Çocuklar ve televizyon

Bilim ve teknolojinin baş döndürücü hızla ilerlediği günümüzde; iyi kullanıma bağlı memnuniyet verici gelişmeler olmuştur. Aynı zamanda toplum hayatımızı olumsuz yönde etkileyen bir takım sorunları da beraberinde getirmiştir.

 

Birey, aile, toplum ve dünyayı tehdit eder hale gelen sorunların çözümünde; “Toplumun temelini oluşturan geleneksel Türk aile yapısı, millî, ahlaki ve kültürel değerlerimiz” en önemli referans kaynaklarımızdır.

 

Geleceğimizin teminatı olan çocuklarımıza ve gençlerimize; bilgi, beceri ve olumlu davranışlar kazandırmanın yanında, onların dengeli, gelişmiş bir karakter ve kişiliğe sahip, “İyi insan, sosyal insan, eğitimli insan” olarak yetiştirilmeleri en asli görevlerimizdendir.

 

Hayatımızda, insanları birbirine bağlayan mutluluk ve huzuru sağlayan, tehditlerden koruyan, insani, ahlaki değerlerimizin, toplumu oluşturan tüm bireylere kazandırılmasında, Değerler Eğitiminin rolü tartışma götürmez bir gerçektir.

 

Çocukları televizyonun zararları etkilerinden korumanın en güzel yolu kitaplardır.

 

Çocuklar için günümüzün en önemli sorunları arasında televizyon. Çocukların televizyona ilgi duyması, ailelerin de bazen zaman ayırmamak adına kolayına gelmesi sonucunda, birçok çocuk televizyon başında geçiriyor zamanını.

 

Televizyon hangi sürelerde izlenmeli, nasıl izlenmeli, nelerin seyredilmesi gerekir, televizyon seyretme isteklerinin önüne ne şekilde geçilmelidir?

 

Televizyon, çocuk gelişimi sürecini birçok alanda olumsuz etkilemektedir. Fakat uygun kullanıldığı taktirde gelişimi destekleyici bir rolü de var elbette ki.

 

Örneğin; 0-2 yaşlarında olan çocukların gelişim sürecinin olumlu olması için, çocuğun aktif olarak yer aldığı sosyal bir iletişim içerisinde olması gerekir. Bu yaş döneminde, gereğinden fazla televizyon izleyen çocuğun dil gelişiminde gecikmeler yaşanabilir ve sosyal ilişkilerde zayıflıkta ortaya çıkabilir. Bu durum çocuğun kendini ifadesini zorlaştıracak ve kendine güven duygusunun oturmasını da geciktirecektir. Televizyon karşısında hareket etmeden kalan çocuklar da beden hareketleriyle ilgili kendilerini çok geliştiremeyecektir. Bunlar yerine, çocuğun ebeveynleriyle konuşması, oyunlar oynaması, yaşıtlarıyla karşılaşması, dışarıya çıkıp gözlemlerde bulunması daha faydalı sonuçlar doğuracaktır.

 

2 yaş döneminden sonra, çocuklar adına televizyonun farklı sakıncaları ortaya çıkar. Bu dönemde çocuklar, model alma veya sosyal öğrenme yöntemleriyle öğrenirler. Bu dönemlerde televizyon ekranlarında izledikleri kahramanları rol model alırlar. Çocuklar, kahramanın yaptıklarını iyi veya kötü olarak değerlendiremeyecekleri için, kahramanın yaptıklarının sonuçlarına bakarlar.

 

İzledikleri karakter yaptıkları sonucu taktir görüyorsa, çocukların onları taklit etmeleri için yeterli bir sebeptir bu. Günümüz çizgi filmlerinde fazlasıyla şiddet öğeleri yer alıyor. Bu çizgi filmlerdeki kahramanlarda genelde sorunlarını şiddet kullanarak çözüyorlar. Çocuklar bu kahramanları kendilerine rol model edinerek, şiddet eğilimlerine girebiliyorlar. Bu tür durumların önüne geçmek için, çocuklarınızın izleyeceği çizgi filmleri önceden belirleyebilirsiniz ve saatlerini takip edebilirsiniz.

 

İlgili yaş dönemlerinde çocukların gerçek olanı ve olmayanı ayırt etmeleri mümkün değildir. Yüksekten düşen, ya da araba çarptığında kahramana hiçbir şey olmadığını gören çocuklar bu durumu gerçek sanabilirler ve bu tür durumlardan kendilerini sakınmaları gerektiğini de öğrenemezler. Örneğin arkadaşına vurduğunda onun zarar görmeyeceğini düşünerek oldukça sıkıntılı durumlara yol açabilir. Bu tür durumlarda müdahaleci olup, çocuğa gerçek hayatta aynı davranışı gösterirse kendisinin ve çevresindekilerin zarar görebileceği anlatılmalıdır.

 

Televizyon izlerken çocuğunuzun yanında yer almanız, onun gerçeğin farkına varması ve gerçek dünyayla iletişimi kesmemesini sağlar ve televizyonun zararlarını da indirger. Görüntülerin çok hızlı değiştiği televizyon programlarını düşünürsek, bu durum çocuklarda konsantre olmalarını gerektiren, kitap okumak, yapboz yapmak gibi aktiviteleri uzun bir süreçte devam ettirememeleri ne neden olabilir. Genel olarak, fazla televizyon izlemek, sosyalleşemeyen, yalnız kalmış, toplum içerisinde iletişim kurmakta zorlanan, zeka düzeyi gerileyen bireylerin yetişmesine neden olur.

 

Çocuğunuzun televizyon izleme sürelerini makul ölçülerde tutmanız çocuğunuzun gelişim sürecini olumlu şekilde etkileyecektir. Bu konu da elbette ki çocuklarınızla çatışmalar yaşayabilirsiniz. Bu duruma hazırlıklı olmak ve sergilenen tutumda kararlı olmak gerekir.

 

Çocuklarının televizyon başında çok fazla zaman harcamalarını istemeyen ebeveynlerin, kendilerinin de televizyona harcadıkları zaman dilimini uygun bir süreye kısaltması gerekmektedir. Zira ailesinin her akşam saatlerce televizyon karşısında vakit geçirdiğini gören çocuk, kendisine, televizyon izlemesine yönelik yapılan kısıtlamayı kabul etmeyecektir ve yine çatışmalar yaşanabilecektir. Ayrıca çocuklarınızı ödüllendireceğiniz zaman, televizyonu kullanmakta çok mantıklı bir yöntem değildir.

 

“Eğer ev ödevlerini yaparsan televizyon izleyebilirsin” gibi yaklaşımlar, çocuğun gözünde televizyonu çok daha değerli bir noktaya getirecektir.

Sonuç olarak, çocuklarımızı saatlerce televizyon karşısında tutmaktan çok, onların sosyalleşebileceği aktivitelerde bulunmak, onları çocuk kitapları okumaya yöneltmek, çocukların gelişim sürecinde ortaya çok daha olumlu sonuçlar çıkaracaktır.

 

Eğitimi faaliyetlerinde görev alacak olan tüm yönetici ve öğretmenlerimize başarılar dilerim.