Ben halkım ve “Cumhurbaşkanını TBMM seçsin” diyorum -2

Cumhurbaşkanını halkın doğrudan seçmesine karşı olduğumu anlattığım yazıyı bu konudaki kaygılarımı anlatarak bitirmiştim (1):

İkinci tura kalacak adayların bu turda seçilmesinde başka faktörler rol oynayacaktır. İkinci tura kalan adayların seçilme şansları için durum çalışmaları yapmalıyız. Bu durum çalışmaları neden halk oylaması istediklerini çok açık şekilde ortaya çıkaracaktır.

DURUM 1

İlk turda en çok oy alan adayla ikinci sıradaki aday yarıştığında bunlardan birinin kazanma olasılığı üçüncüden daha az olabilir. Üçüncü olan aday ilk ikiye girseydi ikinci turda kazanabilecekken ikinci tura kalamadığı için şansı yok olacaktır.

Örnek:

İlk tur sonuçları:

Erdoğan: %35
Merkez sol aday : %30
Merkez sağ aday : 25
Diğer aday: 10

Bu durumda Erdoğan ve Merkez sol aday ikinci tura kalır. Şu anda Anayasa değişikliğini bu durumun ikinci tura yansıması ile ilgili tahminleridir. Bu tahminlere göre ikinci turda Erdoğan az bir oy artırsa bile merkez sağın içinde geleneksel alışkanlıkları nedeniyle sol adaya asla oy vermeyecek çok kişi olacağını düşünüyorlar. Bu kişilerin oyu Erdoğan’a gelmese bile, sandığa hiç gitmeyecekleri için ikinci turda avantajlı duruma gelecektir. TBMM’de üzerinde uzlaşma sağlanamayacak olan Erdoğan’ın asla seçilemeyeceğini düşündükleri için tek yol bu olasılığa dayandırılan Anayasa değişikliği oldu (2).

Oysa ikinci tura 1 ve 3. girmiş olsaydı, merkez sağ aday yüzde 60’dan çok oy alarak seçimi kazanırdı.

DURUM 2

İlk turda 3. sırada olan aday ikinci turda 1. ve 2. sıradakilerden daha şanslı olabilir.

Örnek:

İlk tur sonuçları:

Merkez sol aday : %35
Erdoğan: %30
Merkez sağ aday : 25
Diğer aday: 10

İkinci tura Merkez sol aday ve Erdoğan kalır. DURUM 1’deki aynı yorum yapılabilir.

Bu iki durumun ortaya çıkmaması için ilk turda merkez sol ve merkez sağ, merkez sağa daha yakın bir aday üzerinde uzlaşıp ilk tura bu adayla gitmelidir.

Asıl dileğim, bu anayasa değişikliklerinin gerçekleşmemesidir.

(1) Ben halkım ve “cumhurbaşkanını TBMM seçsin” diyorum: http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=39495
(2) Erdoğan’ın son umudu anayasa değişikliği: http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=38341