Çiftlikbank Vakasının Düşündürdükleri

Türkiye coğrafyasının yer üstü kaynakları olan toprak ve suyun iklimle bileşimiyle yapılabilecek tarım ve hayvancılık geliştirileceğine (et ve bakliyat ithalatı yapılacak kadar)  gerilerken patlayan ÇİFTLİKBANK vakasını ‘bir musibet bin nasihate bedeldir’ deyişiyle irdelenmesi gerektiğini düşünüyorum ve konuya bu açıdan yaklaşılarak yorumlanmasını öneriyorum.

Çocukluğumdan hatırladığım ‘tasarruf bonosu’,  ücretli çalıştığım dönemde muhatap olduğum ‘tasarrufu teşvik fonu’ başlıklarında vatandaşların önemli mağduriyetler yaşadıklarını biliyorum. Tokatçıların bunlardan ürettiği ilhamla ‘Bankerlik, Parsadancılık, Fadılcılık ve son olarak patlayan ÇİFTLİKBANK vb olayları detaylı irdeleyip yorumladığımızda; vatandaşların tasarruflarını karlı projelere yatırma arzusu olduğu gerçeğine karşılık, reel projeler oluşturulamadığı için tokatçılık hayaliyle yola çıkanlar vatandaşların paralarını kapıp giderken peşinden yakılan ağıtları kamuoyu trajik şekilde izlemektedir.   

Öncelikle peşi sıra üreyen tokat projelerinin yaşandığı devlette; kamu yönetiminin eksik olduğu gerçeğinin altını çizerek bu konuda neler yapılması gerektiği tanımlanıp yapılmalıdır.

ÖNERİLERİM AŞAĞIDADIR;  

1-Maliye vergi gelirleri için denetimler yapsa da şirketlerin faaliyetleri bir denetimden veya analizden geçmemektedir. Bu doğrultuda ‘Banka Denetleme Düzenleme Kuruluna’ veya ‘Yapı Denetim Şirketlerine’ benzer Ticaret Bakanlığınca ‘Şirket (KOBİ )Denetleme ve Düzenleme Kurulu veya yetkili bürolar’ oluşturulmalıdır.

2-Faaliyetleri sadece şirketlere (finansman ve yönetim desteği verecek şekilde) ortak olacak çok ortaklı KOBİ Holdinglerinin kuruluşu sağlanmalıdır.

3-Rasyonel işleyiş ve yönetim prensipli denetime açık çok ortaklı sektörel şirketlerin kuruluşu teşvik edilmelidir.   

4-Büyüklüğü uygun köylere, periyodik denetime açık ‘AĞIL VE MANDIRA ŞİRKETİ’ örneği yapılarak yaygınlaşması için gerçekçi teşvikler oluşturulmalıdır.     

Tabii ki bu dört önerime ilavelerim ve alternatifler öneriler olabilir. Mesele bir an önce TOPLUMSAL VERİMLİLİK ANLAŞIYIŞININ geliştirilmesidir.

Kadri KANPAK