Bor stratejik midir?

( BOR' UMUZ  ÖTER Mİ? )

Dönemin Başbakanı Demirel’in de katıldığı  Kırka Boraks İşletmelerinin temel atma töreninde bulunmuştum.

Yapılan konuşmalarda bor madenin öneminden, bor madenin işlenilmesi ile bor’un kullandığı alanlarda sanayimizin gelişeceğinden bahsedilmekte idi… Yaşadığım önemli olaylardan birisi olduğu için bor madeni ile ilgim kesilmedi , gönül bağım devam etti, literatürden de devamlı olarak takip ettim. 

Bor madeninin stratejik olup olmadığı hakkında hala kafam karışık, ben kesinlilikle ama kesinlikle bor önemsiz ve küçümsenecek bir madendir demiyor; hamasi duyguları bir tarafa bırakıp rasyonel düşünülmesi gerektiğine inanıyorum. 

Dünya Bor rezervinin Türkiye % 67,  Kazakistan % 8, Rusya % 7, ABD % 6 sına sahipken yaklaşık %12 lik bölümüne de Güney Amerika ülkeleri sahiptir. 

Türkiye için stratejik önemi olduğu iddia edilen, daha da ileri gidilerek Türkiye’yi kurtaracak bir kaynak olarak görülen borun dünya üzerinde toplam ticaret hacmi yıllık 1.2 milyar dolardır. Dünya Ticaretinde 1.2 milyar $ lık pazarda Türkiye’nin yıllık ihracat miktarı 600 milyon $ civarındadır. Dünyanın en büyük rezervlerine sahip olmamıza rağmen bir kısmını ham olarak ihraç ettiğimiz için bu rakam üretimiz ile orantılı değildir.

 
Son yıllarda Emet ve Sivrihisar’da da bor madeni bulunmuş, bulunan bu ocaklarla ilgili toplam rezerv kesinleşmese bile Dünya Bor Rezervinin % 80 inine sahip olduğumuz  tahmin edilmektedir.

Bor madeni, özellikle cam, porselen, seramik, emaye, metalürji, ilaç, kimya,  nükleer enerji, uzay ve havacılık, otomotiv, enerji sanayi, iletişim, bilgisayar, deterjan, yalıtım, izolasyon, gübre,  tekstil, dericilik sanayi  gibi yaklaşık 250 sektörde yayg!n olarak kullanılmaktad!r. Daha’da özet bir hale getirirsek cam sanayi % 66, Seramik % 19, Detarjan  % 6 , diğerleri % 9 dur.

Borun ürünlerini 3 ana grupta toplayabiliriz; ham ürünler, rafine ürünler, uç ürünler. Türkiye bu gruplardan en fazla Ham Bor Ürünleri ve Rafine Bor Ürünleri’nin satışını gerçekleştirmektedir.

Özetle; 

Bor madeninin birçok ürünün temel girdisi ya da alternatifli katlı maddesi olduğu bir gerçektir. 

Dünya Ticaret hacmi (1,2 milyar $)  dikkate alındığında ülkemize çok büyük ilave bir katma değer sağlayacak bir maden olmadığı; ihracatımız içinde binde 5 lik bir payının olduğu da görülür. 

Ancak bor ile ilgili araştırmalar halen devam etmekte, nükleer santrallerde hidrojen olarak ve yüksek teknoloji ile yakıt olarak kullanılabileceği varsayılmaktadır… 

Temennim borun stratejik bir maden olması yönündedir… Ancak gerçek öyle midir? DÜNYA'DA BORUMUZ ÖTER Mİ? Bu sorunun cevabını yaşayıp  hep birlikte göreceğiz…