Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 
 

Sonsuzluk (Osman Özeker)

http://blog.milliyet.com.tr/yasev

12 Ekim '18

 
Kategori
Güncel
 

Cumhuriyet Döneminde Örgün Eğitim Kurumlarında Din Eğitimi

Cumhuriyet Döneminde Örgün Eğitim Kurumlarında Din Eğitimi
 

 Gittiğim bir "cuma namazı "öncesi vaiz veren hoca Atatürk döneminde okullarda verilen "din dersleri" konusunu işliyordu.
   
   Hoca: Atatürk döneminde özellikle 1924 yılında çıkarılan "Tevhidi Tedrisat" kanunu gereği ilk ve orta öğretimde din derslerinin "hasbel kader" yürütülmekte olduğunu, ancak zaman içersinde bu derslerin müfredat proğramlarından kaldırıldığını, nihayetinde ise 1931 yılından itibaren de  tamamen ortadan kaldırıldığını ifade ediyordu.
   
   Konunun önemli olması  ve özellikle de Atatürk ve Cumhuriyet dönemine ait bir çok araştırma yapmama rağmen bu konuda ne kadar yetersiz bir bilgi sahibi olduğumu farkettim ve araştırmaya başladım.
   Özellikle Atatürk ve Atatürk sonrası 1948 kadar olan Cumhuriyet döneminin "örgün eğitimdeki din dersleri "konusunda bir yazı yazmaya karar verdim.
 
   Cumhuriyet Dönemi eğitimi 3 Mart 1924 yılında çıkarılan "Tevhid-i Tedrisat kanunu" ile başlamaktadır.
 
   Cumhuriyet Maarifinin  bu inkilap safhası bu prensibin ilanıyla başlamıştır. 
   Örgün eğitim kurumlarındaki din eğitimi kapsamında ilk öğretimden, yüksek öğretime kadar geçen süreyi kapsamaktadır.
 
   Örgün eğitim kurumları dışında verilen din eğitimi ise burada ele alınmamıştır.
   Din eğitiminin bilimselleştirme çabaları cumhuriyetin ilk yıllarında da ihmal edilmiş, özellikle eğitim bilimleriyle uğraşan araştırmacıların, dinle ve eğitimin din boyutuyla ilgili çalışma ve araştırma yapmamaları, din eğitimini dışlamaları sonucunda din eğitiminde bilimsel ve doğru adımlar atılmamasına neden olmuştur.
 
   Din eğitimi meselesinin bilimsel boyutta ele alınamaması, bu meselenin "politik bir meta" olarak görülmesine, din ve siyaset ikilemine hapsedilmesine neden olmuştur.
 
    Cumhuriyet dönemi din eğitimi uygulamaları belli bir standarda kavuşturulamamış, zaman içersinde politik tutumların etkisi altında kalmaya mahkum edilmiştir.
 
   1924 yılında çıkarılan "Tevhid-i Tedrisat" kanununa göre ojkullarda din eğitimi verilmeye başlanmış, başlangıcında kanunun ruhuna uygun olarak yürütülen din eğitimi zaman içersinde amacından ve hedeflerinden uzaklaşmış olarak sürdürülmüştür.
 
   Tedrisat kanunun 4. maddesinde:   “Maarif Vekaleti, yüksek diniyyat mütehassısları yetiştirmek üzere Darulfünun’da bir ilahiyat fakültesi tesis ve imamet, hitabet gibi hidemat-ı diniyyenin ifası vazifesiyle mükellef memurların yetişmesi için de ayrı mektepler küşad edecektir.”
   Kanuna konulan bu madde ile orta öğretim ve yüksek öğretim düzeyinde mesleki din eğitimi ve öğretiminin yürütülmesinin açıkca dayanağıdır.Bu madde gereği İstanbul Darulfunu da bir fakülte ve 29 adet de imam hatip okulu açılarak öğretime başlamıştır.
 
   Tevhid-i Tedrisat Kanununa dayanarak oluşturulan eğitim sisteminde 2,3,4,5 sınıflarında haftada ikişer saat, ortaokul 2 ve 3 sınıflarda ise birer saat "din bilgisi" din öğretimine yer verilmiştir.
   Liselerin 1924 ten sonraki döneminde ise din bilgisi dersleri bulunmamaktadır.
 
   Yukarıda açıklandığı gibi çıkarılan yasa gereği okullarımızda "din bilgisi" dersleri verilmiş, 29 imam hatip okulu bir ilahiyat fakültesiyle de din eğitimi verebilecek kadrolar yetiştirilmeye çalışılmıştır.
 
    Açıkca görüleceği gibi Tevhid-i Tedrisat kanunu laiklik ve din adına endişe taşıyan kimilerinin iddia ettikleri gibi; Din eğitim ve öğretimini ortadan kaldırmak için çıkarılmış bir yasa değildir.Aksine din eğitimini eğitim sistemi içersinde sağlıklı bir şekilde yürütmeyi amaçlamaktadır.
 
   Başlangıçta başarıyla yürütülen din eğitimi zaman içersinde amacından saptırılmış, imam hatip okulları azalmiş, 1928- 1930 yıllarında sayıları ikiye düşmüş,1930 yılında ise tamamen kapatılmıştır.
 
   Örgün eğitimde verilen "din bilgisi" dersleri ise; 1927 yılında orta okullardan,1931 yılında da öğretmen okullarından tamamen çıkarılmıştır.
 
        Üniversite ile mevzuatça ve zihniyetçe bütünleşmiş olan İlahiyat Fakültesi ise 1933’te yapılan Üniversite reformuyla kapatıldı.
 
    Din eğitiminde geriye gidiş özellikle Milli Şef İsmet İnönü döneminde daha da artmış, din eğitiminde bir çok yanlış ve politik kararlar uygulanmış bu durum 1948 yılında Demokrat Partinin iktidara gelmesiyle yeniden düzenlemeler yapılarak örgün okullarımızda din eğitimi verilmeye çalışılmıştır.
 
Osman Özeker ( Sonsuzluk)
 
 
Toplam blog
: 287
: 3107
Kayıt tarihi
: 11.07.08
 
 

1949 Konya Ereğli doğumlu olup, halen İzmir'de oturmaktayım. A.Ü. Eğitim Fakûltesi mezunuyum  Ata..