Canlı hayvan ve et piyasası

Hatırlanacağı üzere karkas et fiyatlarının 15 TL’ye ulaşması üzerine geçtiğimiz yıl ithalat izni verilmiş idi. Bir süre karkas et fiyatları 11TL -12 TL fiyat aralığına düşmüştü, yaklaşan Ramazan ve Kurban Bayramı, turizm sezonu, mangal zamanı nedeniyle tekrar 15TL’ ye çıktı. Karkas et ithalatında gümrük vergisi bu ay yeniden düzenlendi. 

2 Temmuz 2011 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile kırmızı et ithalatındaki gümrük vergisi yüzde 60’tan yüzde 75’e çıkarıldı. Bilindiği üzere, Nisan 2010 yılında Bakanlar Kurulu’nca Et ve Balık Kurumu’na et ithalatı yetkisi verildi. Et ve Balık Kurumu’nun yaptığı ithalatlar yetmeyince özel sektöründe et ithalatı yapması için gümrük vergisi yüzde 135’ten yüzde 40’a düşürülmüştü. 

Canlı hayvan ithalatını tansiyonu düşürmeye yetmeyince, bu sefer karkas et ithalatı için izin çıktı. Karkas ette gümrük vergisi yüzde 235 iken, verilen izinle birlikte Et ve Balık Kurumu’na yüzde 0 ve özel sektöre ise yüzde 30 oranında gümrük vergisi tayin edildi. 

Yerli besiciler bu durumdan çok zarar etti. Büyük çiftlikler ve çiftlik yatırımcıları zarardan dolayı yatırımdan vazgeçti. Birçok besi işletmeleri kapandı. Banvit, Koç, Saray Halı gibi büyük işletmeler ithalatın etkisi ile uzun süre iç piyasadan hayvan alımını durdurdu. 

*** 

Besicilerin büyük zararlarından dolayı 19 Mart 2011’de karkas et vergi oranları yüzde 30’dan yüzde 40’a yükseltildi. 13 Mayıs 2011 tarihinde ise vergi oranı yüzde 40’dan yüzde 60’a çıkarıldı. Gümrük Vergisi’ndeki bu oynamalar yerli besiciliğini memnun etmediğinden 2 Temmuz 2011 tarihinde Bakanlar Kurulu gümrük vergisini bu sefer yüzde 60’tan yüzde 75’e çıkardı. 

Hikâye uzun olduğu izin özetleyerek yazıların karkas et ithalatında gümrük vergisi yüzde 235 iken yüzde 30’a düşürüldü. (Bu kazanç birilerinin cebine gitti) Sonra baktılar yanlış yaptık ya da tamam doyduk artık denildi! Kademe kademe yüzde 75’e kadar yükseltiler. 

Yerli besici hala memnun mu? 

Bence hayır… 

Dış Ticaret Müsteşarlığı verilerine göre son bir yılda 1, 5 milyar dolarlık canlı hayvan ve et ithal edilirken, besicilik sektöründeki olumsuzluklarla birlikte ithalatın faturasının 5 milyar lirayı aşmış bulunmaktadır.Ziraat Bankası kredisi ile besici işletmeciliği açanlara Allah yardımcısı olsun… 

*** 

Et üzerine konuştuk da, aslında balık üzerine de konuşmak yerinde olur kanısındayım. İzmir yöresinde akşam yemeklerinin vazgeçilmezi balığın; kilosu restoranlarda 30 TL – 70 TL arasında değişiyor. 

Balık demiş ki “Beni tutan zengin olmasın, yiyen doymasın.” Sonuç bu olunca büyük vatandaş topluluğu ete rağbet göstermekte, et fiyatları artmaktadır. Bu yüzden zengin yemeği balık, vatandaş yemeği et olmaktadır. 

Sevgi ile kalın…