Çocuklarda güven nasıl kazanılır?

Son zamanlarda tv’lerde sihir, büyü ve olağanüstü sahnelerin olduğu sinema filmleri ve diziler fazlasıyla boy göstermeye başladı. Harry Poter, Selena, Bez bebek, Prenses Perfinya…….vb. Gerçekte sihir ve büyünün amacı hayatın pratik çıkmazlarını zaman ve enerji yönünden basit, kolay ve masrafsız bir şekilde çözümlemektir. Bunun çocuk eğitimi ile ve 0-6 yaş ile ne ilişkisi var diyorsanız ilişkisine beraber göz atalım. 0-6 yaş çocuklarının kazanması gereken belli başlı 3 duygu vardır.

1.Güven duygusu
2.Özerklik duygusu
3. Girişkenlik duygusu

Bu üç önemli duygu eğer 0-6 yaş aralığında kazanılmazsa daha sonraki zaman dilimlerinde daha geç ve daha güç kazanılır. Bundandır ki hayatın bu yaş aralığına değerli hocam Ayla Oktay’ın söylemiyle yaşamın sihirli yılları adı verilmiştir. Çünkü bu yaş aralığında kazanılan duygular sihir etkisi yaratarak çocuğun kişilik gelişiminde büyülü bir etki yaratır. Bireyin yaşam kalitesini artıran bu yaş aralığı bir bütün olarak kritik dönemdir. Bu dönemde ebeveyn ve çocukla etkileşimde bulunan yetişkinlerin çocuğun içinde bulunduğu çevresini ergonomik olarak eğitsel ilklere göre düzenlenmesi son derece önemlidir.

Güven duygusunun kazanılmasında en önemli unsur çocuk ve anne arasındaki ilişkinin niteliğine bağlıdır. Eğer anne çocuğun fizyolojik ihtiyaçlarını zamanında, yerinde ve miktarında karşılarsa çocukta güven ve güvensizlik denkleminde güven duygusu gelişir. Fizyolojik ihtiyaçların başlıcaları; yeme, içme, sevgi ve tensel temas ihtiyacıdır. Özellikle çocuğun beslenmesi sırasında annenin çocuğa verdiği sadece temiz, safi süt değil aynı zamanda çocukla anne arasında meydana gelen sevgi ve güven transferidir. Bunun en yoğun hissedildiği yaş aralığı 0-2 yaş aralığıdır.

Özerklik duygusunun kazanılmasındaki temel unsur çocuğun “Ego” dediğimiz benlik algısının gelişmeye başlamasıdır. Çocuk özellikle 1.5-3 yaş aralığında kendisini annesinden bağımsız hissetmeye başlar ve kendilik algısı gelişir. Kendilik algısı pekiştirilen çocukların kazandığı duygu özerk ve bağımsız olmaktır. Başkasına bağlı olmadan kendi farkındalığı ve benlik algısı yüksek potansiyel bir birey olarak yaşamın niteliğini artırır. Özerklikte anne –babalar çocuğa serbestlik ve özgür hareket imkanını sağlayarak özerkliğine katkıda bulunabilirler.

Girişkenlik duygusu 3-6 yaş aralığında çocukların soru sormaya başlamalarıyla gelişen bir süreçtir. Bu süreçte kelime dağarcığı, ifade becerisi gelişen çocuk kendisini ve çevresini tanıma yolculuğunda daha da hızlı bir şekilde ilerlemeye başlar. Yetişkinlerin dikkat etmesi gereken nokta ise çocukların sorularına onların seviyesinde fakat doğru cevaplar vermektir.