Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 
 

Prof Dr İrfan Serdar Arda

http://blog.milliyet.com.tr/driserdararda

19 Mart '13

 
Kategori
Çocuk Sağlığı
 

Çocuklarda "hidrosel" (su fıtığı)

Çocuklarda "hidrosel" (su fıtığı)
 

Su fıtığı olarak da bilinen hidrosel çocuklarda doğumsal olarak oluşur. Büyük hidroseller bebek altı aylık olduğunda, küçükler ise bir yaşında ameliyat edilmelidir.


Hidrosel (su fıtığı) nedir?

Halk arasında su fıtığı olarak da bilinen hidrosel, aynen kasık fıtığında olduğu gibi, anne karnındayken kasık kanalı içine doğru balonlaşarak uzanan karın zarının (periton) kapanmamasına bağlı olarak oluşur. Balonlaşan karın zarının (processus vaginalis) giriş kısmı geniş ve buradan içeri doğru karın içi organlar (bağırsak, kız çocuklarda yumurtalık...) girecek olursa kasık fıtığı oluşur. Eğer giriş kısmı dar ise, sadece karın içinde salgılanan sıvı girebilir. Bu durum da hidrosel olarak tanımlanır. Kasık fıtığı ve inmemiş testiste olduğu gibi, hidrosel de sağ tarafta sola göre daha sık görülür. % 5-10 hastada iki tarafta da olabilir.

 

Hidrosel kaç tiptir?

Erkek çocuklarda hidroselin başlıca üç tipi vardır: 1) Eğer kasık kanalına doğru balonlaşan karın zarının karın boşluğu ile ilişkisi kapanmamışsa, suyun içeri girip çıkmasına bağlı olarak oluşan şişlik zaman zaman kaybolup yeniden oluşabilir. Bu durum ilişkili (komünike) hidrosel olarak tanımlanır. 2) Balonlaşan karın zarının giriş kısmı kapanmış ve içinde bulunan sıvı torba (skrotum) içinde sadece testis çevresinde hapsolup kalmışsa testis hidroseli, 3) kanal içerisinde ya da hemen dışında hapsolup kalmışsa da kord hidroseli (kordon kisti) olarak bilinir. Kız çocuklarında ise sadece kasık bölgesinde şişlik şeklinde olabilir. Bu durum Nuck kanalı kisti olarak isimlendirilir.

 

Hidroselbaşka hangi nedenlerle oluşabilir?

Tüm bunlar doğumsal olarak oluşan anormalliklerdir. Ender olarak, erişkinlerde olduğu gibi, testis ya da damarlarda oluşan enfeksiyonlar ya da travmalardan sonra da hidrosel ortaya çıkabilir. Karın içi sıvısının artmasına neden olan kronik böbrek ya da karaciğer hastalığı ile beyin boşluklarında genişleme (hidrosefali) nedeniyle karın içine şant yerleştirilmiş hastalarda, karın içi basıncının artmasına bağlı olarak da hidrosel gelişebilir.

 

Hidroselin bulguları nelerdir?

Hidroselin ana bulgusu, kasık ya da torbalarda (skrotum) oluşan şişliktir. Kasık fıtığından farklı olarak bu şişlik üzerine basmakla kaybolmaz. 1. tip hidroselde şişlik zaman zaman kaybolabilir. Şişlik genellikle sabahları görülmez, ancak gün boyunca çocuk ayakta olduğu sürece yavaş yavaş dolar ve gün sonunda belirginleşir. Üst solunum yolu enfeksiyonu gibi nedenlere bağlı olarak ateşlenen çocuklarda ise bu belirginleşme daha sıktır. 2. ve 3. tip hidroselde ise şişlik süreklidir, kaybolmaz.

 

Hidrosel ile kasık fıtığı ayırımı nasıl yapılır?

Kasık şişliği olan çocuklarda kasık fıtığı ve hidrosel karışabilir. İkisini ayırdetmenin en kolay yolu loş bir ortamda şişliğe doğru ışık tutarak bakmaktır (transilluminasyon). Eğer ışık tutulan kitle arkada parlak bir refle veriyorsa (ışığı geçiriyorsa) şişliğin içinde sıvı olduğu anlaşılır. Bu durumda şişliğin nedeni hidroseldir. Şişliğin içinde bağırsak ya da karın içi oluşumlarından biri varsa ışık geçemeyeceğinden refle alınamayacaktır. Bu durumda ise tanı büyük bir olasılıkla kasık fıtığıdır. Kasık fıtığı ve hidrosel birlikte olabilir. Bu hastalarda hidroselin üst tarafında basmakla kaybolan bir şişlik saptanır.

 

Hidrosel tedavisi nasıl yapılır?

Hidrosel tanısı genellikle yenidoğan döneminde yapılan rutin çocuk kontrollerinde konur. Tedavi, cerrahi yolla hidrosel kesesinin boşaltılması ve çıkartılması şeklinde gerçekleştirilir. 1. tipta giriş yeri dar olduğundan kapanma olasılığı vardır. Bu hastalarda hidroselin büyüklüğüne bağlı olmak koşuluyla 6-12 ay beklenebilir. 2. ve 3. tip hidroselde ise kaybolma olasılığı olmadığından tanı konduktan sonra uygun bir zamanda cerrahi tedavi uygulanmalıdır. Yukarıda belirtilen karın içi basıncının artmasına neden olan sorunları olan çocuklarda ise cerrahi tedavinin gecikilmeden yapılması gerekir.

 

Hidrosel ameliyatları genel anestezi altında ve günübirlik olarak yapılır. Günübirlik ameliyatlarda (özel bir durum söz konusu değilse) hasta geceyi hastanede geçirmez.

 

Sağlıklı günler dileklerimle.

 

Prof. Dr. İrfan Serdar ARDA

Çocuk Cerrahisi Uzmanı

 

driserdararda@gmail.com

http://driserdararda.com

https://www.facebook.com/ArdaCocukCerrahisiSayfasi

https://twitter.com/drserdararda

https://tr.linkedin.com/in/isarda

 
 
Toplam blog
: 59
: 16759
Kayıt tarihi
: 02.03.13
 
 

Prof. Dr., Çocuk Cerrahisi Uzmanı...   "Çocuk Cerrahisi", çocuklarda tedavisinde cerrahi yöntem g..