Biz seni çingenelerden aldık yavrum

Küçükken çocukları üzmenin en kolay yoludur aslında. Ablam ve ağabeyim de annemden gizli söylerlerdi bazen bana; “biz seni Çingenelerden aldık, aslında senin ailen başka. Yakında seni almaya gelirler” diyerek kafamı karıştırırlardı.

Ne var ki annem bilinçli bir kadındı ve ona anlattığımda ikisinin de kulağını bükerdi birkaç cümlesiyle.

Çocuklar üzerinde ne ters bir etkidir oysa. Ne çok üzer, ne çok kafa karıştırır ve yorar körpecik beyinlerini.

Hem kafa da “kötü bir Çingene tiplemesi” oluşur, hem de bir gün ait olduğu yere döneceği, eğrelti olduğu düşüncesi belirir.

Böyle kalıplaşmış birkaç hatalı cümlelerimiz var aslında. Bazıları da “beni çok üzdün alıp başımı gideceğim” diye tehdit ederler çocuklarını.

Böylelikle anne ne zaman uzaklaşsa, çocukta “acaba bir daha geri gelmeyecek mi?” korkusu başlar.

Annem aklında kalan çocukluğundan bahsetmeye başladığında ilk aklına gelen, anneannemin onu komşuya bırakıp işlerini halletmeye gidişleridir. Öylece oturur camın önünde, “annem bir daha gelmeyecek” diye ağlayarak uyuyakalırmış. Uyandığında annesinin geldiğini görünce dünyalar onun olurmuş.

Kim bilir çocuk kalbinde ne gizliydi de, bırakılma korkusunu bu kadar yoğun yaşardı.

Bir de meşhur çocuk kıyaslamaları var tabii. En sinir olduğum mukayeseler.

Okul zamanında zayıf beklediğin nottan geçer puan alır o sevinçle eve gelirsin. “Ayşe kaç aldı?” sorusu ile karşılaştığın an hevesin kursağında kalır.

Ayşe yine yüksek almıştır ve bunun üzerine “alan nasıl alıyor?” sorusu sorulur hemen.

İçten içe bir öfke besler çocuk Ayşe’ye. Rekabeti öğrenir ama yanlış bir biçimde.

İçinde henüz ne olduğunu adlandırmadığı kıskançlığı yaşar derinlerinde.

Bu konularda derin ve hassas düşündüren Doğan Cüceloğlu’nun kitaplarını çok severim mesela.

Öyle güzel açıklar ki, neyin gelecekte ne etki yaratacağını…

Söz ağızdan çıkınca kölesi edermiş ya hani insanı, çocuklarla konuşmakta hassas terazi dengesi kurmak şart.

Ne gelecekte biz kendi cümlelerimizin kötü etkisine rastlayalım, ne de çocuklar gereksiz korku ve duygularla, bilinçaltını yanlışlarla doldursun.

Hele ki şu “biz seni Çingenelerden aldık, ailen gelip alacak bir gün” cümlesini hiç kurmayalım.

Bir gün o hayali aile gelmeden, çocuk onu aramaya koyulacak ve o zaman sözlerin etkisini göreceğiz.