“Bu söylediğim de dahil, bütün genellemeler yanlıştır” demişti bir bilge.
Bu nedenle, sosyolojik olaylarda kesin genellemeler yapmak sakıncalıdır. Sorunu, özelden genele taşımak ne kadar yanlışsa; geneli de, özele indirgemek bir o kadar yanıltı olur.
İnsanın en önemli uğraşı, hayatı idame kaygısı değil midir? Aslında türban da, bu temel kaygının çok küçük bir parçasıdır. Türban, ne hayatın tek başına merkezi ne de tümüyle gündelik hayatın dışındadır.
“Türban, siyasal bir simgedir” demek elbette yanlış olmaz. Ama tek başına bu hüküm, türban olgusunu tümüyle açıklamaya yetmez. Eksiktir, yetersizdir. Çünkü kadın dünyası, Aristocu mantıkla anlaşılamayacak kadar girifttir, karmaşıktır.
Kadın’a dair hiçbir şeyin; tek bir nedeni, tek bir sonucu olmaz. Kadın, diyalektiğin ta kendisidir. İşte bu yüzden; “kadınlar neden türban takar ?” Sorusuna verilecek tek bir standart cevap yoktur.
Çok basit bir gözlemle dahi; bir çırpıda, bin bir tane cevap bulabilirsiniz bu basit soruya.
Mesela;
Türban, araziye uymak için takılır. Kocasına, AKP’den ballı ihale kapmak ümidiyle takılır. Kocası, AKP'den daha kolay milletvekili adayı olsun diye. Kocası, AKP'den daha kolay belediye başkan adayı yazılsın diye. Kocası, terfi etsin diye. Kocası, iyi bir makama tayin olsun diye Sırf, fantezi olsun diye. İslami vakıflardan burs almak için. Bedava, kız yurdunda kalmak için. İslami vakıflardan para almak için. Belediyeden bedava kömür-erzak almak için. Baba, koca, ağabey, amca baskısı yüzünden. Daha kolay iş bulmak için. Yakınlarından birini kaybettiği için. Bir gün köşe dönmeyi hayal ettiği için. Muhafazakar görünmek için. Mazbut kız imajı çizmek için. Dikkat çekmek için. Dikkat çekmemek için. Zengin koca bulmak için. Kendini ağırdan satmak için. Mühim biri olmak için. Herkes taktığı için. Bir gün, işe yarayacağını düşündüğü için. Kötü kız zannedilmemek için. Sırf, Ruhat Mengi’ye gıcıklık olsun diye. Naz yapmak daha kolay olsun diye. Temiz aile kızı imajı çizmek için. Fakir ama gururlu bir genç kız olduğunu gizlemek için. Fakir ama gururlu bir genç olduğunu göstermek için. Gizemli görünmek için. Depresyona girdiği için. Depresyondan çıktığı için. Parasızlığa isyan etmek için. Kredi kartı borç batağına düştüğü için. Bir gruba ait olmak için. Gariban olduğu için. Gariban olmadığı için. Sevgilisi terk ettiği için. Sevgilisini terk ettiği için. Zor kadın imajı yaratmak için. Sırf inat olsun diye. Sırf meraktan. Şeytan’a uymamak için Sırf, kamusal alanda yasak olduğu için. Etrafa, daha namuslu ve daha dindar görünmek için. Sırf, aykırı olmak için. Laf olsun diye. Saçının rengini beğenmediği için. Kuaför masrafı olmasın diye. Hatır gönül için. Sırf, türban takmış olmak için. Etrafıyla dalga geçmek için. Varoşlarda daha rahat sokağa çıkmak için. Türbanı, özgürlük sembolü sandığı için. Özgürlüğü, türban takmak zannettiği için Çok cahil olduğu için. Çok bilgili olduğu için. Hiç bir mantıklı nedeni olmadan. Her haltı yiyip, yapacak başka zıpırlık kalmadığı için. Siyasi kariyer yapmak için. Tesettürü, moda zannettiği için. Modayı, tesettür zannettiği için. Tesettür mankeni olmak istediği için. Gazete ve dergilerde köşe yazarı olmak için. Kanal 7’de spiker adayı olmak için. Müesses nizamdan intikam almak için. Dedesi İstiklal Mahkemelerince asıldığı için. Babası Yassıada’da yargılandığı için. Nazlı Ilıcak’a fena halde hayran olduğu için. Abdurrahman Dilipak’a uzaktan uzağa kur yapmak için. Tövbekar olmak için. Akşam akşam günaha girmemek için. Provokatif eylemlerde bulunabilmek için. ABD destekli siyasal İslam propagandası yapmak için. Gerçekten de, din esaslı devlet ve şeriat düzeni istediği için. Allah’ın emri olduğunu düşündüğü için. Cehennem ateşinde yanmamak için. Hiç bir beklentisi olmadan; sırf, Allah rızası için. Samimi Müslüman olup da, gerçekten türban takması gerektiğine inandığı için. Vesaire, vesaire…
Özetle; her türban takan kadının veya kızın , mutlaka bir veya birden çok özel nedeni vardır. Her türban takan kadını “militan” olarak görmek yanlıştır. Ama , bütün bu nedenler; Türkiye’nin yakın tarihi ve pratiği açısından, kamusal alanda ve üniversitelerde türbanın sorun ve/veya kaos yaratmasını engellemez.
Çünkü:
Yıllardır, karşı devrimci şeriatçı söylemlerle, türbanı ve İHL’lerini siyasal iktidar mücadelesinde malzeme olarak kullanan şimdiki iktidar kadrolarının kendisidir. Türban, kendine özgü bağlama şekli itibariyle; ABD destekli siyasal İslamcıların küresel sembolüdür. Tıpkı Nazi’lerin gamalı haçı gibi; Türban da , çağdaş değerlerle, Atatürk inkılaplarıyla, Cumhuriyet değerleriyle ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin kuruluş felsefesiyle sorunu /kavgası olan İslamcı partilerin, despotik tarikatların ve şeriat yanlısı cemaatlerin ısrarla kullandığı siyasal bir simgedir. Türkiye’de, din esaslı despotik devlet kurma hayalleri kuran güçlü cemaatler ve tarikatlar vardır. Bu tarikat ve cemaatlerin, halen AKP ile güçlü organik bağlarının olmadığı söylenemez. AKP, MHP desteğiyle kamusal alanda ve üniversitelerde türbanı meşrulaştıracağını zannederek ciddi bir yanılgıya düşmüş, yaptığı dayatma, tabanda kendiliğinden oluşan toplumsal uzlaşmanın önünü tıkamıştır. Türban sorunu ve/veya kaosu, toplumsal saflaşma ve çatışma potansiyeli taşıdığından, göründüğünden çok daha ciddi ve tehlikeli bir konudur.
Haşiye: Şahsen ne türbanla ne de türban takan kişilerle şahsi bir sorunum yoktur. İtirazım, türban üzerinden siyaset yapılarak ; inancın siyasallaştırılmasına ve ticarileştirilmesinedir.
