Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

13 Kasım '20

 
Kategori
Kültür - Sanat
 

BEETHOVEN YILI KUTLAMASI

İSTANBUL DEVLET OPERA VE BALESİ’NDEN BEETHOVEN’İN 250. DOĞUM YILI KUTLAMA ETKİNLİKLERİ BAŞLADI

 

Bu yıl ünlü Alman bestecisinin doğumunun 250. Yılı tüm dünya ülkelerinde olduğu gibi ülkemizde de kutlanıyor. Bunlardan bir tanesi de İDOB’un bu kutlamalar kervanına farklı formatlarda eserlerle katılıyor. Bunların içinde senfonik müzik, oda müziği, vokal müzik ve bestecinin tek operası olan Fidelio da var.

İçinde yaşadığımız pandemi nedeniyle, tüm sanat kurumları gibi, İstanbul Devlet Opera ve Balesi de programlarını bu koşullara göre hazırlamak zorunda kaldığı için, bu düzenleye göre seyircisi ile buluşmaya devam ediyor. Bu kutlamaların ilk etkinliği olan ve 12 Kasım 2020 akşamı Süreyya Sahnesi’nde gerçekleştirilen Beethoven’in 250. Doğum yılı nedeniyle yapılan anma konseri idi. Orkestra şefi Zdravko Lazarov yönetimindeki İstanbul Devlet Opera ve Balesi Orkestrası’na kemanıyla, Orkestra’nın başkemancısı Oleksandr Samoylenko katıldı.

 

Beethoven’in 250. Kutlama konserinde bestecinin eserlerine yer verildi. Konser aynı anda kurumun resmi İnstagram sitesi üzerinden canlı olarak da yayınlandı. Ben de bu konseri bu site üzerinden izledim.

Konserin ilk eseri bestecinin Op. 43, Prometheus'un Yaratıkları (Almanca: Die Geschöpfe des Prometheus ) adlı bale müziğinin uvertürü idi. Orkestra şefi Z. Lazarov yönetimindeki İDOB Orkestrası’nın muhteşem performansı salonu dolduran seyirciler tarafından son derece beğenilerek dakikalarca alkışlandı.

Ludwig van Beethoven 1801 yılında Salvatore Viganò’nun librettosu üzerine bestelediği bale 28 Mart 1801'deViyana'daki Burgtheater'da ilk kez gösterildi ve 28 performans gerçekleştirildi. 14 Haziran 1808'deNew York'ta Park Theatre'da yapılan prömiyeri ile Beethoven'in Amerika Birleşik Devletleri'nde sahnelenen ilk uzun metrajlı çalışmalarından biri olarak yapıldı. Bu eser Beethoven'in tek tam bütün balesidir. Bu konserde olduğu gibi, konserlerde genellikle bu bale müziğinin uvertürü icra edilmektedir.

 

İkinci eser ise sanatçının Op. 61 Re Majör Keman Konçertosu’nun 1. Bölümü idi. Bu konçertonun solisti olarak İDOB Orkestrası Baş Kemancısı Oleksandr Samoylenko sahnedeki yerini aldı. Samoylenko’yu daha önceleri defalarca solist olarak izlemiş ve başarılı yorumlarını takdir etmiştim. Bu konserde de Beethoven’nin ruhuna uygun yorumu salonu dolduran seyirciler tarafından alkışlandı.

Ludwig van Beethoven 1806 yılında, yani 36 yaşındayken bestelediği tek keman konçertosunu kemancı Franz Clement (1780-1842) için yazmasına karşın, gençlik arkadaşı Stephan von Breuning’e ithaf etmiştir. Beethoven daha önce Op. 40 ve Op. 50 olarak numaralanan, keman ve orkestra için Romans adıyla iki eser bestelemiştir.

Konçertonun 1. bölümü 4/4’lük ölçüde, çok hafif timpani vuruşlarıyla, o kadar çabuk olmayan (Allegro ma non troppo) tempoda başlar, uzun bir orkestra girişini içerir. Baştaki dört vuruşun öyküsü ise bestecinin sağırlığının arttığı günlerde bir şey duyar gibi olur. Kuşkuyla pencereye doğru gittiğinde komşu kapının vurulduğunu görür ve işitme duyusunu hala yitirmediğine sevinerek bu vuruşları konçertoda değerlendirir. Özellikle ilahi benzeri diyatonik melodi, bölümün sonuna doğru solist yumuşak bir kadansla girer ve timpanilerin vuruşları izlenir. Solo keman uzun bir yay çekişiyle duygulu şarkısını sunar. Genellikle Kreisler’in kadansının çalındığı bölmeden sonra kısa bir kodayla ilk bölüm biter.

 

Konserin üçüncü eseri olan Op. 50 Keman ve Orkestra için F majör 2 numaralı Romans’ı Ludwig van Beethoven'in bu tür iki kompozisyonundan ikincisidir. 1798'de yazılmıştır ancak 1805'e kadar yayınlanmamıştır. Uzunluk yaklaşık sekiz dakika, Beethoven’in "Adagio Cantabile" temposundaki solist ve orkestramızın son derece güzel yorumları sayesinde tüm seyircinin beğenisi ile alkışlandı.

Konserin son eseri ise bestecinin gençlik dönemine ait Op.21 Do Majör 1 Numaralı Senfonisi idi. Senfoni şu bölümlerden oluşmaktadır:

I. Adagio molto - Allegro con brio

II. Andante cantabile con moto

III. Menuetto: Allegro molto e vivace

IV. Adagio - Allegro molto e vivace

 

Beethoven’in Mozart ve Haydn etkisinde bestelediği bu ilk senfonisinin ilk yorumu 2 Nisan 1800’de Burg şehrinde yapılmıştır. Konser programlarında sıklıkla icra edilen bir eserdir.

 

İstanbul Devlet Opera ve Balesi, içinde bulunduğumuz bu pandemi nedeniyle teatral formundaki eserleri sahneleyememektedir. Bunun yerine, sanatçılar için daha az riskli olan konser türü etkinlikleri yapıyor olmasını çok olumlu karşılıyor ve kutluyorum.

Bundan yıllar önce, Aydın Gün’ün müdürlüğü sırasında, üstelik dünyada bu pandemi yokken bile, İDOB sahnesinde senfonik konserler yapılmaktaydı ve seyircinin çok büyük beğenisini kazanmıştı. Üstelik kurumda Müzik Kulübü adlı bir oluşum gerçekleştirilmiş, başına da rahmetli Panayot Abacı getirilmişti. Ben de o zamanlar bu Müzik Kulübü’nün bir üyesi idim.

 

İstanbul Devlet Opera ve Balesi’nin bu kutlamalar kapsamında 14 Kasım Cumartesi 16.00’da oda müziği, 17 Kasım Salı 20.00’de vokal müzik ve son olarak da 19, 21 ile 23 Kasım’da Beethoven’in tek operası olan Fidelio ile bu kutlama etkinlikleri ile son verecek.

 

Tüm dileğimiz bu olumsuz dönemin sona ermesi ve normal düzene geçmemizdir.

 

İsmail Hakkı Aksu

 
Toplam blog
: 137
: 116
Kayıt tarihi
: 13.09.11
 
 

Ressam, dekoratör, araştımacı yazar. ..