Beşir Ayvazoğlu- Kuğunun Son Şarkısı Kitap eleştirisi

Ayvazoğlu, 1996 yılında düzenlenen “Şeyh Gâlip Günleri” kültür faaliyetleri çerçevesinde Şeyh Gâlip’i tanıtmak amaçlı hazırladığı kitabı genişleterek ve bazı bölümler de ekleyerek “Kuğunun Son Şarkısını” yazmış. Kitap geniş ölçüde Şeyh Gâlip’i anlatsa da, Galip’in çağdaşı olan Dede Efendi, Hattat Mustafa Râkım ve Hâlet Efendinin biyografilerine de yer verilmiş. Son bölümde Şeyh Gâlip’ten etkilenerek yazılan şiirler yansımalar başlığı altında toplanmış.

Bir çok biyografiyi sıkıcı bulmama rağmen bu kitabı ilgiyle okudum. Hüsn-ü Aşk’tan verilen örnekler ve aralara serpiştirilen resimler kitabın monotonluğunu kırarak, kitabı ilgi çekici hale getirmiş. Kitabı okuduktan sonra sadece Şeyh Gâlip değil o dönem hakkında genel bir fikir elde ediyorsunuz. Dönemin sosyal hayatı kitapta verilen kişiler etrafında incelikle işlenmiş.

Dönemin şairleri ; “Artık söylenecek söz kalmamıştır, biz ancak bizden önceki şairlere nazireler yazabiliriz.” derlerken, Gâlip bunun doğru olmadığını Hüsn-ü Aşk’ı yazarak gösterdi. Zaten Hüsn-ü Aşk’tan sonra da klasik edebiyat son bularak yeni bir cereyan başladı. Yani Gâlip’in bu eseriyle birlikte bir dönem kapanmış oldu.

Bir diğer dikkat çekici husus ise Gâlip Dede’nin Galata Mevlevihanesi şeyhliğine tayini ve III. Selim ile olan dostluğu. Bu dostluk sayesinde Galata Mevlevihanesi altın çağını yaşayarak önemli ölçüde tadilattan geçti. Ancak 1940’larda İstanbul Belediyesi tarafından Galata Mevlevihanesi'nin doğu haziresi kaldırılarak yerine Beyoğlu Evlendirme Dairesi yapıldı. Bu olay dahi bizdeki kültür erozyonunu gözler önüne sermeye yeter.

Bir de kitabı okurken sözlükten bol bol faydalanmanızı tavsiye ederim. Okuma hızınızı yavaşlatsa da kitabı daha iyi anlayacağınız için, kitaptan alacağınız zevk artacaktır. İyi okumalar diliyorum.