Bir blogda dünya tarihi

5 milyar yıl önce Güneş doğmuş ve Dünya 4,5 milyar yıl önce Güneş’ten kopmuş.

Dünyanın soğuması, kabuk bağlaması, sularla kaplanması ve atmosfere kavuşması 1 milyar yıl almış.

Darvinci Evrim Kuramı doğruysa, 3,5 milyar yıl önce denizlerde ilk ilkel yaşam formları ya da tek hücreli canlılar ortaya çıkmış. Bizim için hayal edilemeyecek bir zaman ölçüsü olan milyarlarca yıl süren bir süreç içinde diğer tüm canlılar peyderpey ortaya çıkmaya başlamışlar.

Bilimsel anlayışa göre, en ilkel insan tipinin ortaya çıkışı ise 2,5 milyon yıl önce gerçekleşmiş. (1,5 milyon yıl hesabı da yapılmıştır.)

Yaklaşık 250 bin yıl önce, doğdukları bölgelerden göç ederek çok uzaklara gidebilen insanlar ortaya çıkmış.

Günümüz insanları kadar ileri olmasa bile bizim gibi konuşabilen, düşünebilen, gülen, oynayan, alet yapabilen ve merak eden insan tipi de yaklaşık 100 bin yıl önce ortaya çıkmış. Bu insan tipine Homo sapiens denilmektedir.

İnsanlığın ortak bir kültür geliştirmeye başlama tarihi günümüzden 40-50 bin sene öncesine dayandırılmaktadır. Çünkü 40 bin sene öncesine ait olan kafatası fosilleri ile bugünkü kafatasları arasında bir fark görülmemektedir.

Ortadoğu ve Afrika’da ortaya çıkan bu insanların ilk 9 bin yıl içinde Avustralya ve Sibirya’ya kadar dağıldıkları tespit edilmiş.

Milat'tan Önce:

28.500 yılında, Homo sapienslerin Asya ve Avustralya’dan Yeni Gine’ye geçtikleri anlaşılıyor.
25.000 yılında, Sibirya’dan Kuzey Amerika’ya -Bering Boğazı’nı aşarak- göç ettikleri tespit edilmiş.
23.000. Homo sapienslerin Avrupa’nın her tarafında yaşadıklarını bıraktıkları izlerden öğreniyoruz.
18.000. Kuzey Yarımkürenin kuzeyi bir buzul çağı geçirmeye başlar. Deniz seviyesi son 100 bin yılın en düşük düzeyine ulaşır ve 130 metre kadar aşağı iner. Böylece güneye doğru göç başlar.
13.500. Deniz seviyesi 40 metre yükselir ve kıyılarda yaşayanlar telef olur. Kesin bilgimiz yok ama, muhtemelen Hz. Nuh’un gelişi ve sel hâdiseleri bu yüzyılda cereyan etmiş olabilir.
11.000. İklim tekrar değişmeye başlar. Mezopotamya’yı yabani otlar kaplar. Ukrayna’daki mamutların nesli tükenir.
10.500. Bazı kavimler Güney Amerika’ya kadar inerler.
10.000. Son buzul çağına girilir. Mezopotamya’da keçiler evcilleştirilir. Doğu Avrupa’da arpa tarımı başlar. Yiyeceğin çoğalması sayesinde nüfus da artmaya başlar. Mısırlılar iç savaş nedeniyle büyük nüfus kaybına uğrarlar.
9000. Akdeniz’de su seviyesi yükselir. (Hz. Nuh Tufanı bu yıllarda da ortaya çıkmış olabilir!) Mezopotamya’da Taş Devri’nin son yılları yaşanır.
8300. Buzul çağı sona erer. Bu yıla kadar birleşik olan Avustralya ve Yeni Gine arası su ile dolar ve iki farklı ada kültürü oluş maya başlar. İsrail’de etrafı surlarla çevrili ilk yerleşim birimi kurulur. Ürdün vadisinde ilk kez buğday tarımı başlar. Mezopotamya halkı arpa tarımını yeni öğrenir. Güney Afrika’da bazı mağara duvarlarına zebra ve fil resimleri çizilir.
7200. Yunanistan’da koyunlar evcilleştirilir.
7100. Çayönü Tepesi’nde (Irak) ilk kez bakır işlenmeye başlar.
7000. Kurak bir iklimi olan Mısır’a 1000 yıl boyunca yağmur yağışının başlangıcı. Nil deltası verimli hâle gelir ve nüfus hızla artar. Çatal Höyük’te bir yerleşim birimi kurulur. Anadolu’da ve İran’da buğday tarımı başlar.
6500. İngiltere ile Avrupa’yı birbirine bağlayan çukur vadi sularla kaplanır ve Britanya Adası oluşan Manş Denizi yüzünden Avrupa’dan ayrılır.
6400. Mezopotamya’da yaşayan Sümerliler ilk tekerleği icat ederler. (Tekerlek günümüz uygarlığının oluşmasına en büyük katkıyı yapmış icat kabul edilir.)
6250. Çatal Höyük’teki yerleşim birimi büyük bir kasabaya dönüşür. Çayönü’nde ilk kez domuz evcilleştirilir.
6000. İlk çanak/çömlek yapımı başlar. Böylece yiyecek hazırlamak ve saklamak kolaylaşır. İsviçre’de köpekler ve öküzler evcilleştirilir, tahıllardan ekmek yapılmaya başlanır ve yabani keten soymuklarından halatlar yapılır.
5508. Milat’tan sonra 7. yüzyılda Konstantinopol’de kabul edilen ve 17. asra kadar, bin yıl süreyle, Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından Hıristiyanlara kabul ettirilen kâinatın -sözde- yaratıldığı yıl.
5490. Suriye Hıristiyanlarınca hesap edilerek kabul edilen kâinatın yaratılış yılı.
5000. Mezopotamya ve Mısır’da sulama kanalları yapılır. Amerika Kıtaları’nda mısır ve baklagiller tarımı başlar. Danimarka’da kadınların erkeklere oranla erken ölüm oranı %40 daha fazladır.
4000. Sümerliler ilk çivi yazısını icat ederler. 600 sembolden oluşan bir alfabeyle Gılgamış Destanı’nı yazarlar. Demir cevheri işlenmeye başlar.
3800. Deniz seviyesi bugünkü seviyesine 8 metre kadar yaklaşır.
3300. İsviçre Alpleri’nde avlanan 30 yaşındaki bir adam (Ice man) kar fırtınasından korunmaya çalışırken donarak ölür. Elinde bakır bir balta, sırtındaki sadak içinde 14 adet ok ve bir yay ile belinde çakmak taşından yapılmış bir hançeri vardı. (Cesedi 11 Eylül, 1991 tarihinde bulunmuştur.)
3200. Kuzey Mısır Krallığı ile Güney Mısır Krallığı, Kral Menes idaresi altında birleşir. Menes, adı bilinen en eski ve ilk tarihî şahsiyettir. Yakın Doğu’da tekerlekli yük arabası kullanımı başlar.
3000. Pamuktan giyecekler örülmeye başlar. İran’da kilden yapılmış sikkeler icat edilir.
2900. Aşırı tarım ve meracılık yüzünden Kuzey Afrika’daki Sahra bölgesi çölleşmeye başlar. Kutsal sayılmalarına rağmen Karadeniz’deki yunuslar büyük miktarlarda avlanılır. Mısır’da Kral Zoser tarafından yönetilen üçüncü hanedanlık başa geçer ve Mimar İmhotep, Zoser için ilk piramidi yaptırır. Bu, dünyanın en büyük taş yapısıdır.
2675. Keops piramidi 20 yılda inşa edilir.
2350. Mezopotamya Akadlar tarafından 200 yıl süreyle idare edilmeye başlar. Sümer uygarlığı en yüksek noktasına ulaşır.
2000. Fenikeliler ve Giritliler 3 direkli ve kare yelkenli gemileriyle Lübnan kerestelerini Mısır’a ihraç etmeye başlarlar. Sümerliler ondalık sayıları keşfederler. Yakın Doğu’da sığır ve süt/yoğurt çiftçiliği başlar. Hindistan’da çay ve muz tarımı, Afrika’da karpuzculuk, Arabistan Yarımadası’nda hurma ve incir ticareti başlar.
1850. (?) Hz. İbrahim Harran’dan Ken’an (Canaan/Filistin) bölgesine göç eder ve Nemrud’un saltanatı altında olan Babil’e (Babylon) gelerek peygamberliğini ilân eder. Hz. İbrahim’in dini Ortadoğu da yayılır. Böylece, Tanrı’nın tek olduğu insanlara hatırlatılır, adak olarak kölelerin kurban edilmesi yasaklanır ve ibadet kuralları getirilir. Bundan sonra, Hz. Yakub -İsrail lakabı ile- Tanrı’nın buyruklarını yaymaya devam eder. Hz. Yakub’un sülalesi ‘Beni İsrail/İsrailoğulları’ adıyla günümüze kadar devam edecektir. Yakın Doğu’da domuz etinin yenmesi yasaklanır. Britanya’da feribotlar ve vinçler kullanılmaya başlar.
1792. Babil’de Hammurabi devri başlar.
1500. Çin’de ipek işlenmeye başlanır. Mısırlılar geometriyi geliştirirler.
1450. Anadolu’da Hitit hâkimiyeti yayılır.
1374. Mısırlılar sadece güneş tanrısı Aton’a inanmaya başlar ve tektanrıcılığı geçici olarak kabullenirler.
1200. Muhtemelen, Hz. Musa’nın peygamberlik mucizelerini göstermeye başladığı ve 10 Emir’in geldiği yıllar.
1000. Hinduizm ve Rig Vedalar’ın ortaya çıkışı.
1002-962. Hz. Davut’un krallığı.
962-922. Hz. Süleyman’ın krallığı.
850. Tarihçi Herodotus’a göre: Homer, İliad ve Odisse destanlarını bu tarihte tamamlar.
753. Roma, Romulus ve Remus tarafından kurulur.
721. Asurlular, İsrailoğullarından 27 bin kişiyi yok ederler.
658. Bizans’ın kuruluşu.
634. Antik Yunan felsefesinin kurucusu Thales doğdu.
600. Mısırlılar gemiyle 3 yılda Afrika’nın çevresini dolaşırlar.
565. Buda (Siddharta Gautama) dünyaya gelir.
555. Taoizm’in kurucusu Çinli filozof Lao-tze dünyaya gelir.
551. Konfüçyüs (Kung Fu-tze) dünyaya gelir.
500. Konfüçyüs’ün, ‘sana yapılmasını istemediğin şeyi başkasına yapma’ felsefesi Çin’de yayılır.
470. Ünlü Yunan filozofu Sokrat (Socrates) ve ünlü hekim Hipokrat (Hippocrates) doğdu.
428. Sokrat’ın öğrencisi filozof Eflâtun (Plâton) doğdu.
400. Yunan Filozofu Democritus ‘maddenin en küçük parçası atomdur’ diyerek ilk atom teorisini geliştirdi.
399. Sokrat, Atinalı gençleri yoldan çıkardığı suçuyla yargılanır ve baldıran zehri içirtilerek idam edilir.
384. Büyük İskender’in hocası ve mantık biliminin kurucusu Aristo (Aristoteles) doğdu.
301. Grek (Helen/Antik Yunan) İmparatorluğu’nun parlak devri.
300. Kuzey Afrika’da esir, fildişi ve leopar derileri ticareti başlar.
287. Ünlü matematikçi Arşimet (Archimedes) doğdu.
214. Çin Seddi’nin temelleri atılmaya başlanır.
168. Suriye Kralı 6. Epifanes Hz. Musa’nın dinini yasaklar ve Kudüs’teki tapınakları yıkar.
101. Manyetik bir pusula kullanan Çinli denizciler Hindistan’a çıktılar
47. Roma İmparatoru J. Sezar (Caesar) Anadolu’ya geçerek, Pontus Kralı Farnaces’i mağlup eder ve ünlü sözünü haykırır: ‘Geldim, gördüm, yendim (veni, vidi, vici).’
45. Sezar, Yunanlı matematikçi ve astronom Sosigenes’i tayin ederek yeni bir takvim hazırlatır. Bundan sonra bir yıl: 365 + ¼ gün ve yılbaşı da 1 Ocak olarak kabul edilir.
30. Çinliler güneş saatini icat ederler.
05. Hz. İsa’nın alternatif doğum yılı.

0 yılı: Hz. İsa’nın doğumu. Bu tarih: İsa’dan 525 yıl sonra, astronom Dionysius tarafından hesaplanmıştır.

Milat'tan Sonra:

33. Hz. İsa’nın teveffi’si. Bu kelime vefat anlamına geldiği gibi uyutmak, yeryüzünden ayırmak ve melekler kadar saflaştırmak anlamlarına da gelmektedir.
34-70. Hz. İsa’nın havarileri İncilleri yazdılar.
200. Batıya doğru ilerleyen Hunlar Afganistan’ı işgal ederler.
250. Çinliler barutu bulurlar.
313. Roma İmparatoru Konstantin Hıristiyanlığı kabul eder.
324. Hıristiyanlık Roma İmparatorluğu’nun resmi dini olur.
325. Ünlü İznik (Nicaea) Konseyi toplanır ve bugünkü Hıristiyanlık anlayışının temelleri atılılır.
330. İstanbul, (Constantinople) Roma İmparatorluğu’nun başkenti olur.
360. Hunlar Avrupa’yı işgale başlarlar.
395. İstanbul, Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu’nun başkenti olur.
536. Budizm, Japonya’da bir din olarak kabul edilir.
570. Hz. Muhammed’in doğumu.
610. İlk Kuran ayetinin inişi ve Hz. Muhammed’in peygamberliğinin başlangıcı.
622. Hz. Muhammed’in Mekke’den Medine’ye göçü (hicret).
632. Hz. Muhammed’in vefatı.
630-650. Arap-İslâm İmparatorluğu’nun yükseliş devri.
660-750. Emeviler devri.
711-715. Emeviler’in İspanya’ya geçişi.
756. Bağımsız Endülüs Emevi Devleti’nin ilânı.
750-842. Irak Abbasileri’nin güçlü devri. Bilim, felsefe ve ilâhiyatta çok ilerledikleri yıllar.
786-809. Harun el-Reşit’in Abbasî hükümdarlığı.
813-833. El-Me’mun’un parlak Abbasî hükümdarlığı.
892. İngiltere 330 gemiyle gelen Vikinglerin istilâsına uğrar.
969. Tunus’ta Fatimiler Devleti’nin kuruluşu.
1071. Alp Arslan’ın Bizans imparatoru Romanos Diogenes’e karşı Malazgirt zaferi.
1077. Anadolu Selçuklu devletlerinin başlangıcı.
1086. Çinliler mıknatıslı pusulayı icat ederler.
1095. İlk Haçlı Seferi’nin başlangıcı.
1147. İkinci Haçlı Seferi’nin başlangıcı.
1150. Paris’te bir üniversite kurulur.
1214. Moğollar Peking’i (Beijing) ele geçirirler.
1215. İngiltere’de krallığın yetkilerini sınırlayan Magna Carta ilân edilir. Bu olay -Batı’da- insan haklarının ve demokrasinin başlangıcı olarak kabul edilecektir.
1217. İngiltere’deki Cambridge Üniversitesi’nin temeli atılır.
1237. Moğollar barut kullanmaya başlayarak Doğu Avrupa’yı istilâ ederler.
1250. Haçlı seferleri sırasında Araplardan öğrenilen ondalık sayı sistemi Avrupa’da yayılmaya başlar.
1258. Irak Abbasilerinin çeşitli istilâlardan sonra yıkılışı.
1261. Mısır Abbasilerinin başlangıcı.
1268. Anadolu’da büyük bir deprem olur ve 60 bin kişi hayatını kaybeder.
1270. Sekizinci ve son Haçlı Seferi.
1275. Ünlü Venedikli gezgin Marco Polo, Moğol İmparatoru Kubilay Kağan’ın sarayında memur olarak çalışmaya başlar.
1278. İlk ayna yapıldı.
1298. Marco Polo Cenova hapishanesinde ünlü ‘Milyon’ isimli seyahatnamesini yazar. Bu eser, Avrupalılara, Asya ve Uzakdoğu hakkında önemli bilgiler kazandırır.
1299. Osmanlı beyliklerinin Osmanlı Devleti’ne geçişi.
1326. Bursa’nın fethi.
1348. Avrupa’da büyük bir veba salgını başlar. (Bundan Yahudiler sorumlu tutulur ve kitleler hâlinde öldürülürler.)
1391. Selanik’in fethi.
1402. Yıldırım Bayezid’in Ankara Savaşı’nda Timur’a esir düşmesi ve Osmanlı birliğinin bozuluşu.
1413. Mehmet Çelebi’nin Musa Çelebi’yi mağlup ederek Edirne’de tahta çıkışı.
1441. Afrikalı esirler Lizbon pazarlarında satılmaya başlar.
1453. Fatih Sultan Mehmed’in İstanbul’u fethi ve Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti yapması.
1455. Gutenberg’in matbaada ilk İncil’i basması.
1492. Kristof Kolomb Küba’ya ayak basar; fakat Amerika’yı keşfettiğinin farkına varmaz.
1497. Amerigo Vespucci 1491’de Amerika’yı kendisinin keşfettiğini iddia eder.
1502. Vespucci Amerika’ya tekrar gider ve iddiasını ispatlar.
1512. Yavuz Sultan Selim’in tahta çıkışı.
1514. Y.S. Selim’in Şah İsmail’e karşı Çaldıran zaferi.
1517. Mısır’ın fethi ve Y. S. Selim’in halife oluşu. Almanya’da Martin Luther’in Protestan Mezhebi’ni kuruşu.
1518. İspanyollar Afrikalı esirleri Amerika’ya taşırlar ve şeker kamışı üretimini arttırırlar.
1519-21 Ferdinand Magellan dünyanın çevresini dolaşır.
1520. Kanunî Sultan Süleyman’ın tahta çıkışı.
1529. Osmanlıların Viyana’yı kuşatması.
1535. Fransa’ya ilk kapitülasyonların (ayrıcalıklar) verilmesi. İncil İngilizceye çevrilir.
1538. Avrupa’daki kutsal ittifakın donanması Preveze Savaşı’nda Osmanlılara yenildi.
1543. Japon ordusu ateşli silahlarla donatılır.
1546. İspanyolların Amerika’daki yerli halkları katletmeleri.
1556. Çin’deki depremde 830 bin kişi yaşamını yitirdi.
1562. Fransa’da dinî savaşların başlangıcı.
1589. Dikiş makinesi yapıldı.
1597. İngiliz tiyatro yazarı Vilyım Şekspir (Shakespeare), Romeo Juliet’i yazar.
1600. Çin’deki nüfus 120 milyona çıkar. Kuzey Amerika’da sadece bir milyon insan kalmıştır.
1606. Avrupalılar Avustralya’ya ayak basarlar.
1630. Ünlü Türk gezgini Evliya Çelebi gezilerine başlar. (Yazdığı ciltler dolusu tarih ve coğrafya bilgisi içeren eserleri 1848’de Kahire’de ilk kez yayımlanacaktır.)
1642. İngiltere’de iç savaşlar başlar. Pascal bir hesap makinesi yapar.
1663. Avrupa’da büyük bir veba salgını başlar. Yüz binlerce insan ölür.
1687. Japonya’da hayvanların öldürülmesi resmen yasaklanır.
1698. Londra’da menkul değerler borsası kurulur.
1700. Osmanlılar Avrupa’da büyük toprak kaybına uğrarlar.
1704. Amerika’da ilk gazete yayımlanır.
1705. Buharla çalışan ilk makine icat edilir.
1715. Japonlar bakır ve gümüş ihracatı sayesinde zenginleşmeye başlarlar.
1721. K. Amerika ve İngiltere arasında ilk posta servisi başlar.
1727. Brezilya’da kahve tarımı başlar.
1729. İstanbul’da ilk matbaanın açılışı.
1750. Dünyanın 750 milyon nüfusu olduğu hesap edilir.
1765. Paris’te ilk lokanta açılır.
1776. Amerika’nın bağımsızlık ilân etmesi, ABD’nin kuruluşu.
1781. Uranüs gezegeni keşfedilir.
1785. Amerika’da dolar resmi para birimi ilân edilir.
1787. İlk A.B.D. anayasasının kabulü. İngiltere’de aşırı alkol tüketimi yüzünden suç oranları artar ve hapishaneler yetersiz kalınca mahkûmlar Avustralya’ya gönderilir.
1789. Fransız İhtilali.
1790. Hızlı çalışan dikiş makinesi yapıldı. Fransa’da uzunluk ölçüsü olarak Metre kabul edildi.
1799. 18. yüzyılda Afrika’dan Amerika’ya gönderilen esir sayısı 7 milyon kişiye ulaşır.
1800. Batarya (akü) icat edildi.
1804. Napolyon’un Fransa İmparatoru ilân edilmesi. Buharlı lokomotif yapıldı.
1822. Fotoğraf makinesi yapıldı.
1823. Bakü’de petrol sondajları hız kazanır.
1825. Alüminyum madeni bulundu.
1829. Yunanistan, Osmanlıdan bağımsızlığını kazanır.
1830. Rusya’da koleradan 900 bin kişi yaşamını yitirir.
1831. İngiliz fizikçi M. Faraday dinamonun prensiplerini keşfeder ve elektrik üretir.
1836. Altı kurşunlu tabanca (Altıpatlar) yapıldı.
1839. Tanzimat Fermanı’nın ilânı.
1845. İlk hidroelektrik santrali inşa edildi.
1848. Kaliforniya’da bol miktarda altın bulunması ve ‘altına hücum göçleri’nin başlangıcı.
1853. Kırım Savaşları’nın patlak vermesi.
1854. Petrol rafine edilir ve yan ürünler ortaya çıkar.
1856. Islahat Fermanı’nın ilânı.
1861. Amerika’da 4 yıl süren iç savaşlar. 22 milyon nüfuslu 23 eyalet, 9 milyon nüfuslu 11 eyaletle çarpışır.
1863. Londra metrosunun inşaatına başlanır.
1867. Rusya 7 milyon dolar alıp Alaska’yı ABD’ye satar.
1869. Süveyş Kanalı açıldı. İlk margarin yağı yapıldı.
1875. Süveyş Kanalı İngilizlerin kontrolüne girdi.
1876. Birinci Meşrutiyet’in ilânı.
1877. Osmanlı-Rus savaşları. Telefon icat edildi.
1880. T. Edison elektrik ampulünü icat eder.
1881. Atatürk’ün doğumu. Avrupalılar ABD’ye topluca göç etmeye başlarlar.
1882. İngilizlerin Mısır’ı işgali.
1883. Makineli tüfek icat edildi.
1887. Otomobil yapıldı. Sinema kamerası icat edildi. Otomatik çarpma işlemi yapan hesap makinesi yapıldı. Radyo yapıldı.
1892. Yürüyen merdivenlerin patenti alındı. Elektrikli ütü yapıldı.
1895. W. Röntgen, X-ışınlarını keşfetti.
1897. İsviçre’de ilk Siyonist kongrenin toplantısı. Motorlu bisiklet yapıldı.
1898. Denizaltı inşa edildi.
1899. Ses kaydetme cihazı yapıldı.
1900. Dünya nüfusu 1.7 milyara yükselir.
1901. Dünya petrolünün yarısı Bakü’de çıkarılmaktadır.
1903. Uçak modelleri yapıldı.
1904. Japon-Rus savaşları.
1905. Wright kardeşler yaptıkları uçakla 39 km. uçmayı başardılar. Einstein Özel Rölativite Teorisi’ni yayımladı.
1907. Helikopter icat edildi.
1908. İkinci Meşrutiyet’in ilânı.
1911. Osmanlı-İtalyan savaşı. İtalyanların Libya’yı işgali. Fransızların Tunus’u işgali.
1912. Fas’ın Fransa ve İspanya arasında paylaşımı. Ünlü Titanik gemisi Amerika’ya giderken battı. 1.500 kişi öldü.
1914. 1. Dünya Savaşı başladı. Kol saati yapıldı.
1916. Çanakkale Savaşı’nda yenilen İngilizler geri çekilir.
1917. Rusya’da Lenin önderliğinde Bolşevik devrimi.
1918. Dünya Savaşı’nın bitişi. 20 milyon asker ve sivil yaşamını yitirir. Tüm dünyaya yayılan ‘Çin Gribi’ yüzünden 21 milyon insan daha telef olur.
1919-22. Türk Kurtuluş Savaşları.
1920. İstanbul’un işgal altına alınması. Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşü. Anadolu’daki ilk seçimin ardından Türkiye Büyük Millet Meclisinin Ankara’da açılışı (23 Nisan).
1921. Türk Kurtuluş Savaşı’nın zaferler dönemi.
1922. Saltanatın kaldırılması ve Osmanlı İmparatorluğu’nun son bulması. Son padişah Vahdettin 17 Kasım’da bir İngiliz gemisiyle Malta’ya ayak basar.
1923. Lozan Antlaşması ile Türkiye’nin bağımsızlığının kabulü (24 Temmuz). Türkiye Cumhuriyeti’nin ilânı (29 Ekim).
1924. Halifeliğin kaldırılışı.
1925. Televizyon yapıldı.
1927. Kerkük’te zengin petrol yatakları bulundu.
1928. Türkiye’de Arap alfabesinin kaldırılışı ve Lâtin alfabesine geçiş (3 Kasım). Penisilin bulundu.
1930. Jet motoru yapıldı.
1933. Naziler’in Almanya’da iktidara gelmeleri.
1934. Alman cumhurbaşkanı vefat eder. Hitler %88 oy alarak başa geçer.
1936. İspanya iç savaşları.
1938. Atatürk’ün vefatı (10 Kasım).
1939. 2. Dünya Savaşı başladı. Elektron mikroskobu yapıldı.
1945. Savaşın sonu. 40 milyondan fazla asker ve sivil yaşamını yitirdi. Hiroşima’ya ilk atom bombası atıldı.
1946. Elektronik bilgisayar yapıldı.
1947. Hindistan’ın İngilizlerden bağımsızlığını kazanması.
1948. Fiistin topraklarında İsrail Devleti’nin kuruluşu.
1949. Mao Tse Tung Çin Halk Cumhuriyeti’ni ilân etti.
1950. Türkiye’de iki siyasî partili demokrasiye geçiş. Kore savaşı başladı.
1953. Canlı hücrelerdeki genetik kodların çekirdekteki DNA moleküllerinde gizlendiği tespit edildi. Kanada’da zengin Uranyum yatakları bulundu.
1954. 8 yıl süren Fransa-Cezayir savaşları. Moskova yakınlarında ilk nükleer enerji santrali kuruldu.
1957. Rusların ilk insansız uzay aracını uzaya fırlatması.
1958. Atom ve Hidrojen bombalarının sık sık denenmesi, uçakların atmosferin üst tabakasına bıraktıkları kirli gazlar ve sanayi bacaları yüzünden ozon seviyesinin azaldığı saptandı.
1960. Lâzer ışınları kullanılmaya başlandı.
1964. ABD-Vietnam savaşlarının kızışması.
1966. Hayvanların öldürülmesi günah sayıldığından Hindistan’daki farelerin sayısı 1.6 milyar olarak hesaplanır.
1968. Alaska’da zengin petrol yatakları bulundu.
1969. Astronot Neil Armstrong Ay’a indi. Jumbo jetler hizmete girdi.
1972. ABD Jüpiter’e insansız bir uzay aracı yolladı.
1973. Vietnam Savaşı bitti.
1974. Türk ordusunun Kıbrıs’a çıkışı.
1976. Çin’deki büyük depremde 655 bin kişi yaşamını yitirdi.
1979. İran’da, Şah’ın ülkeyi terk etmesi ile Ayetullahlar döneminin başlaması.
1981. AIDS virüsü keşfedildi. Dünya nüfusu yaklaşık 4 buçuk milyar.
1986. Rusya’da, Gorbaçov reform (Perestroika) hareketlerini başlattı.
1988. 8 yıl süren İran-Irak savaşı sona erdi. Savaş sırasında 1 milyondan fazla insan yaşamını yitirdi ve savaş faturası yaklaşık 1.2 trilyon dolar oldu.
1989. Berlin duvarı yıkıldı.
1990. Irak, Kuveyt’i işgal etti. Yugoslavya’da iç savaş başladı.
1991. Körfez Savaşı. Kuveyt geri alındı. Yugoslavya’da iç savaş kızıştı.
1992. Vatikan, 1633 yılında ‘Güneş dünyanın etrafında dönmüyor’ diyerek Kilisenin öğretilerine karşı çıktığı için hapsedilen Galileo’nun haklılığını -360 yıl sonra- kabul etti. Cezayir'de seçimler iptal edildi.
1995. Yugoslavya’daki savaştan dolayı 800 bin kişinin sakat kaldığı açıklandı. Cezayir’de yenilenen seçimlerde sonuç değişmedi ve şiddet olaylarında ölenlerin sayısının 60 bini bulduğu açıklandı.
1996. Afganistan’da iç savaş kızıştı.
1997. Mars gezegenine yürüyen bir araç (Pathfinder) indirildi. Cezayir’de 400 kişi hunharca katledilerek öldürüldü ( 2 Ocak).
1998. Güney Amerika’da 20 bin kişi sel ve kasırga nedeniyle öldü.
1999. Gölcük’te 7.4 şiddetinde bir deprem oldu (17 Ağustos). 17.840 ölüm, 43.953 yaralı oldu. 505 kişi sakat kaldı. 285 bin 211 konut, 42 bin 902 işyeri hasar gördü.
2000. Bu yılda kıyamet kopacağını ileri sürenlerin tümü yanıldı. Clinton’un yerine G.W. Bush başkan seçildi.
2001. 11 Eylül’de tüm dünyayı etkileyecek bir terör olayı yaşandı: New York’taki İkiz Kuleler yolcu uçakları tarafından yıkıldı. 4 bine yakın insan öldü.
2002. TBMM yenilendi (3 Kasım). Mevcut 5 siyasî parti barajı aşamadı. A.K. Partisi büyük çoğunlukla seçimi kazandı. CHP tekrar meclise girdi ve tek muhalefet partisi oldu.
2003. ABD ve İngiltere Irak’a girdi. (20 Mart). Saddam Hüseyin ve muhafızlar ordusu saklandı.
2004. G. W. Bush yeniden başkan seçildi (2 Kasım). Filistin lideri Yasel Arafat Paris’te vefat etti (11 Kasım). Irak’taki ölü sayısı 150 bini buldu.
2004. Aralık 26. Hint Okyanusu’ndaki Tsunami felâketinde 300 bin kişi hayatını kaybetti.
2005. Mart 28. Endonezya’nın Sumatra adası açıklarında Richter ölçeğine göre 8.7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Tsunami bu kez büyük zarara yol açmadı.
2005. AB, 3 Ekim’de Türkiye ile üyelik müzakerelerine başladı.
2006. ABD ve İngiliz Ordusu hâlâ Irak'ta. Ölü sayısı 1,5 milyon kişiyi buldu.
2007. Pakistan’da, muhalefet lideri Benazir Butto, Ravalpindi’de düzenlediği seçim mitingi sırasında öldürüldü. (27 Aralık)
2008. 27 Temmuz’da İstanbul Güngören’de peşpeşe iki patlamada 17 kişi ölü, 154 kişi yaralandı!..
2009. 31 Ocak, saat: 15.53. 24 saat sonra, dünya nüfusuna 222 bin kişi daha eklenmiş olacak. Şu anda dünya nüfusunun 6 milyar, 770 milyon kişi olduğu tahmin edilmektedir.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
......................................................................................
* Kadın-erkek sayısı eşit ve "Dokunulabilir Meclis" istiyoruz!
.....................................................................................