Biz kimiz ne yer ne düşünürüz?

Bu güne kadar her birimiz en az on kere bizim milletimiz cahil, bilgisiz v.s. gibi sözler sarf etmişizdir. Bu yazımda sarf etmiş olduğumuz bu cümlelere karşı “neden” sorusunu sormak istedim.

Herkesin tespiti belli noktalarda doğruydu. Hiç kimse yanılmıyordu. Bir millet nasıl oldu da böylesine bir seviyeye geldi onu bur kere sormak lazım. Sorulması zor soruları sormak, söylenmezi zor kelimelerle cevaplamak gerekiyordu. Osmanlı ile bir iki asır önce dünya medeniyetine yön veren bir millet bugün kültürel birikimini adeta sıfırlamış görüntüsü vermekte. Türk Milleti olarak kurduğumuz bir önceki devlet olan Osmanlı Devleti 600 yıl hüküm sürmüş dünya siyasetine yön vermiştir. Altı asırlık kültürel ve siyasi birikimini ne yazık ki Arap alfabesi ile yazıya geçirmiştir. Türkiye Cumhuriyetinin kurulması ile birlikte inkılaplar birbirini kovalamış, eski yeni kavgası başlamış ve bu kavgalara karşı alınan sert kararlar. Bu kararlar arasında alınan harf inkılâbı aradan seksen küsür yıl geçmesine rağmen hala tartışılmaktadır. Büyük ihtimalle tartışılmaya da devam edecektir. Burada ben şöyle bir şeye dikkat çekmek istiyorum. Bir milletin eğitiminin ne kadar uzun yıllar aldığını, kültürel gelişimin ne kadar yavaş olduğunu acı bir şekilde hepimiz gördük.

Bugün bir kitap okudum. Kitap Selçuklu ve Osmanlı döneminde yaşamış büyük ilim adamlarının ve velilerin hayatını anlatıyor. Ve okuduğum her ilim adamının her velinin en az iki üç eseri var. Her birisi büyük emekleri, uzun süreli eğitimleri ve uzun yıllar sonucu elde edilmiş tecrübeleri ifade ediyordur herhalde. Bizler şuanda aynı alfabeyi paylaşmadığımız ve o yazılanları okuyamadığımız için o tecrübelerden, o eğitimlerden ve verilen emeklerden sonra elde edilen çıkarımların hiçbirisinden yararlanamıyoruz. Hal böyle olunca bir medeniyet binlerce yıllık tecrübeler yerine her şeyi sıfırdan üretmeyi gerektiriyor. Bugün bizlerin kültüründen, geçmişinden, tarihinden habersiz insanların basında çıkıp nasıl seviyesiz bir şekilde bizi değerlendirdiğini izliyoruz.

Cumhuriyet kurulalı daha 87 yıl oldu. Bir medeniyetin 87 yılda oluşmasını kimse beklemesin. Zira bu 87 yılın ilk 20-30 senesini saymayın. Çünkü bu süreç içinde toplumun büyükler kategorisini oluşturan insanların bugünün tanımı ile cahil olarak yaşamını tamamladığını ve bu insanların eğitim sürecine katkı yapmak bir yana bu eğitim sürecini istemediklerini de biliyoruz. Dönemin kültür hazineleri olan Arap alfabeleri ile yazılan eserler ya yok edilmiş ya da insanların ulaşamayacağı tarih kütüphanelerindeki yerlerini almıştır. Böylesine bir ortamdan okuma alışkanlığı olan, kültür seviyesi yüksek bireyler beklemek bence hayalcilik olur. Çünkü bugünde dahil olmak üzere şehir merkezleri haricinde doğru dürüst kütüphane dahi yoktu. Böyle bir ortamdan ancak okuma yazmayı bilen, eline geçen bir gazeteyi okuyan, gündeme dair bir iki kırıntı bilgiye sahip bireyler bulursunuz. Yani bugünün toplumunu.

Böylesine bir ortamdan öylesine bir uyuşuk toplam ortaya çıkarmışız ki bugün Arap alfabesi ile yazılan ve bizler için kutsal olan Kuran-ı Kerimin Arapçası bir yana tercümesini bile birçoğumuz bir kere dahi okumamışızdır. Bu bizlerin inandıklarımız ve yaşam kültürümüzle alakalı ne kadar bilgili olduğunu göstermektedir. Bu örnek elbette inanan insanlarımız için geçerli. İçimden bir ses ya ben Müslüman değilim ki niye okuyayım diyenleri hatırlatıyor. Peki size de farklı bir soru sormak istiyorum. Türk toplumu olarak bizlerin en eski yazıtsal eseri olan Orhun Abidelerini kaçımız okuduk. Kaşgarlı Mahmut’un Divanı Lügatit Türkünü kaçımız okuduk. Bu eserleri hepimizin çoktan okumuş olması, ne gibi mesajlar verdiğini hepimizin su gibi bilmesi gerekiyordu. Ama hiçbirimiz bilmiyoruz.

Okumuyoruz. Eğitime öğretime gereken önemi vermiyoruz. Eğitimi hayatımızı daha kolay idame ettirebilmemiz için yalnızca yerine getirilmesi gereken birer basit yeti olarak görmekteyiz.

Suç kimde?