımından yarar görebilir. Ancak, bebek koliği tedavisinde kullanılan özgün bir ilaç olmadığı bilinmelidir. Az oranda olmak üzere, bazı bitkisel çaylar (nane, rezene, anason... gibi) denenebilir.

 

Bazı bebeklerin su sesi, saç kurutma makinası ya da elektrik süpürgesi sesine yanıt verdikleri, bazı bebeklerin ise araba ile gezdirildiklerinde sustukları çoğu annenin deneyerek bulduğu yöntemlerdendir. Annenin çay, kahve, çikolata ve alkol gibi uyarıcı ürünleri kullanmaması ve sigara içmemesi de yarar sağlayabilmektedir.

 

Son yıllarda kullanılan antikolik mamaların bebeklerin yakınmalarını ciddi şekilde azalttığı görülmektedir. Bu mamaların içerisine eklenen bazı etmenler ile bağırsak kasılmasının azaltılması amaçlanmaktadır.

 

Bebek koliği tedavisinde aslında en önemli basamak anne ve babanın çocukta ciddi bir hastalık olmadığı konusunda ikna edilmesidir. Haklı olarak bebeklerinin ağlamaları karşısında kendilerini çaresiz hisseden anne ve babalar çok sık olarak hastanelerin acil servislerine başvurmakta ya da farklı çareler arayışı ile hekimden hekime gezmektedirler.Tedavi konusunda en iyi bilinen şey, bebeklerin % 95’inde yakınmaların altı ay sonunda kendiliğinden kaybolduğudur. Bu nedenle tedavide en iyi yaklaşım da şu olmalıdır: Sabırla beklemek!

 

Sağlıklı günler dileklerimle.

 

Prof. Dr. İrfan Serdar ARDA

Çocuk Cerrahisi Uzmanı

 

driserdararda@gmail.com

http://driserdararda.com

https://www.facebook.com/ArdaCocukCerrahisiSayfasi

https://twitter.com/drserdararda

https://tr.linkedin.com/in/isarda

 
 
Toplam blog
: 59
: 16759
Kayıt tarihi
: 02.03.13
 
 

Prof. Dr., Çocuk Cerrahisi Uzmanı...   "Çocuk Cerrahisi", çocuklarda tedavisinde cerrahi yöntem g..