Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

16 Eylül '17

 
Kategori
Felsefe
 

Çeviri Sorunu

Çeviri Sorunu
 

Hegel'i çevirmek zordur ama bu zorluk kavramları çevirmektedir.


Hegel’in tarih felsefesine dair kitabından bir cümlenin üç çevirisi var elimde. Üçü de neredeyse birbirinden farklı.

Yusuf Kaplan hangi eserden hangi dilden çevirdiğini belirtmemiş, muhtemelen çevirinin çevirisini yapmış. Aziz Yardımlı Almanca’dan doğrudan çevirmiş ama en anlaşılmaz çeviriyi o yapmış. Metnin orijinaline sadık kalmak adına zorlamış çeviriyi. Onay Sözer de anlamlı bir çeviri yapmak adına metinden çok kopmuş.

Sözer’in çevirisinde; Kaplan’ın çevirisinde İnâyet, Yardımlı’nın çevirisinde Kayra olarak geçen kelime Öngörü olarak verilmiş, bazı yerlerde bu kelime atlanmış. Kaplan’ın çevirisinde, theodice’nin teoloji olarak çevrilmesi ya da Yardımlı'nın Theodike diye kullanımı olmayan bir kelime kullanması vs. vs. Örnekler çok.
***

Hegel’in eserlerini çevirmenin zorluğundan bahsedilir. Ama burası zorlanılacak bir yer değil. İki kelimenin (Vernunft ve Bestimmung) Türkçe karşılığında bir sıkıntı yaşanabilir sadece ki akıl ve belirlenim olarak çevrilirse anlaşılabilir sanırım bu kelimeler de.

"Die Vernunft in ihrer Bestimmung gefaßt, dies ist erst die Sache; das andere, wenn man ebenso bei der Vernunft überhaupt stehenbleibt, das sind nur Worte."

Ben olsam -hiçbir iddiada bulunmadan, amatörce- şöyle çevirirdim:

Aklı belirlenimi içinde kavramak yapılacak ilk iştir, bundan sonraki iş de aklın bu belirlenimine bağlı kalınması; değilse ortada sadece sözcükler kalır [akli bir iş yapmış olmayız].

“Usu kendi belirlenimine uygun olarak kavramak, yapılacak ilk şeydir, bundan sonrası, us yolundan ayrılmadığımız sürece kendiliğinden gelir.” Onay Sözer, Kabalcı yay.

“Usu belirlenimi içinde kavramak — bu ilk sorundur; ikincisi, genel olarak Usa bağlı kalınsa da, bu yalnızca sözlerde böyledir.” Aziz Yardımlı, İdea yay.

“Fenomenleri izah etmede Akıl’a ne kadar fazla güvenilirse güvenilsin, Akıl’ı tarif edemediğimiz sürece, boş laf etmekten başka bir şey yapmış olmayız.” Yusuf Kaplan, Külliyat (İnsan) yay.

 

 
Toplam blog
: 60
: 348
Kayıt tarihi
: 07.09.16
 
 

SBF-Mülkiye mezunu, TCDD'de Memur. ..