Can Yücel'e saygı

Can Yücel, 1926'da İstanbul’da doğdu. Hasan Ali Yücel’in oğludur. Ankara ve Cambridge üniversitelerinde Latince ve Yunanca okudu. Çeşitli elçiliklerde çevirmenlik, Londra’da BBC’nin Türkçe bölümünde spikerlik yaptı.

Askerliğini Kore’de yaptı. 1958’de Türkiye’ye döndükten sonra bir süre Bodrum’da turist rehberi olarak çalıştı. Ardından bağımsız çevirmen ve şair olarak yaşamını İstanbul’da sürdürdü. 1956 yılında Güler Yücel ile evlendi. Bu evlilikten iki kızı (Güzel ve Su) ve bir oğlu (Hasan) oldu.

Şiir ve diğer  edebi ve siyasi  yazıları; 1945-1965 yılları arasında `Yenilikler`, `Beraber`, `Seçilmiş Hikayeler`, `Dost`, `Sosyal Adalet`, `Şiir Sanatı`, `Dönem`,`Ant`, `İmece` ve `Papirüs` adlı dergilerde yazdı. Daha sonraları `Yeni Dergi`, ‘Birikim`, `Sanat Emeği`, `Yazko Edebiyat` ve `Yeni Düşün` dergilerinde yayımladığı şiir, yazı ve çeviri şiirleri ile tanınan Yücel, 1965`ten sonra siyasal konularda da ürün verdi. Eserleri.
 

Can Yücel, şiir alanında ilk kitabı Yazma (1950). Sevgi Duvarı (1973), -Bir Siyasinin Şiirleri (1974 ), Ölüm ve Oğlum (1976), Şiir Alayı (1981, ilk dört şiir kitabının toplu basımı), Rengahenk (1982), Gökyokuş (1984) kitaplarında topladı. Bütün şiirleri (Gökyokuş dışında) 1985'te yayımlandı: Beşibiyerde. Öteki şiir kitapları: Canfeda (1986), Çok Bi Çocuk (1988), Kısa devre (1990), Kuzgunun Yavrusu (1990), Gece Vardiyası (1991), Güle Güle- Seslerin Sessizliği (1993), Gezintiler (1994), Maaile (1995), Seke Seke (1997). Yazıları; Düzünden ( 1994 ), Ve Can’dan Yazılar (1995) adıyla yayınlandı.

Geçen gün basında onunla ilgili bir haberi okudum. Eşi Güler Yücel  ve kızı  Su Yücel, ölümünün 14. yılında Can Yücel’in Muğla’nın Datça İlçesindeki mezarını ziyaret etmişlerdir. Güler Hanım şunları söylüyor Can Yücel için : "Bu yıl anma töreni yapılmayacak. Şairin mezarını düzenlenen saldırıyı kınamak için bu yılda anma töreni yapılmayacak. Ne yazık ki sanıklar delil yetersizliğinden beraat etmişlerdir. Bu durum bizleri çok üzüyor. Peki  saldırıyı  kim ve kimler yaptı ? Gerçeğin bir an önce ortaya çıkmasını istiyoruz. ? Gerçekler ortaya çıkıncaya kadar mezarını onarmayacağız “ diyerek   üzgün olduklarını ifade ettiler. Can Evi’ni de açmayacağız. Yakınları ve dostları bizi anlayışla  karşılasınlar” şeklinde konuşmuşlar..

Ünlü şair Can Yücel'e karşı yapılan bu  çirkin olayı biz de  bir kez daha kınıyoruz...Dini inancımıza göre ölen bir insanın arkasında hakaretler ve kötü laflar , hoş olmayan hakaretler  yapılmaz ve  bunlar kabul edilmez..Böyle çirkin hareketlerin toplum yaşantımızda   yeri yoktur...

Cumhuriyet dönemi şairlerimizdendir. Can Yücel, Eski Milli Eğitim Bakanlarımızdan Hasan Ali Yücel’in oğludur. 1926 İstanbul doğumludur. Şiirleriyle yakından tanıdığım ve sevdiğim Can Yücel’in kendine özgü bir şiiri seçkisi vardı. Geride bir bayram yaşadık. Ramazan Bayramı.  Can Yücel’inde kendine özgü bir bayram anlayışı vardı.  Şairimizi aramızdan ayrılışının 14. yılında “ Her Gününüz Bayram Olsun “ Şiiriyle anmak istedim, rahmetle ve saygıyla anıyor  adı geçen şiirini sizlerle  burada baylaşmak istiyorum.12 Ağustos 1999 yılında  aramızdan ayrıldı ve isüteği üzerine Muğla Datça'da  toprağıa verildi. Işıklar içinde yatsın. Yüce Mevlam rahmet eğlesin.. Vefanın 14. yılnda saygıyla anıyoruz..

HER GÜNÜNÜZ BAYRAM OLSUN

Zamanla anlıyor insan: 3-4 güne sıkışmış bir tatilden öte
Bir şey bayram...

Hayata rastgele serpiştirilmiş ilahi ikramlar, kıymet bilen kullara her daim bayram yaşatır.

***
Nefes almak bayramdır mesela; günün birinde soluksuz
kalınca anlar insan...

Görmenin nasıl bir bayram olduğunu karanlık öğretir;
sevmeninkini yalnızlık...
Sızlamayan her organ, hele de burun direği bayramdır.

Bayramdır, elden ayaktan düşmemek, zihinden önce bedeni
kaybetmemek, kurda kuşa yem olmayıp "Çok şükür bugünü de gördük" diyebilmek...

Sevdiklerinle geçen her gün bayramdır.
Küsken barışmak, ayrıyken kavuşmak, suskunken konuşmak bayramdır.

***
Bir kitabı bitirmek, bir binayı bitirmek, bir okulu
bitirmek, kâbuslu bir rüyayı, kodeste ağır cezayı bitirmek
bayramdır.

Yoğun bakımda sancılı geceyi ya da kangren olmuş bir
ilişkiyi bitirmek de öyle...

Vuslat da bayramdır öte yandan...
Endişe içinde beklediğinden mektup almak, telefonda
ansızın sesini duymak, deli gibi burnunda tütenin boynuna
sarılmak bayramdır.

En acıktığın anda dumanı tüten bir somunun köşesini
bölmek, korktuğunda güvendiğine sarılabilmek, dara
düştüğünde dost kapısını çalabilmek bayramdır.

Bir sürpriz paketinden çıkan hediye, tatlı bir şekerlemede
üstüne serilen battaniye, saçlarını müşfik bir sevgiyle
okşayan anne bayramdır.

"Ona güvenmiştim, yanılmamışım" sözü bayramdır.
Hiç aldatmamış, aldanmamış olmak bayram...

***
Yeni bir sözcük öğrenmek, bir tünelin sonuna gelmek,
müzmin bir işin kapısını çarpıp uzun bir yola çıkıvermek
bayramdır.

Zorluklara tek başına göğüs gerebilmek, gereğinde
haksızlığın üstüne yalın kılıç yürüyebilmek bayramdır.

Yeni eve asılan basma perdeler, alın teriyle kazanılmış
ilk rızkın konduğu çerçeveler, yüklü bir borcun son
taksiti ödenirken sıkılan eller bayramdır.

Evde yalnızlığı noktalayan insan nefesi, akşam kapıda
karşılayan yavuklu busesi, sevdalı bir elin tende gezmesi,
nice adağın ardından çınlayan çocuk sesi bayramdır.

Sonrasında gelen ilk diş bayramdır, ilk söz bayram, ilk
adım, ilk yazı, ilk karne bayram...

Güne gülümseyerek başlamak bayramdır.
"İyi ki yanımdasın" bayram, "Her şeyi sana borçluyum"
Bayram, "Hiç pişman değilim" bayram...

***
Evlatların mürüvvetini görebilmek, eve dolu bir torbayla
gidebilmek, konu komşuyla yarenlik edebilmek, akşamları
eskimeyen bir keyifle çay demleyebilmek bayramdır.

Zamanı donduran eski fotoğraflara nedametsiz bakabilmek,
altı çizilmiş eski kitapları aynı inançla okuyabilmek, yol
arkadaşlarının yüzüne utanmadan bakabilmek bayramdır.

Alnı açık yaşlanmak bayramdır; ulu bir çınar gibi ayakta
ölebilmek bayram...

***
Bunların kadrini bilirseniz, kıymet bilmeyi öğrenirseniz
her gününüz bayram olur.

Meraklanmayın, öyledir diye size deli demezler.
Deseler de böyle delilik, bayram artığı günlerdeki nankör
akıllılıktan evladır.

Her gününüz bayram olsun..!

Can  YÜCEL