Damal Bebekleri

TRT'nin kültür-sanat programlarını severek izliyorum, saatini kaçırsam bile başka zamanlarda tekrarı denk gelirse izleme fırsatı buluyorum. Bugün öğleden sonra TRT INT' te DAMAL BEBEKLERİ isimli belgesel vardı. Benim bez bebeklerime benzedikleri için dikkatlice izledim. Orta Asya Türk Kültürünün tüm canlılığı ile hala yaşadığını gördüm. Kadınlar gökkuşağı gibi, rengarenk boncuklarla süslü başlıkları ve giysileri, örgülü saçları, gülen doğal yüzleri....

" Fadime Ana" giysisi dedikleri üç etekleri taşıyorlar hala ve bez bebeklerine giydiriyorlar. Bir amcanın dediğine göre siyah dışında tüm renkleri kullanırlarmış. Siyah, yas rengi olarak algılandığından belki de.

Damal, Gürcistan sınırında Ardahan'a bağlı dağlık bir bölgede (Ulgar dağları) yerleşme yeri, Alevi- Türkmenlerinin yaşadığı kış şartlarının hüküm sürdüğü bir belde. Yılın 6 ayı karlar altında geçince ve hayvancılıktan başka geçim kaynakları olmayınca insanlar ne yapsın? Üstelik Türkiye'nin en yoksul ilçesi de Damal'mış. ( Buna rağmen dağa çıkmamışlar, neden, zaten dağ köyü, yani ellerine silah almamışlar.)

Peki ne yapmışlar?

Kültürlerini yaşatmak ve gelir sağlamak için yerel giysilerini plastik bebeklere giydirmişler ya da bez bebekler yapmışlar. Hatta 1992 yılında Japonya'da bir yarışmada birincilik ödülü bile kazanmış, Damal Bebekleri. Kaymakamlık ve Halk Eğitim Merkezi öncülüğünde kurslar açılmış ve Avrupa Birliği fonlarından parasal destek sağlanmış.

Ayrıca Damal İlçesi, 15 Haziran-15 Temmuz tarihleri arasında, Damal Dağlarına akseden doğal Atatürk gölgesi ile tanınıyor. Bu tarihlerde bölgede çeşitli etkinlikler düzenleniyormuş.

Yeter ki insan istesin, para kazanmak ve iş olanağı sağlamak için çeşitli fırsatlar yaratılabilir. Kapadokya ve Selçuk yöresinde üretilen yine bu tür bez bebekler var. Bizim ülkemiz kültür yönünden oldukça zengin. Her köy, her belde devlete muhtaç olmadan kendi kaynağını yaratabilir, elsanatlarını tanıtabilir: Halı, kilim, çember oyası, iğne oyası ya da örtüler.

Hem kültürümüz kaybolup gitmez, gelecek kuşaklara aktarılır, hem de aile bütçesine katkı sağlanır.

Ne demiş Voltaire:

-"Çalışmak, üç büyük eksikliği uzaklaştırır; can sıkıntısını, kötü alışkanlıkları ve yoksulluğu..."-


Merak edenler için:

http://www.damal.gov.tr/damalbebek.htm

http://www.damalbebek.com/


Resim alıntıdır:
www.milliyet.com.tr/.../11/yasam/resim/yas00.jpg