Bilime giden yol

değişmeze değişebilir kapısını açtı. Bilgiyi sevmek, bilmek aşkı olan felsefe ( Philo -sevgi-, Sophia -bilgi-) nesneler dünyasını us-deney ile tanıdı. Böylece değişmez yanıtların (din), somut verilerle değişebilire ulaşacağı kanıtlandı.

-Doğa
-Dünya
-Evren
-İnsanın türemesi

sorgulanarak bilgiye ulaşıldı. Bunun ilkçağ filozoflarınca başarıldığını daha önce belirtmiştik. Bilinmezlik yerine bilinebilir açıklamalar yapan düşünürlerden Descartes, ”Düşünüyorum öyleyse varım.” diyerek usa duyduğu güveni dile getirir.

Felsefe ve bilimdeki gelişme Rönesans ve Reform’u doğurdu. Bilim ve sanattaki gelişme Rönesans’la sağlandı. Dinin değişmez yargıları Reform’la yara aldı. Luther, Erasmus, Kalven birer din adamı olarak para karşılığında günah çıkaran (Endüljans) kiliseye karşı çıktılar.

Böylece kilisenin ezberini bozdular.15.yüzyıl sonlarında İtalya’da Hümanizma başladı. Doğmatik düşünce (skolastik) yerini gözlem ve deneye bıraktı. Daha önce din, doğayı gözlemeyi yasaklıyordu.

Tarihsel yürüyüş içinde Avrupa’da 25 yıl süren iç savaş (din savaşı), Haçlı Seferleri kilisenin etkinliğini azalttı.Yoksul, topraksız halk kendilerini oyalayan kiliseye; krallar, soylular da karşı olunca toplumsal dayanışma sağlandı. Burjuva sınıfı öncülüğünde ortaçağı, yeniçağı kapsayan feodalite Fransız Devrimi’yle yıkıldı (1789).

Toplumsal yürüyüş insanın inişli, çıkışlı yol almasını zorunlu kılıyordu. . Bilime giden yol düz değildi.