Bir keşif yolculuğu: Düşünme yıldızları

 ”İlk önce oyunun kuralını öğrenin, sonra da oyunu herkesten daha iyi oynamayı“  Einstein.

Çekirdek ekibimle birlikte okuma sanatını, bir oyun haline getirmek istedik. Bu oyunu “Düşünme Yıldızları” metodu ile kurallara bağladık. Evrensel zeka çok basit işliyor.Çocuklar dili ve düşünmeyi bu metotla çok kolay keşfedebiliyorlar.

Okuma, beynin sağ ve sol yarı kürelerini birlikte aktive edebilen özel bir etkinliktir. Düşünme Yıldızı çalışmalarında beynin tüm hücreleri ortaklaşa hizmete girer. Yıldız adım yönergeleri doğrultusunda gerçekleşmemiş sıradan bir okumanın, beyin küreleri arasındaki paslaşmayıyeterince sağlayabildiğinden bizler emin olamayız.Metni beyin küremizin içine alarak, kürenin üzerindeki her bir noktadan metne bakmak durumundayız. Bunu ancak Düşünme Yıldızları okuma algoritması ile yapabiliriz.

Okumaya konu olan metin, sırası belli Düşünme Yıldızı algoritmik süreçlerindengeçmişse eğer biz de anlarız ki öğrenci materyali gerçekten amaca yönelik olarak okumuş, duyarak, düşünerek, tam ve derin bir anlama gerçekleştirmiştir.

Düşüme Yıldızları rehberliğinde okuduğumuz her metin, bilincimizi bir basamak yukarıya taşır. Okumanın, hem akademik öğrenmede hem de kişisel gelişimde önemli payı olduğu bir gerçek ama burada gözden kaçan ya da peşinen öyle kabul ettiğimiz bir yanılgı var. O da şu: Eğitim sistemimiz, öğrencileri donanımlı ve sanatçı birer okur olarak görmekte ve herkesi okuma eylemini gereği gibi yapmış, amacına ulaşmış kabul etmektedir. 

Ne yapacağını bilmek insana güven verir. Çocuklarımızın eline, bir metni nasıl okuyacaklarına dairokuma kıstasları veremediğimiz için yaptıkları okumalar iç seslendirme düzeyinden öte gidemiyor. Güven duygusundan yoksun olduğu için üretken de olamayan bu tür sığ okumaların sorumlusu eğitim sistemimizle birlikte, öğretmen ve anne–baba olarak, toplum olarak biziz. Okumayı takip eden adımları, uygulamalı olarak tek tek, adım adım öğretip onlara rol model olmadığımız için.

Hem bütünü hem de parçalar arası ilişkileri görebilme, anlama ve öğrenme merakı içindeki çocuk, yıldız adımlarla ilgili bir farkındalık geliştirebildiğinde aşağıdaki sorular tek tek yanıt bulur. O zaman biz de onun amaca uygunolarak verimli okuduğunu söylemekte istekli oluruz. Verimliliğin bütün sırrı içerikte, içeriğin peşine düşmedikten sonra verimli ve keyifli bir okumadan söz etmek bilmem mümkün mü?

·         Bütünsel bir okumanın kıstasları; görecelik içeren süreçler?

·         Metinle olan söyleşilerimiz nasıl genişler?

·         Nasıl bir okuma farkındalığı ile bilgiyi yapılandırabiliriz?

·         Hayal gücü ve duyu organları nasıl kullanılabilir?

·         Okuma ve dinleme beyne nasıl kaydedilir?

·         Okumayı takip eden akışta doğaçlama gelişen yaklaşımlar?

·         Okuduklarımızın yaşama ve diğer disiplinlere transferi?

·         Metnin dünyasına nasıl girebiliriz?  

·         Okuduklarımızı nasıl düzenleyebiliriz?

·         Bilgiyi ve düşünceyi nasıl üretebiliriz?

·         Farkındalık halinde, bilinçli bir okumanın gerekleri?

·         Metinde parçayı ve bütünü nasıl algılayabiliriz?

·         Ana dilini diğer disiplinlerle nasıl ilişkilendirebiliriz?

·         Kendini ve insanları tanıma farkındalığı nasıl gelişecektir?

·         Başkalarının yaşam deneyimlerinden nasıl yaralanabiliriz?

·         Duygular nasıl fark edilir, katarsis nasıl oluşur?

·         Olasılıklı düşünme ve metni beyin küremizin içine alabilme?

·         Düşünce düzlemimizi nasıl değiştirebiliriz?  

·         İç görü nasıl kazanabiliriz?

·         Kendimizi nasıl yansıtabiliriz?

·         Bilinç ve düşünmek arasındaki ilişki Vb.

Bu ve benzeri sorgulamalar, okuma-anlama çabasındaki bireylerimizin fark etmek isteyebilecekleri, merak edebilecekleri birkaç açılım.  

Bizler, süreç takibi ile böyle bir zihinsel alt yapının temelini oluşturabilirsek eğer okuduklarımız çok daha fazla işe yarayabilir ve eğitim kendiliğinden organik mecrasına evrilebilir.  

                                                                                         Sema TOPÇULAR

                                                                       Düşünme Yıldızları ve Bibliyoterapi Eğitim Lideri