Çanakkale savaşları konusunda bazı yorumlar

Çanakkale Zaferimizin 101.yılını onurla ve sevgiyle kutluyoruz. Bu savaşlarda 257 bin şehidimiz vardır. Onları saygıyla ve rahmetle anıyoruz. Bu kahraman askerlerimizle birlikte bazı asker komutanlarımızı adlarıyla anmak istiyorum:19.Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal, 57. Alay Komutanı Albay Avni Bey, 27. Alay Komutanı Mehmet Şefik Bey, 36. Alay Komutanı Yarbay Cemil Bey, Seddülbahir’in yaralı Arslanı Binbaşı Mahmut Bey, Mucip Binbaşı Halis Bey, Kum kale’de kahramanca savaşan Teğmen Halit Bey, Şehit Yedek Subay Ethem Bey, Ezineli Yahya Çavuş, 275 Kilo ağırlığında koca bir top güllesini kucaklayan ve koca topun namlusuna süren ve düşman gemisini batıran  Balıkesir / Havranlı Seyit Onbaşı’yı saygıyla anmadan geçmek istemiyorum.

Şimdi Çanakkale Savaşları ve kazanılan zafer bağlamında bazı ( yerli ve yabancı ) komutanların yorumlarını siz değerli okuyucularımla paylaşmak istiyorum: Avustralya’da yayımlanan bir gazete olan The Agi’in 3 Aralık 1915 tarihli sayısında bir Yabancı Albay memleketine gönderdiği mektubunda aynen şunları yazıyorlar: “ Türkler çok dürüst savaşçılar. Kahramanlıklardı ve cesaretleri tartışılmaz. İşkence, zulüm ve domdom kurşunu konusundaki tüm iddialar yalandır.

Gazi  M. Kemal ATATÜRK:

Çanakkale Zaferi, Türk askerinin ruh kudretini gösteren şayanı hayret ve tebrik bir misaldir. Emin olmalısınız ki, Çanakkale Muharebeleri’ni kazandıran bu yüksek ruhtur.

İngiliz Başbakanı Asquith:

Savaşta iki uğursuz şey vardır. Bunlardan biri taş duvara körü körüne yüklenmek, diğeri kuvvetleri bir takım ayrı ve bağlantısız harekâta dağıtıp körletmektir. Biz bu iki ahmaklığı yapmanın tehlikesiyle karşı karşıyayız. 

General  Churchill:

Ordunun yardımı olmaksızın Filo’nun başarı sağlayabileceği ümidine kapılmıştım, fakat şimdi bu işe müşterek bir harekâtın zorunlu olduğunu anlıyorum. Türkler Çanakkale’yi zorlayan çağının en ileri tekniğine sahip güçler karşısına adeta bir kale gibi dikilmişlerdi. (Onun için “Çanakkale Geçilmez” denildi )   

İngiliz General Aspinall Oglander:

Türk askerinin savaş ve dövüş hususunda sahip bulunduğu niteliğin önceden fark edilmemiş olması, İngilizler için felaket olmuştur. Türk askerlerinin ne denli  yaman  ( kahraman)  muharip olduğunu İngilizler kendileriyle dövüştükten sonra acı tecrübeyle anlamışlardır.

Liman Von Sanders:

Bu Türk kıtaatının ( ordunun)  cesaret, metanet ve sebat cihetiyle takdir ve senayla liyakati her şüphenin fevkinde bulunmuştur. Donanmanın ateşiyle de en etkin şekilde yardım gören pek cesur bir düşmanın taarruzlarına karşı sayısız muharebelerde bu kıtaat( ordu), mevkiini müdafaa etmiştir.

Yeni Zelandalı Prof. Dr. J. Phillips:

Çanakkale Savaşları, savaşa İngiliz bayrağı altında katılan Yeni Zelanda’nın uluslaşma sürecine çok önemli katkılarda bulunmuştur. 1915’te Yeni Zelandalılar, kimliklerini İngiliz İmparatorluğu içerisinde tanımlamaktaydılar. Ve bağımsızlık kazanmak istekleri yoktur. Ve Türklerle neden savaştık buna hâlâ bir anlam veremiyorum. 

Tüm bu övgülere rağmen Çanakkale Savaşları ve Zaferle noktalanan günleri kolayca kazanmadık.  Yokluk vardı, fakirlik vardı, askerlerimiz aç ve susuzdu. Ama tüm bunlara karşın cesaret, sebat, birlik ve beraberlikleri vardı. Kürdü, Türk’ü, Laz’ı,  Çerkez’i, Boşnak’ı hep aynı kazanda birlikte yediler, bir dilim ekmeği birlikte gülerek paylaştılar. Yabancı komutanlardın dediği gibi kahramanca savaştılar ve “ Çanakkale Geçilmez” dediler…

Anadolu insanı tarih boyunca olduğu gibi Çanakkale Savaşlarında da dertlerini. Acılarını, özlemlerini ve yokluklarını Türküleriyle ağıtlarıyla dile getirdiler. Parasızlıktan araba bulamayan vatandaşlarımız başlarına geleni şöylece dile getirdiler.

Çanakkale’den çıktım

Yan basa basa

Erzurum’a vardım

Kan kusu kusa…

Çanakkale Zaferimizin 101. Yılında bu vatanı kanlarıyla bize armağan eden başta Gazi M. Kemal Atatürk olmak üzere onun silah arkadaşlarıyla birlikte, tüm şehit ve gazilerimizi saygıyla anıyor, mekânları cennet olsun diyorum.

Kaynak:

1-Erol Mütercimler Korkak Abdul’den Coni Türk’e

GELİBOLU Alfa Yayınları 5. Baskı Haziran 2005- İstanbul

2- Çanakkale İçinde Aynalı Çarşı / İnceleme, Araştırma-

Abdülkadir Güler, Cumhuriyet matbaası, 4 baskı  2008- Söke

Abdülkadir  GÜLER 

17 Mart  2016-  SÖKE