Bu toprağın ozanları: Aşık Naçari Baba

Türk halk edebiyatımızın içinde ayrı bir yer tutan halk ozanlarımız vardır. Öteden beri bunlarla ilgilenir, şiirlerini okur, aramızdan ayrılanları tanıtır ve yaşayanlarla zaman zaman bir araya gelince sohbet ederim. Fikir ve düşüncelerinden yararlanırım. Halk ozanları gerçek anlamıyla bu toprağın sazıyla, sözüyle sıcak ve samimimi riyasız, yalansız doğruya doğru dobra dobra gerçek Hakk ve halk ozanlarıdır. Yalandan, riyadan ve ikiyüzlü olmaktan çok uzaktırlar. En sadık dostları, arkadaşları elerindeki sazlarıdır.

Âşık Veysel’in sazıyla dertleştiği günlerde :

Ben gidersem sazım sen kal dünya da
Gizli sırlarımı aşikâr etme.”
Lâl olsun dillerin söyleme yâda
Garip bülbül gibi ah ü zar etme. ( 1 ).

Halk ozanlarımızdan dünden bu güne birkaç isim vermek isterim: Yunus Emre, Pir Sultan Abdal, Karacaoğlan, Kerem ile Aslı, Dadaloğlu, Köroğlu, Aşık Veysel, Aşık Talibi Coşkun, Kırşehirli Şemsi Yastıman, Aşık Fezai, Aşık Mahsuni, Aşık Nurşah Bacı, Diyarbakırlı Aşık Şahveri, Abdülvahap Kocaman, Murat Çobanoğlu, Aşık Zülfikar Divani, Aşık Mudâmi, Kangallı Aşık İlhami, Aşık Dursun Cevlani, Aşık Huzuri, Aşık Mihmani, Ayşe Çağlayan, Aşık İhsani, Aşık Muzaffer Çağlayan, Ali Çatak, Aşık Sefil Selimi, Aşık Ali İzzet, Gürünlü Aşık Gülhani, Aşık Deryami, Aşık Erdali, Aşık Ferrahi, Aşık Fezai, Aşık İmami, Maraşlı AşıkYener, Aşık Gül Ahmet, Aşık Duran Şıhlıoğlu, Aşık Ceylani, Aşık Geylâni, Geycekli Aşık Hasan, Aşık Mücrimi, Aşık Musa Merdanoğlu, Aşık İhsan Ozanoğlu, Ahmet Poyrazoğlu, Aşık Şeref Taşlıova, Aşık Bayrami, Aşık Hacı Karakılıç, Aşık Temel Turabi, Maraşlı Aşık Mehmet, A.Rahim Karakoç, Aşık Mehmet Kiper, Aşık Meydani, Aşık Nuri Çırağı, Aşık Cemal Divani, Aşık Ataroğlu, Aşık Dertli Kazım, Aşık Yoksul Derviş, Aşık Feymani, Aşık Yaşar Reyhani, Aşık Zülfikar Divani, Aşık Halil Karabulut, Aşık Dursun Cevlani, Aşık Gül Ahmet, Aşık Mevlüt İhsani, Aşık Ali Anbarcı, Aşık Yemini, Aşık Davut Sulari, Halk Ozanı Baki Yıldırım, Mansur Ekmekçi, Aşık Rasim Köroğlu, Aşık Derdiçok, Aşık Didari, Aşık Cemali Altınel, Aşık Cemil Şençalar, hemen aklıma gelenlerden birkaçı. Aslında Anadolu halk ozanlarının harman olduğu yerdir. Bu kutsal topraklarda yüzlerce halk ozanımız vardır. Yazamadıklarımdan özür dilerim.

İşte sizlere sözünü edeceğim Halk Ozanı Naçari Baba’da bunlardan biridir. Yanılmıyorsam yine bu köşede Ozan Naçari Baba’dan ve onun bir eserinden söz etmiştim.( <ı>Halk Ozanı Naçari Baba, Söke Ekspres 18 Temmuz 2005.s.2 )

Geçenlerde Adana’da 3.Çukurova Halk Ozanları Kültür Festivalinde yine beraber idik. Sazı ile sözü ve sohbetiyle coşkulu bir şekilde bizleri neşelendirdi. O gün bana yeni bir eserini imzalı olarak armağan etti. <ı>DUYGU REHBERİ ( Şairler ve Ozanlar ANTOLOJİSİ) . Yakından tanıdığı Anadolu’dan seçtiği 34 ozanı ve şairi bu kitabında tanıtmaya çalışıyor. Bunlardan birkaçının adını vermek istiyorum: Şair Hürdemi ( Nevzat Bayramoğlu ), Şair Dalgını( Munip Atmacaoğlu ), Ozan Hüseyin Çırakman, Ozan Mahzuni Şerif, Ozan Engini, Âşık Mürşidi, Ozan Coşkuni, Ozan Selahattin Dündar, Ozan Dervişoğlu, Ozan Hüseyin Karadağ, Şair Abidin Güneyli gibi şair ve ozanlara yer vermiştir.

Kitabının giriş bölümünde Şair Hür demi( Nevzat Bayramoğlu)’nun güzel bir yazısı vardır. Herkesin kendine özgü bir şiir tanımı vardır. Ozan Hürdemi ( Nevzat Bayramoğlu) ise şiir için şunları yazıyor:

“ Şiirler, gönül bahçesinin çeşmesi, şairler ise bahçıvanlarıdır. Şiire uzak duran şiirsiz kalan insan kısmen duygusuz ve şuursuz kalmış demektir… Şiir umuttur, dalgalı dünyanın ortasında sığınılacak bir ada olur kimi zaman. Yâda çöl ortasında suyu kana kana içilesi bir göl. Şiir sevgidir, bazen dost elinden sunulan bade olur, yâda sevgiliye verilen bir demet gül. Şiir özlemdir, çoğu zaman çok uzaklarda söylenen uzun havadır. Yâda dağ doruklarında yankılanan isyan türküsüdür. Şiir hüzündür, ayrılıklara titreyen dudaklardan dökülen veda mısralarıdır. Ya da zamansız ölümüyle yakılan ağıtların gözyaşı buğusundaki süzülen öyküdür. Şiir, insan olarak yaşamanın çok yönlü duygusallığıdır.”diyor.

Prof.Dr. Nazar Gulla ( Türkmenistan’lı bilim adamı) Anadolu’nun öz kültür kaynağı Ozan Naçari Babadan övgüyle söz ederken şunları yazıyor: Ozan Naçari Baba sazıyla, sözüyle Anadolu‘da mücadele veriyor; ama yapıcı ve birleştirici. Katıldığı birçok yarışmalarda ödüller aldı, Sorumluluğunun bilincindedir. Dil, din, ırk, renk farkı gözetmeksizin tüm dünya insanlarına bir nazarla bakan ozan bir dörtlüğünde şöyle söylüyor:

<ı>Bir kökten gelmedir insanlık ırkı

<ı>Arabı, Almanı, Japonu, Türkü,

<ı>Menfaatır din, dil, renk, inanç, farkı,

<ı>Uzlaşalım dünya barış gününde <ı>( 2 )

Ozan Naçari Baba böyle söylerken tıpkı ünlü halk ozanımız Âşık Veysel’in şu dizelerini hatırlatıyor sazının tellerinde ozanca, bakınız ki rahmetli Âşık Veysel nasıl anlamlı ve manidar bir eda ile söylüyor:

<ı>

<ı>Kürdü, Türkü ve Çerkez’i
<ı>Hep Âdem’in oğlu, kızı
<ı>Beraberce şehit, gazi
<ı>Yanlış var mı ve neresi?

<ı>

<ı>

<ı>Cümle canlı hep topraktan
<ı>Var olmuştur emir Hak’tan
<ı>Rahmet dile sen Allah’tan
<ı>Tükenmez rahmet deryası. ( 3 )

<ı>

<ı>

Ozan Naçari Baba, 1947 yolunda Çorum’un Alaca ilçesine bağlı Çikhasan Köyünde dünyaya gelmiştir. 1963’ ten beri sazını omzuna alıp Anadolu’yu şehir şehir, ilçe ilçe, köy köy gezmektedir. Gerçek bir halk ozanıdır. Asıl adı Ali Çetin olup eserlerinde “ OZAN NAÇARİ BABA mahlasını kullanmaktadır. Eserlerinden bazıları <ı>Anadolu Kültürü ve Ozanlarımız (1995), Anadolu’nun Çileli Ozanları ( 1997), Anadolu’yu Gezen Ozanlar (1999 ) Şiirlerini ayrıca Halk Ozanı Naçari Baba adını taşıyan bir kitapta toplamıştır. Ozan Naçari Baba bir şiirin de şunları yazıyor:

<ı>Asırlar yaşarız halkın dilinden
<ı>Ürkütmez insanı türkülerimiz
<ı>Biz anlarız daim düşkün halinden
<ı>Ürkütmez insanı türkülerimiz
<ı>
Gerçek manalarla güzel sözlerle
<ı>Canlar korkutmayız kötü gözlerle
<ı>Bulanık akmayız asla özlerle
<ı>Ürkütmez insanı türkülerimiz,
<ı>
Gönlümüz sevdada, özümüz darda
<ı>Bağlıyız ikrara, dönmeyiz zarda
<ı>Mürşide hak olduk ezeli varda
<ı>Ürkütmez insanı türkülerimiz. (4 )

Ozan Naçari Baba, Adana TCDD Yolları Konukevi’nde misafir kaldığımız günlerde ( 16 – 20 Ekim 2008 ) tarihleri arasında, sazını eline almış ve bana bir türkü yakmıştı.” Bu türkünün sözlerini sonradan göndereceğim. Senin için ozanca bir şeyler yazmak isterim can güler” diyordu. Ben de teşekkür etmiştim. Ayrılırken “sizden de bir değiş bekliyorum “ ozanım” demişti.. Sevgili Ozan Naçari baba gibi elbette güçlü yazamam, ancak bu satırları yazarken içimden geldiği gibi bir şeyler karaladım. Sizlerle de paylaşmak istiyorum. Ozan Naçari Baba’nın gönlünü biraz olsun almış olursak mutluluk ve onur duyarım. Sevgili Naçari Baba’ya daha nice mutlu ve kutlu yarınlar diliyorum efendim.

OZAN NAÇARİ BABA

<ı>

<ı>

<ı>Gönlümün ozanı Naçari Baba
<ı>Aşığın dilinden içten merhaba
<ı>Şimdi nerelerdesin, bilmem acaba
<ı>Sazının telinden Naçari Baba

<ı>

<ı>Ankara, Adana, Sivas’ta mısın?
<ı>Ardahan, Erzincan, Van, Kars’ta mısın?
<ı>Haber alamiyom, sen hasta mısın?
<ı>Postanın elinden Naçari Baba
<ı>
Havalar soğudu kara kış şimdi
<ı>Kanadım kırıldı yavru kuş gibi
<ı>Uçarak geliver bir baykuş gibi
<ı>Rüzgârın yelinden Naçari Baba
<ı>
Hünkâr Hacı Bektaş, Âşık Veysel’den
<ı>Kayseri, Kırşehir, Sivas elinden
<ı>Karaca Höyük’ten, Avşar belinden
<ı>Baharın selinden Naçari Baba
<ı>
Ozanlar içinde aradım seni
<ı>Bursa, Kütahya’ da tanıdım seni
<ı>Kara gözlerinden aldım buseni
<ı>Babanın belinden Naçari baba
<ı>
Âşık GEYLANİ’yım, sözün eriyim
<ı>Dostlara can kurban gözün feriyim
<ı>Yalanım yok şimdi özün teriyim
<ı>Çorum’un ilinden Naçari Baba…
<ı>

20 Kasım 2008<ı>Âşık GEYLANİ
<ı>Abdülkadir Güler / <ı>Söke / Aydın
<ı>1- <ı>Bütün yönleriyle Âşık Veysel, Gülağ Öz, Ay Yıldız Yayınları. Ankara 1994.
<ı>2- <ı>Duygu Rehberi / Şairler ve Ozanlar Antolojisi, Haz. Halk Ozanı Naçari Baba./ Ankara- 2002.
<ı>3- <ı>Âşık Veysel, Hayatı ve Eserleri, Haz. Battal Pehlivan,
İstanbul. 1984<ı>- <ı>Duygu Rehberi (a.g.e.) ‘den.

<ı>

<ı>

<ı>

<ı>