Bir konut satın alma hikayesi

Bilindiği gibi çeşitli kategorilerde (arsa, arazi, konut, işyeri vb.) geyrimenkul satış ve kiralamaları yapılmaktadır. Bunlar iletişimin çok yaygın olduğu günümüzde internet ortamında sahibinden veya emlak büroları vasıtasıyla yapılabiliyorsa da sonunda alıcı ile aracı-satıcı yüz yüze gelmektedir. İstanbul'da konut almak için yaşadığım tecrübeler bende emlak bürolarına karşı güven bunalımı yarattı. Buralarda çalışanların (kurumsallaşmış olanlar farklı olabilir)tapu, kadastro, imar, iskan, tarım arazisi, nazım plan, hali hazır plan, TAKS, KAKS gibi mesleki konularda pek bilgisi olanına da rastlamadım.

Büyük veya küçük şehir farketmez; emlak büroları aracılığıyla gayrimenkul almak-kiralamak istediğinizde aynı adrese sizi belki de 10 farklı emlakçı götürebilir. Ben aynı yere dört emlakçı tarafından götürüldüm ve aynı yerin beşinci emlakçının portföyünde olduğunu da internette gördüm. Emlakçılar arasında bunun adına paslaşma deniyor. Bazıları sokaklarda gezerek inşaat firmalarının veya sahibinden satılık ilanlarını not alıp portföylerine ekleyip müşterileri buralara götürebilmekteler. Oysa mal sahibi ile aralarında bir satış sözleşmesi olması gerektiğini düşünüyorum. Hatta sahibinden satılık ilanı olan bir konutu bile sahibinden satın almak sorun haline gelebilmektedir.

Alınmak istenen gayrimenkulün öncelikle tapusunun olması ondan sonra ise tapunun alıcının isteklerine uygun olup olmadığı önemlidir. Konutta ikamet edilmesi için çok önemli olan yapı kullanma izni-iskan ruhsatının neredeyse hiç öneminin olmadığı, kat irtifak tapusunun herşey için yeterli olduğu ifade edilebilmektedir. Günümüzde yapı denetim firmaları olduğu için inşaatların çoğuna müteahhitler tarafından iskan ruhsatı alındığı belirtilsede herhangibir durumda bunun alınmaması halinde ileride kat malikinin iskan ruhsatını alması hemen hemen imkansız hale gelmektedir.

Birde konutların alanlarıyla ilgili kavram kargaşası var ki; özellilke küçük daireler için internetteki belirtilen bina alanlarına şüpheyle yaklaşıyorum. Taban alanı yaklaşık 75 m2.olan bir konutun internet ilanlarında 90 m2.yazıldığını da gördüm. Tabii ki konut alanlarında genellikle merdiven, asansör ve varsa kapalı garajın daire başına düşen paylarıda dahil edilerek söylendiğinden 120 m2.denilen bir dairenin aslında 80 m2.olduğunu satın aldıktan sonra anlayabildim.

Konuta elektrik, su ve doğalgaz bağlantısının yapılıp yapılmadığı da başka önemli konulardan. Özellikle doğalgaz bağlantısı yapılmamışsa yani sayacı bile yoksa abonelik güvence bedeli hariç bunun kullanıcıya maliyeti yaklaşık 600 TL.yi bulmaktadır.

Sonuç olarak bir konut satın aldım ve bir daha konut satın almak durumunda kalırsam neleri yapmam gerektiği konusunda net fikir sahibi oldum ancak halen neleri yapmamam gerektiğinde yanılgıya düşebilirim.