Bu çocuk niye bu kadar sorumsuz?

Yazının başlığı, birçok anne babanın günlük hayatta kullandığı bir yakınma cümlesi…

“… Hocam, kendi başına hiç bir şey yapmıyor, hep beni bekliyor. Kendisi derse başlamıyor; ben başlamazsam ödevini yapmaz. Çok dağınık; kitaplarını, çantasını toplamaz. Okuldan gelince çantasını, formasını bir yana fırlatıyor... Arkasından kırığını döküğünü ben topluyorum…”

Yine, bir görüşmenin başlangıcından alınan bu konuşma da günlük hayatta sık sık karşılaştığımız şikâyetlerden…

Sorun ne? Sorun, sorumluluk duygusu…

Çocukla ilgili tüm şikâyetler sıralandıktan sonra, “peki çözüm ne hocam?” diye sorulmaktadır.

Çözüm, anne baba ve yetişkinlerde elbette.

Sorumluluk, erken çocukluk döneminden itibaren kazandırılması gereken bir görevdir. Bu işe, çocuğun yaşına, cinsiyetine ve gelişim düzeyine uygun görevler vermekle başlamak gerekir. İki buçuk yaşındaki bir çocuğun döke döke yemeğini yemesine izin verilmelidir, kendi üstünü ve etrafı kirletse de. Ya da kendi oyuncaklarını toplaması için çeşitli yönergeler verilmelidir. Çocuk bunları yaparken cesaretlendirilmelidir. Bu uygun ortam, destekleme ve cesaret, çocuğun kendine olan güvenini sağlayacak, kendi başına iş yapma zevkini verecek, çocuk zamanla sorumluluk kazanacaktır.

Tam tersine her şeyi anne babalar ve yetişkinler tarafından yapılan çocuklar cesaretsiz olur. Kendine güvenleri olmaz; kendi başlarına iş yapamazlar ve bir işe girişemezler. Cesaretleri olmadığı için sorumluluk almazlar. Hep birilerinin başlamalarını, yönerge vermelerini beklerler.

Çocuğun üzerine titremek, onu korumak, onu kanatlarının altında büyütmek, yerine göre kendi sorumluluğu veya sorunuyla baş başa bırakmamak çocuğa zarar verir. Benlik saygısının tohumları, sorumluluk verilirse gelişir.

Benlik saygısı gelişmiş, kendine güvenen çocuklarda aynı zamanda sorumluluk duygusu da gelişmektedir.

Aşırı koruyucu ebeveynlerin çocuklarının kendine güvenleri az olduğu gibi bu çocukların sorumluluk duyguları da zayıftır. Çünki, bu anne babalar, çocuklarının her şeyini kendileri yaparlar. Yemeğini kendileri yedirirler, oyuncaklarını ve odalarını kendileri toplarlar. Hatta bazı uç vakalarda çocuğun tuvalete gitme zamanı bile ebeveynler tarafından belirlenmektedir. Sonuçta, her şeyi anne babası tarafından yapılan çocuk korkak, kendine güvensiz ve sorumluğunu almayan bir birey olup çıkmaktadır.

Eğer Çocuğunuzun Sorumsuz Olmasını İstiyorsanız:

· Çocuğun yaptığı kabul edilemez davranışları sürekli hoş görün.

· Çocuğun hatalarının bedelini siz ödeyin.

· Çocuğun adına yalan söyleyin.

· Hep mazeret üretin.

· “Benim çocuğum hata yapmaz” deyin

· “Benim çocuğum zayıf almaz” deyin

· Çocuğunuzun ödevini siz yapın.

· Dağıttığı oda ve oyuncaklarını siz toplayın.

· Evde sık sık kavga edin.

· Çocuğa şiddet uygulayın

· …

Tavsiyeler:

Çocuğunuzun kendi kendine yeten bir birey olmasını istiyorsanız, görev ve sorumluluklarıyla onu baş başa bırakın.
Ona yaşına ve yerine göre cinsiyetine uygun sorumluluklar verin
Onun seçim yapmasına, karar vermesine izin verin ve cesaretlendirin.
Çabasını destekleyin.
Onun adına düşünmek yerine, kendi başına düşünmesini sağlayın.
Onun sorununu çözmektense, kendi sorununu çözmesine fırsat verin.
…