Bir şiirin hikayesi ve Anadolu folkloru

Ben kendimi bildim bileli Türk Folkloruna, halk edebiyatına sevdalıyım. Bununla ilgili araştırmalarım, yazılarım Tarla Dergisi, Türk Folklor Araştırmaları, Sivas Folkloru, Halk Kültürü, Milli Kültür, Türk Folkloru, Çağrı Dergisi, Gülpınar, Yeni Adam, Yeni Defne ve Kültür Çağlayanı gibi dergilerde, kültür sayfasını hazırlayan çeşitli yerel ve ulusal gazetelerde yer aldı. 

Halk bilimi ( folklor ) konusunda öğretmenlik yaptığım il ve ilçelerde Anadolu halkıyla bütünleşerek bazı araştırma ve incelemeler yaptım. Geleneklerini, göreneklerini birebir onlarla yaşarak inceledim ve yaşlı kişilerden bilgiler alıp, not aldım. Hatta bunların bir kısmını Mardin Folkloru ( Gelenekler-Görenekler ) başlığı altında bir kitapta topladım. Bu kitap Ankara’da MAREV VAKFI ( Mardinliler Eğitim ve Dayanışma Vakfı ) tarafından yayımlandı. ( Ankara- 1998 ).Bu kitabımın tüm gelirini bu derneğe bağışladım. Ve o yıl Türk Folkloruna Hizmet ödülünü almaya hak kazandım. 

Mardin ili Kızıltepe ilçesinde Mehmetçik İlkokulu’nda öğretmen iken Başbakanlık ve Kültür Müsteşarlığından bir resmi mektup aldım. Bu mektup ışığında Başbakanlık Kültür Müsteşarlığı bünyesinde Ankara’da İçcebeci’de Milli Folklor Araştırmaları Dairesince halk bilimci öğretmenler katıldılar. Ben de bu kursa Mardin’den katılmıştım. O günlerde bizlere ders veren şu halk bilimciler ve idareciler vardı: 

Ahmet Nabi Tokatlıoğlu ve Kamil Toygar bunların yönetiminde bir kurs düzenlendi. Kursumuz 15 gün devam etti. Bizler ders ve ren Halk bilimciler: Prof. Dr. Orhan Acıpayamlı, Prof. Dr. Nermin Erdentuğ, Dr. Metin Kazancı, Nail Tan, İsmail Öztürk, Osman Sınayuç, Dr. Zafer İlbars, Gönül Tizer, . Osman Nah ya, Zümrüt Erk, Enver Keskin, Özcan Seyhanlı ve Dr. Umay Güney vardı. 

Aradan 37 yıl gibi uzun bir zaman geçti. Bu hocalarımızdan bazıları bugün belki bir kısmı yok aramızda. Olmayanları rahmetle, saygıyla anıyor, yaşayanlara sağılıklı günler ve uzun ömürler diliyorum. Anadolu’dan bu seminere katılanlar: 

Kadir Ak, Ahmet Akcan, Gülali Aydın, Hanifi Alişan, Ayten Atlı, Aysu Akdeniz, Fatma Aktar, İsmail Hakkı Acar, Türker Bekat, Ziynet Bahar, Bir gül Bender, Bektaş Celep, Cafer Çil, Mehmet Emin Ergin, Çetin Eldem, Abdülkadir Güler, Şahver Kara Süleymanoğlu, Mustafa Kutaş, Haşim Karpuz, M. Sabri Koz, Mehmet Kelkit, Mehmet Koçan, Mehmet Meşe, Aydın Oy, Kamuran Oktay, Yaşar Örslü, Fuat Önder, Nabey Önder, Faize Öcal, Murat Polat, Bekir Soydaş, A.Osman Şengül, Aydın Şenol, Hasan Temiz, Bilge Türk için, Mustafa Turan, Abdurrahim Töre, Şenel Usanmaz, İlhan Yardımcı, Şahin Yalçın, Mehmet Yağmur, Sadiye Yeda ve Nezihe Yıldırım vardı.  

Bu isimler arasında M. Sabri Koz, İsmail Hakkı Acar, Haşim Karpuz, Aydın Oy, Şahver Karasüleymanoğlu. Mustafa Turan, İlhan Yardımcı ve Nabey Önder yıllar sonra Halk bilimi konusunda takdire değer eser verdiler. İşte bu Folklor Kursları sırasında ünlü Halk ozanımız Âşık Talibi Coşkunla da tanışmıştım. İşte o günlerin anısına “Anadolu Folkloru “ şiirimi yazmıştım. Benimle birlikte kurslara devam eden arkadaşlarıma okumuştum. 

O günlerin anısına yazdığım şiirimi Bir nostalji bağlamında yıllardan sonra burada sizlerle paylaşmak istiyorum. Ayrıca bu yazımda adı geçen saygıdeğer hocalamıza ve kursiyer arkadaşlarıma selam ve saygılar gönderiyorum. 

ANADOLU FOLKLORU  

Halk bilimcisi Prof. Dr. Sayın Nail TAN Bey’e armağanımdır. 

Anadolu’m baştanbaşa ilimdir 

Türk folkloru rengârenktir güzeldir 

Adetlerle, törelerle bilimdir 

Kâh şarkıdır, kâh türküdür, gazeldir 

*** 

Kimi İzmir, kimi Mardin, kimi Van 

Kimi Kars’tır kimi Urfa, Ardahan 

Halk kültürü, halk bilimi bu vatan 

Harmandalı, Sarızeybek dildedir 

*** 

Bir ses gelir “Urfalıyım ezelden” 

Bağrı yanık vazgeçemem güzelden  

Mani olur, türkü olur tez elden 

Lorke oynar ince kuşak beldedir 

*** 

Hem Vanlıyım, hem şanlıyım, dağlıyım 

Veysel gibi toprağıma bağlıyım 

Halk ozanı zaten Kara (ç )dağlıyım 

Hoyrat gibi gözyaşlarım seldedir 

*** 

Davul zurna eşliğinde halayım 

Kemençenin oyununda balayım 

Şeyh Şamilim kılıç kalkan alayım 

Ben dadaşım kama, bıçak eldedir 

*** 

Türkoğluyum benim özüm töredir 

Efsanedir, hikâyedir, yöredir 

Halk bilimi mizacıma göredir 

Destanları, ağıtları dildedir 

*** 

Edirne’den Taşkent’te dek bu ses var 

Türküler var, hoyratlar var, nefes var 

Anadolu şöleninde herkes var 

Çayda çıra, Çepik ile zildedir 

*** 

Yeter gayri ne coşarsın ey şair 

Gelenekler, görenekler hep şiir 

Vatan birdir, bayrak birdir, töre bir 

Halk bilimi köy, kasaba ildedir.  

Abdülkadir GÜLER  

14 Temmuz 1974- Ankara