Dağlarda ot toplayan Yemenli çobanın geleceği var, Arabistanlı petrol şeyhinin geleceği yok

Ülkenin geleceğini petrol gibi fiyatı belirsiz, bir gün tükenecek bir kaynağa bağlarsan işte böyle çölün ortasında kalakalırsın. Henüz değil ama 5-10 yıl içinde Suudi Arabistan’ın ekonomik darboğaza gireceği ekonomi çevrelerince dile getiriliyor.

Toprağınızın altında dünya petrol rezervinin %18’i olan 260 milyar varil petrol olsa da günde 12 milyon varil petrol çıkarıyorsan o hazine biter. Yani yılda 5 milyar varil olsa bir elli yıl daha gider de gelirinizin tamamı hac ve petrolse (Sanayi, turizm, tarım vs yoksa) bu üretim yetmeyecek, daha fazla petrol çıkarmak zorunda kalacaksınız.

Suudi Arabistan tarihinde ilk defa petrol ve diğer bazı ürünlere zam yaptı, vergi koydu. IMF bu gidişle 5 yıl içinde Suudi Arabistan’ın ekonomik darboğaza gireceğini söyledi. Akıllı bir ülke bu parayla Arabistan çölünü ihya ederdi. Bir de petrol arzını artırarak fiyatların düşmesini sağlaması İran’ı saf dışı bırakmak için ama bu aynı zamanda kendi ipini de çekmek.  İran’ı batırsan ne olacak, yanında sen de battıktan sonra. İran seninle mücadele eder çünkü başka alanları var, tek petrole bağımlı değil. Suudi yetkililer umuyorum bu hesapları yapıyorlardır.

Arabistan savaş siyaseti gütmeye başladı, oraya buraya saldırıyor, askeri ittifaklara giriyor, İran ve Irak ile durumu ortada. Bunun nedeni ülkenin durumunun kötüye gitmesi olabilir. Petrole güvenir mi insan. Petrol çeşmeden akan su, bu gün akar yarın akmaz; akarken testini dolduracaksın. 260 milyar varil petrolüm var diye de güvenmeyeceksin. Yer altında para demek değil; çıkaramazsın, bir şey olur, satamazsın… Bakın işte daha önce varili 140 dolardan bugün 36 dolara düştü.  Belki bir gün alternatif enerji kaynakları bulunacak, hiç para etmeyecek.

Hac da böyle… Dini hassasiyetin gelecekte nasıl seyredeceği bilinmiyor. Bugün için Yükselen bir eğilim var ama bu belki moda gibi bir şey, 20-30 yıl sonra ateşi sönecek. İnsanlar belki hacca bile gitmeyecek.