Çek Cumhuriyeti vakası

Çek Cumhuriyeti’ne, Çekya veya Çekistan demeye kimse alışamadı. Türkçe’de genelde doğudaki AB ülkelerine ‘-istan’ kullanılageliyor ama Yugoslavya bölündü ve Hırvatistan ortaya çıktı. Benim dilim, ‘Çekistan’ demeye yatkın, ‘Çekya’, daha çok ‘çekyat’ı anımsatıyor.

Başkent Prag, yazar Kafka’ya evsahipliği yaptı.

Çekistan, 20. Yüzyıl’da 6 kez başka ülke oldu.

1938’de Dünya’nın 6. sanayi gücüydü.

1968’de Çekoslovakya iken, eski SSCB’ye karşı direndi ve Rus tankları Prag’a girdi.

Çekoslovakya, 1993’te Çekistan’a ve Slovakya’ya kavgasız döğüşsüz bölündü. Şimdi, ikisi de AB üyesi.

Çekoslovakya döneminde muhalif olan, Vaclev Havel sonradan cumhurbaşkanı oldu ve oyunları denli absürd bir siyaset adamı oldu.

Çek vakaları bitmiyor:

“1 Ocak 2009'dan itibaren, AB'nin dönem başkanlığını Fransa'dan devralan Çek Cumhuriyeti'nin çok ilginç bir cumhurbaşkanı var.

Ülkesi AB'nin yeni dönem başkanı ama o AB'ye karşı. 67 yaşındaki eski ekonomist ve Doğu Bloku döneminde ateşli bir Sovyet karşıtı olan Çek Çumhuriyeti Cumhurbaşkanı Vaclav Klaus, şimdiye kadar gelen geçen tüm AB dönem başkanı ülkelerinin liderlerinden çok farklı. İşte onu farklı yapan görüşleri:

AB'nin yeni Sovyetler Birliği olduğuna inanıyor.

Lizbon Anlaşması'na şiddetle karşı çıkıyor. Bu anlaşmayla ülkesinin egemenlik haklarının zedeleneceğini savunuyor.

AB'nin ortak para birimi Euro'ya şiddetle karşı çıkıyor.

Prag'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'na AB bayrağı takmamakta kararlı.

AB'nin çevre konularındaki hassasiyetlerini bir ‘lüks’ olarak görüyor.

Geçen yaz, Kafkaslar'daki gerilim sırasında, AB ülkelerinin aksine, Gürcistan'dan yana tavır almak yerine, Rusya'dan yana açıklamalar yaptı.

ABD ve AB yanlısı Çek Başbakanı Mirek Topolanek'le görüş ayrılığı içinde.”

http://www.hurriyet.com.tr/dunya/10697194.asp?gid=229

2., 4. ve 8. paragraflardaki tavırları birbiriyle çelişik. AB, yeni SSCB değil, yeni ve ikinci ABD. 1968’te Rusya’ya karşıysan, Gürcistan’da da Rusya karşı olursun. AB, eski SSCB ve yeni Rusya olan ülkeden şu anda daha zayıf: Ekonomik olarak, askeri olarak, siyasi olarak.

Çevre konusunu lüks görmek, aslında bir lüks.

Vaka olan durum, böyle birinin bu ülkenin 1 numaralı adamı olabilmesi ve üzerine bir de AB’nin 1 numaralı adamı olabilmesi.

AB, İrlanda’yı ikna etti ama Çekistan’ı ikna etmesi zor görünüyor.

Yine de, AB’yi dağıtan kişi bu adam olmayacak, ona eminiz. Oraya daha çok yol var.