Davos’ta Kriz Rüzgârları (3)

Davos zirvesi ile ilgili iki gündür gazetelerde çok geniş bilgiler var. İlk yazımda da bunun daha çok su kaldıracağını ve özellikle Avrupa ve ABD’de bunun çok ses getireceğini hatta küçük çaplı bir krize yol açacağını belirtmiştim.

Bugün gazeteleri okurken, bir çok köşe yazarı ile neredeyse hemen hemen aynı şeyleri düşünerek yazmış olduğumu fark ettim. Yanlış anlamayın bu kendini beğenmişlik değil aksine “aklın yolunun bir olduğunun göstergesi” olduğunun ispatıdır.

Sayın Erdoğan’ın Davos’ta o koltuğa oturmadan önce kafasında nasıl bir kurguyla senaryo yazığını hiç kimse bilemez. Ama benim tahminim, o koltuğa oturmadan önce, hem içe, hem dışa özellikle Müslüman aleminin hoşuna gidecek bir tavır sergilemek isteyeceği düşüncesi hakimdi kafamda. Aslında bu bir tür de satranç hamlesi gibidir aslında. Eğer Müslüman aleminin, özellikle de Filistin ve Gazze söz konusu olunca, ortada taşlanacak bir de İsrail olunca, o noktaya hamle yapmak, özelilikle İslam aleminde Erdoğan’a puan kazandıracaktı. Bir de bu konu Türkiye’de de çok önemliyse, yapılacak hamle ve alınacak puan Türkiye Müslümanlarını ve AKP tabanını da çok sevindirecekti. Çünkü Filistin ve Gazze konusu hem çok çıplak, hem çok taze ve bizi manevi olarak derinden yaralayan bir konudur.

Davos oturumunu izleyen hiç kimse, Sayın Erdoğan’ın kafasından geçenleri tahmin edemediği gibi, toplantının, gördüğümüz ve tanık olduğumuz gibi neticeleneceğini de tahmin edemedi ve aslında bir bakıma sayın Başbakan, Türkiye’de de davrandığı gibi bir üslupla toplantıya damgasını vururken, tavrı, davranışı ve İsrail Cumhurbaşkanı ile konuşması diplomatik çevrelerce de beğenilmedi. Bunu ben de eleştirdim. Ben de pek beğenmedim..

Her şeyden önce, “Türkiye Başbakanı ile böyle sert tavır içinde konuşamazsınız “ demesi Türkiye’de ki her kesimden, her tabandan insanın onayını ve puanını alacağı bir tavırsa da, sayın Peres’ e “sen” diye hitap etmesi çok yanlıştı. Ona “siz” ve “Sayın Peres” yada “Sayın Cumhurbaşkanı” diye hitap etmesi gerekirdi. Netice de o, beğensek de, beğenmesek de bir ülkenin seçilmiş bir Cumhurbaşkanıdır. Bir devlet adamıdır ve Erdoğan’dan daha deneyimli bir siyasetçidir. Aynı zamanda daha da yaşlıdır da.. Ona en azından daha saygılı olmalıydı ve “yalancı” muamelesi yapmamalıydı. En azından bunu daha diplomatik dilde yapabilirdi !..

Erdoğan’ın Davos’taki çıkışları, Türkiye’de AKP tabanında ve Müslüman devletlerde çok taktirle karşılanırken. Bazı davranışları da siyasetçileri ikiye böldü. Bu davranış belki, Erdoğan’a Türkiye arenasında ve yaklaşan seçimlerde belki puan kazandıracak gibi görünüyor ama dış politika da puan kaybedeceğimiz de kesin gibi görünüyor.

Evet bu olay daha çok su kaldıracak. Bakın ilk günü dış basınında neler yazılmış:

* Times: <ı>Huysuzluk nöbetleri geçiren Türk
* The Independent: <ı>Türk Başbakanı Peres ile kavga etti
* Daily Telegraph: <ı>Türk lider, İsrail cumhurbaşkanı ile yaptığı tartışmadan hışımla çıktı”
* Financial Times: <ı>Arap Birliği Genel Sekreteri Musa: Moderatör haksızlık yaptı<ı>

BBC (İngiltere): Türk Başbakanı, İsrail Cumhurbaşkanı ile girdiği tartışma üzerine öfkeyle salonu terk etti. Erdoğan’ın “İnsanları öldürüyorsunuz” şeklindeki sözlerine Perez, “İstanbul’a roket yağsaydı siz de aynısı yapardınız” şeklinde cevap verdi. Moderatörün Erdoğan’ın tekrar konuşmasını engellemesi üzerine Türk Başbakan bir daha Davos’a gelmeyeceğini söyledi.

El Cezire (Katar): Davos’ta Gazze fırtınası esti. Türkiye Başbakanı, dünya medyasının naklen yayınladığı bir panelde, moderatörün kendisine konuşma izni vermemesi üzerine öfkeyle salonu terk ederken, İsrail Cumhurbaşkanı’na “Siz ancak insanları öldürmeyi bilirsiniz” diye seslendi. Arap Birliği Genel Sekreteri Amr Muse, Erdoğan’ın tavrının anlaşılabilir bir hareket olduğunu söyledi.

Haaretz (İsrail): Türkiye Başbakanı, Simon Perez ile girdiği tartışmadan sonra kıpkırmızı bir yüzle salonu terk etti. Erdoğan’ı en fazla kızdıran, moderatörün ikinci kez konuşmasına izin vermemesi oldu.

International Herald Tribune (Avrupa): Türkiye Başbakanı Dünya Ekonomik Forumu’nda, İsrail Cumhurbaşkanı ile girdiği tartışma nedeniyle yüzü kıpkırmızı olmuş bir şekilde sahneyi terk etti. Simon Perez, kendisine “insanları öldürüyorsunuz” diyen Erdoğan’a parmak işaretleriyle “İstanbul’a roket yağsaydı siz de aynısını yapardınız” diye cevap verdi.

New York Times (ABD): Davos’ta Ortadoğu savaşı yaşandı. Dünya Ekonomik Forumu’na çok sayıda lider katıldı. Ancak en ilginç toplantı, Türkiye Başbakanı Erdoğan’ın katıldığı panel oldu. Kıyamet, İsrail Devlet Başkanı Perez’in diğer panelistlerin suçlamalarına karşı yaptığıo uzun ve sert konuşmadan sonra koptu. Washington Post’tan David Ignatius, moderatör olarak Başbakan Erdoğan’ın tekrar söz almasına izin vermek istemedi. Hatta devreye el kol hareketleri bile girdi. Erdoğan ve dolayısıyla Türkiye, Ortadoğu’daki barış girişimleri açısından çok önemli.

Novosti Haber Ajansı (Rusya): Türk Başbakanı Davos’ta katılımcılara meydan okuyarak toplantı salonunu terk etti. Oldukça duygusal olduğu gözlenen Erdoğan, İsrail liderine “Siz ancak insanları öldürmeyi bilirsiniz” dedi.

CBS News Televizyonu (ABD): İsrail Cumhurbaşkanı’nın Türk Başbakanı Erdoğan’ı parmağıyla işaret edip ateşli bir üslupla “Aynı roketler İstanbul’a düşseydi siz de aynısını yapardınız” demesi Erdoğan’ı çileden çıkardı.

Forbes Dergisi (ABD): Recep Tayyip Erdoğan, İsrail ile ilişki kuran birkaç Müslüman ülkeden birinin Başbakanı. Simon Perez ile girdiği tartışma sonucu salonu terk etmesiyle yaratılan hasarın onarımı için epeyce çaba gerekecek. Erdoğan hışımla salonu terk ederken, dışarıda Çin için verilen kokteylde Amerikan hit parçaları çalınıyordu.