Bursa'da iki gün

  BURSADA İKİ GÜNÇocukluk arkadaşımın oğlunun düğünü için Bursa’ya gittim. Bursa ya daha öncede iki kez gitmeme rağmen, şehri tanımadığımdan bilinçli olarak gezememiş tanıyamamıştım. Bu kez Bursalı arkadaşım ile gezerek, tanıdığım Bursa’nın üç temel özelliği olduğunu gördüm.Bursa’dan 25 km. uzaklıkta, deniz kenarındaki Mudanya ya ulaşabiliyorsunuz. Burada denizden yararlandığınız gibi kolayca İstanbul’a gidebiliyorsunuz. İstanbul’un Bursa’ya bu kadar yakın olması, sayısız avantajları sağlamaktadır. Bursa Osmanlının baş şehri olmuş, daha sonra da şehzade kenti olmuştur. Bu özellikleri ile İstanbul’dan sonra gelen örnek bir şehir olmuştur. Bursa’ya gelen Evliya Celebi şöyle demektedir:

“Keşiş Dağı’nın eteklerinden güneşin parıltısı şehre düşer, gök renkli kurşunlar ile süslenmiş hanlarını, hamamlarını, mescitlerini, selâtin camilerini, kurşun örtülü kat kat çarşılarını görenler seyretmeye doyamazlar. Filadar Ovası’ndan şehrin görünüşü çok ihtişamlıdır. Gördüğüm şehirlerin hiç birisine benzemez. Üzerinde nur dolaşan “Ruhaniyetli bir şehirdir.”Zira burada olan büyük evliyalar, tefsirciler, hadisçiler başka yerde yoktur.

 Diğer özelliği de 2543 metre rakımı ile Uludağ’ın eteklerinde kurulmuş olmasıdır.  Uludağ’da kayak yapılır, kış her şeyi ile yaşanır. Şehre güzellik katar. Kışın yağan karlar, eriyerek su olur tüm şehre hayat verir. Çeşmeden akan suyun içildiği,  ender şehirlerden biridir Bursa. Akan sular dere olup, nehir olup tarım alanları sular. Böylece birçok ürün yetiştirilir. Dut ağaçlarının dutu yenilir. Yapraklarından ipek böceği yetiştirilir. Dünyanın en güzel ipeklerinin üretildiği yerlerden biridir Bursa. Yazın sıcağı, kışın Uludağ’ının kışı ile bulunmaz bir yerdir Bursa. Ulu camiye gittiğimizde, orada kalabalık ziyaretçileri bulduk. Malezya’dan, İngiltere’den gelen turist kafileleri de vardı camide. Anadolu’nun çeşitli yerlerin den gelen genç öğrenciler de vardı. Turist rehberleri camiyi anlatıyordu. Yerli insanlarımız cami hakkında ne kadar bilgi öğreniyordu bilmiyorum. Orada gönüllü rehberlerin gelenlere bilgi vermelerinin sağlanması iyi olurdu. Cami hakkında anlatılacak o kadar çok bilgi varki.

Ünlü seyyah Evliya Çelebi'nin ifadesiyle, Ulu Camii Bursa'nın Ayasofya'sıdır. Ulu Cami’yi ziyaret etme imkânı bulanlar, bu tarihi camiinin 3 tane kapısı olduğunu bilirler. Bir rivayete göre, büyük zatlardan Somuncu Baba caminin yapıldığı sıra buraya gelir ve işçilere hayrına, kendi fırınında pişirdiği somunları dağıtırmış. Somuncu Baba bir gün gene; camii kapılarının önünde ekmek dağıtırken, daha önceki kapılarda ekmek verdiği bir kişinin başka bir kapı önünde ekmek almak için beklediğini fark etmiş. Somuncu Baba bir kapıdan diğer kapıya, bu kadar büyük bir hızda ve kalabalık bir izdihamın yaşandığı bir ortamda hızır gibi hareket edebilenin, sadece Hızır Aleyhisselam olabileceğini düşünmüş ve bu kişinin kolundan tutup “ sen Hızırsın anladım” demiş. Buraya gelip her gün namaz kılacağına dair söz vermezsen, buradaki herkese senin Hızır olduğunu söylerim demiş. Hızır A.S. Hızır olduğunu doğrulamış ve bunun üzerine: “Somuncu Baba'ya her gün namaz kılmak için camiye geleceğine dair söz vermiş.” ama Hızır A.S.da Somuncu Baba'dan bir istekte bulunmuş. “Hangi vakit geleceğim bana kalsın demiş. Bunun üzerine Hızır A.S. o gün bu gündür, Ulu Cami’deki VAV harfinin önünde her gün gelip namaz kılarmış.”  Beni Ulu Camiye getiren arkadaşım” Bu camiye gidip, VAV harfinin bulunduğu yerde namaz kıldığında, ettiği duaların kabul olduğunu.“ söyledi.Konya Mevlana müzesinde ancak bu kadar yoğunluk vardır. Oraya müze olarak girildiğinden, cami cezbesi ortadan kalkmaktadır. Bu yanlıştan dönülerek, Konya Mevlana müzesine ziyaret için girilmeli, para ile ziyaret kaldırılmalıdır. Güzelim Bursa’da şehircilik açısından bazı mahsurları gördüm. Ankara Bulvarı üzerinde yapılan raylı tren yolu, bu bulvarı çok olumsuz bir şekilde bölmüş ve boğmuş. Keşke buraya metro yapılsaydı. Metronun üzerinden geçecek olan yol ulaşımına çözüm aransaydı. Alternatif yol üretip, mevcut yoldaki yoğunluğun bir kısmı buraya verilebilseydi. Eski Bursa evleri yoğun olarak yenilemeye alınarak, bakımlı ve düzenli hale getirilebilir. TOKİ evleri Bursa’nın siluetini bozmuştur. Bundan sonra böyle bir hataya düşülmemeli, diğer tarihi kentlerimizde bu hatadan ders çıkarmalıdır. Tarihimize, tarihi kentlerimize karşı hepimizin sorumluluğu var. Tarihi dokuları kirletmeye, tahrip etmeye kimsenin Çocukluk arkadaşımın oğlunun düğünü için Bursa’ya gittim. Bursa'ya daha öncede iki kez gitmeme rağmen, şehri tanımadığımdan bilinçli olarak gezememiş tanıyamamıştım.

Bu kez Bursalı arkadaşım ile gezerek, tanıdığım Bursa’nın üç temel özelliği olduğunu gördüm.

Bursa’dan 25 km. uzaklıkta, deniz kenarındaki Mudanya'ya ulaşabiliyorsunuz. Burada denizden yararlandığınız gibi kolayca İstanbul’a gidebiliyorsunuz. İstanbul’un Bursa’ya bu kadar yakın olması, sayısız avantajları sağlamaktadır.

Bursa Osmanlının baş şehri olmuş, daha sonra da şehzade kenti olmuştur. Bu özellikleri ile İstanbul’dan sonra gelen örnek bir şehir olmuştur. Bursa’ya gelen Evliya Celebi şöyle demektedir:

“Keşiş Dağı’nın eteklerinden güneşin parıltısı şehre düşer, gök renkli kurşunlar ile süslenmiş hanlarını, hamamlarını, mescitlerini, selâtin camilerini, kurşun örtülü kat kat çarşılarını görenler seyretmeye doyamazlar. Filadar Ovası’ndan şehrin görünüşü çok ihtişamlıdır. Gördüğüm şehirlerin hiç birisine benzemez. Üzerinde nur dolaşan “Ruhaniyetli bir şehirdir.”Zira burada olan büyük evliyalar, tefsirciler, hadisçiler başka yerde yoktur.

Diğer özelliği de 2543 metre rakımı ile Uludağ’ın eteklerinde kurulmuş olmasıdır. Uludağ’da kayak yapılır, kış her şeyi ile yaşanır. Şehre güzellik katar. Kışın yağan karlar, eriyerek su olur tüm şehre hayat verir. Çeşmeden akan suyun içildiği, ender şehirlerden biridir Bursa. Akan sular dere olup, nehir olup tarım alanları sular. Böylece birçok ürün yetiştirilir. Dut ağaçlarının dutu yenilir. Yapraklarından ipek böceği yetiştirilir. Dünyanın en güzel ipeklerinin üretildiği yerlerden biridir Bursa. Yazın sıcağı, kışın Uludağ’ının kışı ile bulunmaz bir yerdir Bursa.

Ulu camiye gittiğimizde, orada kalabalık ziyaretçileri bulduk. Malezya’dan, İngiltere’den gelen turist kafileleri de vardı camide. Anadolu’nun çeşitli yerlerin den gelen genç öğrenciler de vardı. Turist rehberleri camiyi anlatıyordu. Yerli insanlarımız cami hakkında ne kadar bilgi öğreniyordu bilmiyorum. Orada gönüllü rehberlerin gelenlere bilgi vermelerinin sağlanması iyi olurdu. Cami hakkında anlatılacak o kadar çok bilgi varki.

Ünlü seyyah Evliya Çelebi'nin ifadesiyle, Ulu Camii Bursa'nın Ayasofya'sıdır. Ulu Cami’yi ziyaret etme imkânı bulanlar, bu tarihi camiinin 3 tane kapısı olduğunu bilirler. Bir rivayete göre, büyük zatlardan Somuncu Baba caminin yapıldığı sıra buraya gelir ve işçilere hayrına, kendi fırınında pişirdiği somunları dağıtırmış. Somuncu Baba bir gün gene; camii kapılarının önünde ekmek dağıtırken, daha önceki kapılarda ekmek verdiği bir kişinin başka bir kapı önünde ekmek almak için beklediğini fark etmiş. Somuncu Baba bir kapıdan diğer kapıya, bu kadar büyük bir hızda ve kalabalık bir izdihamın yaşandığı bir ortamda hızır gibi hareket edebilenin, sadece Hızır Aleyhisselam olabileceğini düşünmüş ve bu kişinin kolundan tutup “ sen Hızırsın anladım” demiş. Buraya gelip her gün namaz kılacağına dair söz vermezsen, buradaki herkese senin Hızır olduğunu söylerim demiş. Hızır A.S. Hızır olduğunu doğrulamış ve bunun üzerine: “Somuncu Baba'ya her gün namaz kılmak için camiye geleceğine dair söz vermiş.” ama Hızır A.S.da Somuncu Baba'dan bir istekte bulunmuş. “Hangi vakit geleceğim bana kalsın demiş. Bunun üzerine Hızır A.S. o gün bugündür, Ulu Cami’deki VAV harfinin önünde her gün gelip namaz kılarmış.”  Beni Ulu Camiye getiren arkadaşım” Bu camiye gidip, VAV harfinin bulunduğu yerde namaz kıldığında, ettiği duaların kabul olduğunu.“ söyledi.

Konya Mevlana müzesinde ancak bu kadar yoğunluk vardır. Oraya müze olarak girildiğinden, cami cezbesi ortadan kalkmaktadır. Bu yanlıştan dönülerek, Konya Mevlana müzesine ziyaret için girilmeli, para ile ziyaret kaldırılmalıdır.

Güzelim Bursa’da şehircilik açısından bazı mahsurları gördüm. Ankara Bulvarı üzerinde yapılan raylı tren yolu, bu bulvarı çok olumsuz bir şekilde bölmüş ve boğmuş. Keşke buraya metro yapılsaydı. Metronun üzerinden geçecek olan yol ulaşımına çözüm aransaydı. Alternatif yol üretip, mevcut yoldaki yoğunluğun bir kısmı buraya verilebilseydi.

Eski Bursa evleri yoğun olarak yenilemeye alınarak, bakımlı ve düzenli hale getirilebilir. TOKİ evleri Bursa’nın siluetini bozmuştur. Bundan sonra böyle bir hataya düşülmemeli, diğer tarihi kentlerimizde bu hatadan ders çıkarmalıdır.

Tarihimize, tarihi kentlerimize karşı hepimizin sorumluluğu var. Tarihi dokuları kirletmeye, tahrip etmeye kimsenin hakkı yoktur.

Mustafa Yolcu