Bir okul kültürü yaratmak

Kültürü kelime anlamı olarak tanımlamak gerekirse bir toplumun sahip olduğu maddî ve manevî değerlerden oluşan bir bütün olduğunu söyleyebiliriz., aynı zamanda kültürün toplumda mevcut her tür bilgi, ilgi, alışkanlık, değer yargıları, genel tutumlar, görüş düşünce ve tüm davranış şekilleriyle bir bütünü olarakta ifade ede biliriz E.Kongar hocanın ifadesiyle “Eğitim, insanın yeniden üretilmesidir. Kültür ise, bütün bunların birikimidir” diyor. Okul kültürü ise, en genel tanımıyla okulun kimliğini oluşturan ve okuldaki tüm bireylerin davranış ve eylemlerini etkileyen maddi, manevi öğeler bütünüdür. Olumlu ve etkili okul kültürünün amacı okula bağlılığı artırma, okul ve yönetimine karşı güven oluşturma, yıkıcı çatışmaları önleme, bir okulda görev yapan öğretmen ler ile öğrencilerin davranış ve beklentilerini şekillendirerek, ahenk ve uyumu sağlayıp okulun başarısını artırmayı amaçlamalıdır.

Okul kültürünün oluşturulması ve korunmasında en büyük sorumluluk okulu yöneten lidere aittir. Klasik bir söz vadır okul yöetmenliğinde "Okulu müdür yönetir" diye ya da "Okul, Müdürü Kadar okuldur sözü" de bunun aslında herkes tarafından kabul görmüş genel kanı olduğunu gösteriyor, o zaman okul müdürü önce eğitim paydaşlarını belirlediği hedefe inandırması gerkiyor. Bunun yolu da kurumda güven ortamının yaratılmasıdır.

Onaltı yıl müdürlüğünü yaptığım bir okulda eğitimde başarının ve istenilen hedeflere ulaşmanın, başarının süreklilğinin de ancak kurum kültürü sağlamakla olacağına önce kendimin sonra eğitim paydaşlarının inanması gerktiğinin bilincinde hareket ederek, eğitim paydaşlarına kurum müdürü olarak bunun yolunun da davranışlarımla rol model olmamın bilincinde olduğumu göstermem gerekiyordu ve öyle de oldu.

Okul kültürü özünde çalışanların okuluna karşı bir aidat duygusu beslemesini sağlamakta, bu duyguda iş veriminin artmasına neden olmaktadır. Okul kültürünü oluşturmada izlenecek yol, liderin belirlediği vizyon çok önemlidir ve o vizyona slogan, bizim sloganımız "Başarı bizim için, zirvede kalmaktır" olmuştu. Vizyon kurumun kendine has bir anlayış, bir farkındalık yaratmaya dönük olması eğitim paydaşlarının kendilerini farklı hissetmesine katkı sunacak bu da paydaşlara prestij sağlyacaktır, sağlanan prestij onların daha verimli olmasına olumlu katkı sunacaktır. Böylece eğitim paydaşlarının kendilerini kurumun bir parçası olarak görmelerini sağlanmış olunacaktır. Kurum kültürünün oluşmasında, eğitim öğretim faliyetleri kapsamında eğitim paydaşlarının, sosyal kültürel, sportif çalışmaların, sosyal sorumluluk projelerinin, okul dışı birlikteliklerin önemi çok büyüktür. Bu çalışmaların sonuçlarının iyi bir iletişimle duyurulması, paylaşılması ödüllendirilmesi, okul kültürü oluşmasına olumlu yansımaları olur. Böylece paydaşlar da kurumlarıyla övünürler.

Okul kültürünün yaratılması, eğitimde kaliteyi de beraberinde getirir. Amaç da kaliteli eğitim olduğuna göre istenilen hedefe ulaşılmış olunur, bir okul kültürü yaratan kurumda çalışanlar daha mutlu olur bu da o iş ortamında işlerin daha düzenli olmasına olumlu katkı sağlar. Okul kültürü oluşturan kurumların yetiştirdiği öğrencilerin birbirleri ile ve öğretmenleri ile yaşadıkları, ileriki yıllarda anlatacakları, anlattıklarında da gurur duyacakları, paylaşacakları bir hikâyeleri olacaktır. Bu sayede iletişimleri kopmayacak, böylece okul kültürü öğrencilerin sosyalleşmelerine de katkı sunmuş olacaktır. Eğitimde varılmak istenen hedef de budur.
Hikaye demişken sözü bir anı ile bağlıyalım daha doğrusu iki. İstanbul fen lisesine tayini çıkan bir velim ve Giresun'a taini çıkan bir başka velim, okul müdürü olarak bana gelerek, durumlarını anlattıktan sonra çocuklarını okuldan almayacaklarını kendilerinin gideceklerini söyledikten sonra, söyledikleri son cümle çok önemliydi benim için hocam "Okulunuzun çok emeği var başarı okulun olsun" demeleri okul kültürünün oluştuğunu göstermesi bakımından önemliydi, öğrencilerin ikisi de derece yaparak fen lisesine gitti, takip ettiğimde ünüversiteye girişte de derece yaptılar. Okul kültürünün oluşumunun son örneğini de okulu isminin çeşitli nedenle değişecek olmasından dolayı, okulun yetiştirdiği öğrencilerinin sosyal medyada ve mahallede veli ve öğrencilerin yorumlarında görmek, okulun sloganlarını yazmaları. Bir velinin benim çocuğum o okulda halk oyunlarında Türkiye birincisi oldu dugularına şahit olmak, okul kültürünün yetişen birey üzerindeki etkiyi görmek açısından iyi bir deneyim oldu. Bu hikâyenin bir parçası olmam da beni fazlasıyla gurulandırdı.

Ayhan ŞİMŞEK

Eğitim Yöneticisi.

Kar taneleri ne güzel anlatıyor, birbirlerine zarar vermeden de yol almanın mümkün olduğunu Hz. Mevlana