Boşanmanın Çocuk Üzerine Etkileri

Ayrı anne baba ile büyüyen çocuk mu daha çok zarar görür ? Mutsuz bir evlilikte büyüyen çocuk mu? Kuşkusuz ki bu soruların tek ve mutlak bir cevabı yoktur.Boşanma mutsuz bir evliliğin bitişi anlamına gelse de çocuğun varlığı bu süreci tekrar tekrar gözden geçirmek için en önemli kriterlerden biridir. Çünkü bu sürece çocuğun eklenmesi , toplumsal yapı sebebiyle,  bir kadın-erkek ilişkisinin bitmesinden çok ailenin dağılması anlamını  yüklemiştir. Bu istenmeyen,sevimsiz olgunun kötü sonuçlarını biraz olsun gidermek amacıyla psikoloğumuz Ela Kök’e sorarak değerli bilgilerinden yararlandık.

Boşanma eşler arasında ve çocukta sarsıntıya neden olur mu, boşanma sebebinin ve şeklinin çocukta bırakacağı izle ilişkisi var mıdır?

Ayrılmanın mutlak kaçınılmaz olduğu durumlarda  eşler , ruhsal ,soysal ve ekonomik yönden ciddi sarsıntılar yaşamaktadır. Yetişkinler için bu kriz önceden alınan çeşitli önlemler ya da sonradan edilen müdahalelerle zor da olsa atlatılabilir .Fakat çocukların bu krizden nasıl etkileneceği, kalıcı etkiler bırakıp bırakmayacağı , çocuğa hayat ile ilgili faydalı bilgiler verip vermeyeceği boşanmanın sebebi ve en önemlisi şekli ile belirlenmektedir.

Boşanma öncesinde gözden geçirilmesi gereken durumlar var mıdır, ne gibi değerlendirmeler yapılmalıdır?

Boşanma kararı verilmeden önce yaşanacak krizin büyüklüğünü kontrol etmek amacıyla birtakım alanların gözden geçirilmesinde fayda vardır:

-Sorunun sebebi evliliğin kendisi mi yoksa eşlerin kendine has mutsuzlukları mı?

-Birlikteliğin sürmesi adına tüm çözüm ihtimalleri denendi mi?

-Kararlar alınırken başka kişilerin etkileri devre dışı bırakıldı mı?

-Boşanma sürecinde yaşanacak krizlere(çocuk ile bir ebeveynin-genellikle babalar- ayrı kalacak olması, ekonomik zorluklar, sosyal baskılar) çocuklar dahil herkes için  psikolojik olarak hazırlık yapıldı  mı?

Tüm bunlar değerlendirilip boşanma sürecine girildiği zaman geriye yetişkinlerin, çocukların yaşayacağı etkileri en aza indirmek için bazı kritik noktalara dikkat etmeleri gerekmektedir.

Çocuk boşanmayla ilgili nasıl bilgilendirilmeli, nelerden kaçınılmalı?

-Çocuğun yaşı ve gelişim dönemine uygun olarak, boşanma sürecinin ne demek olduğu ve ailenin tüm bireylerinin hayatlarında nasıl değişiklikler yaratacağı ile ilgili bilgi vermek. Çocuğun hayatının geri kalanı ile ilgili belirsizlik ve şüpheler yaratmak üstesinden gelemeyeceği kaygılar yaşamasına sebep olabilir.Çocuğa bilgi verilirken kendini suçlu hissetmesini engellemek için bunun eşler arasındaki anlaşmazlıktan kaynaklandığının altı mutlaka çizilmelidir. Boşanma olayını çocukla ilişkilendiren cümleler kurmaktan kaçınılmalıdır.

-Özellikle aile büyüklerini ( anneanne-babaanne –dede vs) ve diğer aile üyelerini(teyze-hala vs) bir araya getirerek çocuk ile ilgili konularda işbirliği sağlanmalıdır.Öncelikle eşler çocuğun olduğu ortamlarda ayrıldıkları eşleri ile ilgili olumsuz ve suçlayıcı konuşmalar yapmaktan kaçınmalı , ailenin diğer üyelerinin bunu yapması durumunda onları durdurmalıdır.

-Çocuk, taraf ya da tanık olarak tutulmamalıdır.

-Çocuğun yaşadığı olumsuzluğu telafi etmek amacıyla gereksiz tavizler verilmemeli.

-Yaşanan duygusal patlamalara mümkün olduğunca çocukların şahit olması engellenmelidir. Çünkü çocuklar yaşanan tehdit edici olumsuz olaylarla nasıl baş edileceğini ebeveynlerden öğrenirler.

-Çocukla ilgili her konuda  eşler birbirine zıt tutumlar ya da kararlar içinde olmamalıdır.

-Mahkeme ,mal paylaşımı, nafaka gibi konulardan çocuk haberdar edilmemelidir.

-Eşlerden biri yeni bir ilişki içerisinde ise, çocuğun boşanmayı kabul ettiğine ikna olunana kadar bir süre bu kişiden bahsedilmemeli. Çünkü çocuklar bu şekilde ani gelişen olaylarda anne –babasının yerine yeni birinin geçtiği yanılgısına kapılabilirler.

-Evden ayrılacak eş bunu direkt olarak yapmamalıdır. Bu eylemi aşamalı olarak yapmak     çocuğun ebeveynden ayrılma durumuna alışması  açısından yaralı olacaktır.

Bu konuda son olarak neler söyleyebilirsiniz?

Sonuç olarak , her boşanma süreci kuşkusuz ki çocukları etkilese de  çoğunlukla olayın kendisinden çok oluş şekli ,süreç içinde yaşananlar bu etkinin düzeyini ve yönünü belirlemektedir. Her çocuğun birbirinden farklı duygu dünyası ve başa çıkma yöntemleri olduğu düşünüldüğünde  bu krizi nasıl yöneteceği konusunda kuşkular yaşayan anne babaların yukarıda verilen bilgiler dışında da , profesyonel yardım alması hem çocuğun hem de eşlerin ruhsal bütünlüğünü korumak için oldukça işlevsel olacaktır. 

Kaynak:  http://www.doktoramcam.com/Makale/Detay/bosanma-ve-cocuk/612

Bu makale de ilginizi çekebilir

Kekemelik Nedir, Beklersek Geçer mi?