Belçika' da Çekingen Bir Türk

Hani bilirsiniz psikoloji derslerinde anlatılır. Bir akvaryumda iki balık vardır. Balıklardan küçüğü diğerinin besin zincirindedir. Deney yapanlar akvaryumun ortasına görünmez bir engel koyarlar. Büyük balık küçük balığı mideye indirmek için her teşebbüs ettiğinde ortadaki bu görünmez engele çarpar. Bir, iki, üç, ....on, her seferinde sonuç hüsrandır. Derken büyük balık sonucu kabullenir ve teşebbüs etmekten vazgeçer. Bir süre sonra ortadaki engel tamamen kaldırılır, ancak değişen birşey yoktur. Büyük balık en ufak bir girişimde bulunmaz. İşte bunun adı da alışılmış çekingenliktir.

Belçika' ya iş amaçlı gittiğim birkaç boyunca fırsat buldukça sokaklarda gezinmeye, o toplumla beraber yaşamaya çalıştım. Çok fazla olmamakla beraber diğer yurtdışı gezilerimde de hep aynı şeyleri yapmaya gayret etmişimdir. Yaya geçitlerinde insanlar görüyordum, Onlar yaya geçidinden yürürken bekleyen arabalar görüyordum;, -sabır içinde-, -sükünetle-, -herhangi bir ses çıkarmadan. Yaya araçlara saygılı, hızlı adımlarla karşıya geçiyor, araçlar yayaya saygılı, geçiş tamamen sona ermeden kimse yerinden ayrılmıyor.

Ben de sokaklarda gezinirken yaya geçitlerine geliyor, orada beklemye başlıyordum. Neyi mi? Araçların gitmelerini. Diğer araçların ben yaya geçidine adımı atar atmaz tamamen duracaklarını, beni sabırla bekleyeceklerini bilmeme rağmen içimdeki korkuyu atamıyordum. Çünkü emin olamıyordum. Her an bir manyağın üzerimden geçebileceği, diğer bir manyağın daha geçişimi bitirmeden aracını üzerime süreciğini düşününce ayaklarım geri geri gidiyordu. Kendimi garanti altına almak istiyordum. Bunların hepsi yaşadığım şeylerdi, çünkü ben Istanbul' da uzun yıllar yaşamış bir Türk' tüm. Korkularım yersiz değildi, korkularımın hepsi yaşadığım, duyduğum, gördüğüm veya seyrettiğim şeylerden kaynaklanıyordu.

Yaya geçidinin başında araçları beklerken aklıma hep bu deney geldi. Artık çekingenlik ve korku o kadar içimize nüfus etmişti ki en doğal haklarımızı bile talep etmekten korkar hale gelmiştik. Bu hayatımızın her alanına o kadar yayılmış, içimize o kadar sinmiş ki.

Saygılarımla.