Cv nasıl yazılır?

Cv nasıl yazılır sorusunun belki yüzlerce farklı cevabı var. Bunların kimisi çok uçuk, kimisi ise çok tekdüze. Yine de özgeçmiş yazarken dikkat edilebilecek genel geçer kurallar belli. Bu yazıda standart bir özgeçmişi yazarken dikkat edilebilecek noktalar üzerinde duracağız. Daha sonraki yazılardan birinde de yaratıcı özgeçmiş nasıl hazırlanabilir ayrıca işleyebiliriz. Kısaca Cv kavramını tanımlayalım. “Curriculum Vitae” Türkçe de “Özgeçmiş” olarak net bir biçimde ifade edebiliyoruz. Özgeçmişiniz, eğitim bilgileriniz, iş yaşamınız, hobileriniz gibi konularda bilgi veren bir dokümandır. Bir işe başvururken ilk adımda özgeçmişiniz incelenir ki son zamanlarda bir işe yapılan başvurusu sayısının çok fazla olması nedeniyle insan kaynakları uzmanları özgeçmişleri en fazla 30 saniye incelemektedirler. Bu durumda hazırlayacağınız özgeçmişin sahip olması gereken bazı özellikler var: 

* İlk bakıştaki görüntüsü düzgün ve düzenli olmalı. Nasıl ki insanlar dış görünüşünüze bakarak 30 saniyede karar veriyorlar, özgeçmişiniz de ilk bakışta sizinle ilgili iyi mesajlar verebilen düzgün ve düzenli bir yapıda olmalı. Kullandığınız yazı tipinden tutun da yazı tipi büyüklüğüne kadar her şey bu düzen içerisinde yerini alır. 

* Kolay anlaşılır olmalı. Özgeçmişinizi nereye ve kime gönderdiğiniz çok önemlidir. Çalıştığınız kurumda kullanılan, başkaları tarafından anlaşılamayacak teknik ifadeleri kullanırsanız, özgeçmişiniz anlaşılmaz. Genel kabul görmüş, herkes tarafından anlaşılabilecek ifadeleri kullanmalısınız. 

* Ya İngilizce ya Türkçe olmalı. Özgeçmişinizi Türkçe hazırlıyorsanız içerisinde yabancı dillere ait ifadeler yer almamalıdır. 

* Düzgün cümleler ve hatasız yazım. Kurduğunuz cümlelerin anlaşılır olması gerekir. Devrik, eksik, düşük cümleler özgeçmişinize özen göstermediğiniz izlenimini yaratır. 

Şimdi beş adımda özgeçmiş nasıl hazırlanır bakalım: 

1. Öncelikle özgeçmişinizde yer alabilecek bilgilerin tamamını başlıklar halinde hazırlayın. Bu işlemi yaparken ilk etapta yaratıcılığınızı kısıtlamadan aklınıza gelen her başlığı yazmanız faydalı olacaktır. Daha sonra bunları eleyebilirsiniz. Özgeçmişinizde mutlaka bulunması gereken bilgiler şunlardır: iletişim bilgileri, eğitim bilgileri, iş ve/veya staj deneyimi, yabancı dil/diller, bilgisayar bilgisi, sürücü ehliyeti bilgisi. Bunların dışında bu maddede bahsettiğimiz gibi aklınıza gelen her türlü bilgiyi bir kenara not etmek yararlıdır. Örneğin görev aldığınız sivil toplum kuruluşları, okulda yaptığınız proje ve ödevler, işyerinde görev aldığınız proje grupları, hobileriniz, varsa ödülleriniz, Facebook hariç eğer kullanıyorsanız yer aldığınız sosyal medya araçları ve adresleri (bloglar, twitter hesapları, xing, linkedln gibi) 

2. Özgeçmişiniz sizin güçlü yanlarınızı ortaya koymalıdır. Bu nedenle yukarıdaki başlıklardan en güçlü olduklarınızı seçmeniz gerekir. Örneğin şimdiye kadar hiç ödül almadıysanız “Ödüller” başlığı açmak doğru olmayacaktır. Yeni mezunsanız “İş deneyimi” başlığı yerine “Eğitim” başlığını daha dolu dolu ve yoğun bir biçimde yazabilirsiniz. Hobilerinize kesinlikle kitap okumak, müzik dinlemek yazmayın. Eğer farklı bir hobiniz varsa bu başlığı açarak yazabilirsiniz. Hobiniz yoksa sırf bulunsun diye böyle bir başlık açmak ve yapmadığınız şeyleri yazmak doğru olmayacaktır. “Kariyer Hedefi” başlığının yer alıp almaması ile ilgili karar kişiye göre değişir. Benim fikrim kariyer hedefinizin özgeçmişinizle beraber göndereceğiniz önyazıda yer almasının daha doğru olduğu şeklindedir. Yine de özgeçmişinize kariyer hedefi yazacaksanız bu cümlenin gerçek bir hedef olması gerekir. “Çalıştığım işte yükselmek” bir kariyer hedefi değildir. 

3. Özgeçmişinizi teknik olarak düzenlemek. Eğer temel düzeyde word kullanma bilgisine sahipseniz özgeçmişinizi kendiniz hazırlayabilirsiniz. Özgeçmişinizi kesinlikle el yazısı ile yazmayın. Bilgisayar çıktısı olması gereklidir. Kullanacağınız yazı tipi kolay okunabilir olmalıdır. Arial, Tahoma en çok tercih edilen yazı tipleridir. Yazının büyüklüğü 12 puntoyu geçmemelidir. 10-11punto en ideal olanıdır. Özgeçmişinizin başlangıcına en üst kısmına adınızı soyadınızı telefon ve elektronik posta adresinizi yazdıktan sonra özgeçmişinizde yer almasını istediğiniz konuların başlık kısımlarını koyu yaparak altındaki metinleri normal metin şeklinde yazabilirsiniz. İtalik (yana yatık) yazı tipini tercih etmeyin, okumayı zorlaştıran bir şekildir. Word programında hazır özgeçmiş şablonları da bulunmaktadır. Bunları da kullanabilirsiniz. 

4. İletişim bilgileri ve fotoğraf. İletişim bilgileriniz mutlaka size kolay ulaşılabilen bilgiler olmalıdır. Bir insan kaynakları yetkilisi verdiğiniz telefon numarasından ilk seferde size ulaşamıyorsa en fazla üç kere deneyecektir. Ancak kolay ulaşılabilmek için üç dört tane telefon numarası yazmak da doğru değildir. Elektronik posta adresiniz çok ciddi ipuçları verebilir. Sürekli kontrol edebildiğiniz bir e-posta adresi olması önemlidir. Adresinizin içinde mümkün olduğu ölçüde yalnızca adınız soyadınız yer almalıdır. disiseytan@hotmail.com veya capkinimhovardayim24ayardayim@yahoo.com adresiyle başvuru yapan bir adayın özgeçmişi ne kadar iyi olursa olsun soru işareti olmaması mümkün değildir. Fotoğrafınızın kesinlikle fotoğrafçıda çekilmiş vesikalık formatında olması gerekir. Facebook profilinden alınmış, gayriresmi bir fotoğraf, arkadan çekilmiş çapkın bakışların yer aldığı bir boy fotoğrafı mankenlik ajansına başvurmuyorsanız sizinle ilgili doğru mesajlar vermeyecektir. Özgeçmişlerde fotoğrafların yer alıp almaması gerektiği konusu yurt dışında tartışılıyor. Hatta bazı ülkelerde özgeçmişe fotoğraf koymak yasaklanmış durumda. Ancak ülkemizde fotoğraf önemli bir nokta olduğu için mutlaka özgeçmişinizde bulunmalıdır. 

5. İçerik. Örneğin eğitim durumunuzu yazarken tarih sıralaması kullanmalı en üste varsa halen okumakta olduğunuz okulu yazmalısınız. Okula giriş tarihiniz, mezuniyet tarihiniz, üniversite ise okulun tam adı ve bölümün tam adı yer almalıdır. İlkokula kadar yazmanız gereksizdir. Yüksek lisans veya doktora gibi dereceleriniz varsa, çok özel bir lisede mezun olmadıysanız liseyi yazmanıza gerek yoktur. Eğer lise mezunuysanız, yalnızca mezun olduğunuz liseyi yazmanız yeterli olacaktır. İş deneyimlerinizi yazarken de sondan başa doğru yazmak daha uygundur. İşe başladığınız tarih, işten ayrıldığınız tarih (halen çalışıyorsanız … şeklinde ifade edilebilir) kurumun adı ve görevinizi içeren bilgiler bu bölümde mutlaka bulunmalıdır. Özgeçmişler bir en fazla iki sayfa olmalıdır. Eğer yeriniz müsaitse yaptığınız iş ile ilgili sorumluluklarınızı maddeler halinde yazabilirsiniz. Burada başka bir kişiden bahseder gibi bir ifade kullanmak ve … yapılması, …edilmesi gibi bir tarz kullanmak gerekir. Örneğin; “yeni işe alınan personele oryantasyon eğitimlerinin verilmesi” Yapılmaması gerekenler: 

* Özgeçmişinizin başlığını “Curriculum Vitae” yapmayın. Böyle bir başlığın altında ancak Cv nin ne olduğu anlatılabilir. Halbuki siz kendinizi anlatıyorsunuz. Bu durumda başlık kendi adınız ve soyadınız olmalı. 

* Özgeçmişinizi her bilgisayarda açılamayacak bir formatta hazırlamayın. Hazırladığınız program karşı tarafın bilgisayarında olmayabilir. Bu durumda özgeçmişiniz karşıdaki kişi tarafından okunamayacaktır. 

* Excel kullanmayın. Özgeçmiş bir yazıdır. Excel de hazırlanmış bir özgeçmiş amacına uygun olmayacaktır. 

* Kariyer.net gibi internet sitelerinde hazırladığınız özgeçmişi kopyala yapıştır yaparak göndermeyin. 

Yazının en başında da belirtmiştim. Özgeçmiş nasıl yazılır sorusunun çok farklı cevapları olabilir. Bu yazıda genel geçer kurallar üzerinde durduk. Bana ve bu alanda çalışan insan kaynakları yetkilisi arkadaşlarıma ulaşan özgeçmişlerde çok basit, kimsenin yapmayacağını düşündüğümüz hatalar olabiliyor. Sırf bu hatalar nedeniyle adayları daha en başından elemek zorunda kalabiliyoruz. O nedenle özgeçmişinizi yazarken dikkat edebileceğiniz birkaç noktayı belirtmeye çalıştım. 

Muhabbetle. 

Bu yazı Şubat 2011’de Gazeversite’nin Kariyer bölümünde yayınlanmıştır.