Cumhuriyetin temel ilkeleri

Cumhuriyetin temel ilkeleri nelerdir?  Olsa olsa devlet idaresine taalluk eden en temel ilkeler olsa gerek, değil mi? Bunlar neler olabilir? Mesela “kuvvetler ayrılığı” prensibi olabilir değil mi. Başka? Başka, mesela “yargı bağımsızlığı”, yasama ve yürütme erklerinden sonra yargının üçüncü ve bağımsız bir erk olarak tanımlanması ve kabul edilmesi olabilir değil mi. Bakalım Cumhuriyet, devlet idaresine taalluk eden bu en temel esaslar hakkında ne gibi prensipler vaaz etmiş. Cumhuriyetin kurucusu Atatürk olduğuna göre ve Cumhuriyetin kuruluş felsefesi ve devlet idaresine taalluk eden temel prensipleri büyük ölçüde Atatürk oluşturduğuna göre bu prensipler hakkında Atatürk neler söylemiş, ona bakalım.

Kuvvetler ayrılığı konusunda bakın Atatürk ne söylüyor; “Efendiler! Tabiatta kuvvetler ayrılığı yoktur. Milli irade, milli hakimiyet denilen kuvvet taksim edilemez ve ayrılamaz… M.K. Aralık 1921” Atatürk’ün bu sözünü şüphesiz birçok kaynakta bulabilirsiniz, ben Taha Akyol’un “Atatürk’ün İhtilal Hukuku” isimli kitabının 39. Sayfasından aldım. İlginç değil mi?

Yine devlet idaresine ait en temel başka bir ilke, “yargı bağımsızlığı” konusunda, bakalım Cumhuriyetin kurucusu ve temel felsefesini oluşturan Atatürk ne demiş? “Yürütme kuvveti, yargı kuvvetine yardımcı olmaktan uzak dursun, yargı kuvveti atıldır, atalete mahkumdur, yoktur. Böyle bir kuvvetin bağımsızlığı nerededir? Rica ederim, böyle bir kuvvet nasıl bağımsız olabilir?”  Atatürk’ün yargı bağımsızlığı hakkında ki yukarıdaki sözleri de şüphesiz birçok kaynakta bulunabilir. Ben Taha Akyol’un “Atatürk’ün İhtilal Hukuku” isimli kitabının 97. Sayfasından aldım.

Yorumu okuyuculara bırakıyorum.