Cumhuriyet'in destanı-IV, Şeyh Sait İsyanı

*ŞEYH SAİT İSYANI

Cumhuriyet ile düzenleri bozulmuştu ağaların,

Hilâfet kalkınca kanadı kırılmıştı yobazların.

Bir yandan Bükreş’teki Hilâfet Kongresi,

Ötede Seyyit Abdülkadir’in Kürt İstiklâl Komitesi,

Karşı ihtilâlin zehirli tohumunu ekerken,

Her türlü yardımı alıyordu İngiliz’den.

Lozan’da çözümsüz kalan Musul’un halkı,

Gönlü anavatanda, manda isteklerine karşı.

Sorun milletler cemiyetine götürülürken,

Türkiye kargaşaya sürüklenmeliydi önceden.

İngiltere Orta Doğu’da tek güç olmalıydı,

Bunun için her karşı ihtilâl kollanmalıydı.

Türk Ordusu Musul’a harekât için eğitildiğinde,

Nakşibendi Şeyhi Said-i Kürdî geçti harekete.

Görünüşte amacı Hilâfeti geri getirmekti,

Gerçekte İngiltere güdümünde bir Kürt Devletiydi.

İsyanı başlattı 13 Ekim 1925’te,

Ergani ilçesi, Eğil Bucağı, Piran köyünde.

Piyade Alayı geri çekildi Genç, Muş düşerken

Elâzığ yağmalandı Süvari Alayı tuzaktayken.

Asiler Diyarbakır surlarına dayandığında,

Başbakan Fethi Bey olayın önemini kavramamakta.

İsyanı bölgesel ve önemsiz değerlendirmekte,

Hızla yayılınca sıkıyönetim ilan eder bölgede.

Doğu isyanını karşı isyan görür İsmet Paşa,

Bu fesatlığı kökten çözmek için sarılmalı silaha.

Kargaşayı sevinçle izlerken İngiltere,

İsmet Paşa yeni kabineyi kurar Türkiye’de.

T.B.M.M. hükûmete geniş yetkiler verdi,

Takrir-i Sükûn Kanunu yürürlüğe girdi.

Ankara, Diyarbakır’da İstiklâl mahkemeleri,

Sıkıyönetime eklendi Doğu Seferberliği.

“Din elden gidiyor, dinsizdir hükûmet, okullar

Şeriattan ayrılmayın, çıplaktır kadınlar.”

Propagandasına aldırmadı Diyarbakır halkı,

Orduyla el ele verip asileri kovaladı.

Şeyh Sait ve adamları ele geçti Varto’da,

15 Nisan’da sona erdi büyük kargaşa.

Senatör Abdülkadir getirildi Diyarbakır’a,

İstiklâl Mahkemesi karar verdi 40 idama.

Ele başılar Siverek kapıda asıldı,

İngiltere’nin foyası ortaya çıkarıldı.

Üniformalar, paralar, bildiriler, silahlar

Kışkırtıcı elin kimliği hemen ortaya çıkar.

Suçluların itirafı yakar Terakkiperver Partiyi,

İsyancılara cesaret vermiştir ilkeleri.

Dinî inançlara saygı ve yerinde yönetim tezi,

Partililerin propagandası kışkırtmıştır herkesi.

İstiklâl Mahkemelerinin kararıyla hükûmet,

Terakkiperver Partiyi kapatır ilelebet.

Takrir-i Sükûn Kanunu ile sağlanır huzur,

İnkılâp hareketleriyle rejim hayat bulur.

Olaydan sonra masada kaybedilir Musul,

Yerin altındaki servet İngilizlerin olur.