Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

26 Haziran '14

 
Kategori
Hukuk
 

Defter ve belgeler zayi olursa

Defter ve belgeler zayi olursa
 

Görsel için teşekkür ederim.


Davacı şirket tarafından, bir kısım defterlerinin ve belgelerinin zayi olduğu öne sürülmüştür.

Yeni anlaşmış olduğu muhasebe işlerini yürütecek olan mali müşavire götürülmek üzere hazır edilmiş olan evrakların, davacı şirket namına kayıtlı aracın içinden camı kırılarak, valiz içinde, şirketin kapısının önünden zayi olduğu.. Bu defter ve belgelerin; 2009 - 2010 - 2011 - 2012 - 2013 yıllarına ait Yevmiye Defteri, Defteri Kebir, Envanter Defteri, alış satış faturaları ve bankalara ait yatırılmış para makbuzları ile KDV dosyası, beyannameler, tahakkuk ve ödemelere ait makbuzlardan ibaret olduğu iddia edilmektedir. 

Bu nedenle davacı şirket; olaya ilişkin zayi belgesi verilmesi talebini içeren dilekçesinde "zayi belgesi verilmesine" karar verilmesi talebinde bulunmuştur. 

Varsayıma dayalı olaya ilişkin örnek olarak hazırlamaya çalıştığım bilirkişi raporu, umarım okurlarımıza yararalı olur:   

BİLİRKİŞİ RAPORU

ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ SAYIN HAKİMLİĞİNE

Dosya No: 2013/999 E.

DAVACI: ... DIŞ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ

DAVALI: HASIMSIZ

DAVA: Zayi Belgesi Verilmesi

DAVA TARİHİ: 00/00/2013

İncelenen Evrak: 1 Adet 2013 / 999 E. sayılı Dava Dosyası.

1- DAVANIN KONUSU VE AÇIKLAMALAR :

Davacı şirket ... ... Dış Ticaret Limited Şirketi tarafından, bir kısım defterlerinin ve belgelerinin zayi olduğu öne sürülmüştür.

Yeni anlaşmış olduğu muhasebe işlerini yürütecek olan mali müşavire götürülmek üzere hazır edilmiş olan evrakların,  davacı şirket namına kayıtlı 34 .. 000 plaka sayılı aracın içinden camı kırılarak, valiz içinde, şirketin kapısının önünden zayi olduğu.. Bu defter ve belgelerin; 2009 - 2010 - 2011 - 2012 - 2013 yıllarına ait Yevmiye Defteri, Defteri Kebir, Envanter Defteri, alış satış faturaları ve bankalara ait yatırılmış para makbuzları ile KDV dosyası, beyannameler, tahakkuk ve ödemelere ait makbuzlardan ibaret olduğu.. 

Bu nedenle davacı şirket tarafından, olaya ilişkin zayi belgesi verilmesi talebini havi dilekçesinde; "Dilekçesi ekinde bulunan Polis Tutanağına istinaden zayi belgesi verilmesine" karar verilmesi talebinde bulunulmuştur.

2- BİLİRKİŞİYE TEVDİ EDİLEN GÖREV

Dava dosyasının resen seçilecek bilirkişiye tevdii ile davacının zayi olduğuna karar verilmesini talep etmiş olduğu belgelerden hangilerinin TTK 64 ve 82. maddesi kapsamında tutulması ve saklanması zorunlu belge ve defterlerden olduğu hususunda rapor alınmasına Yüce Mahkeme'nin 00.00.2014 tarihli celse no:4 sayılı duruşmasında karar verildiği anlaşılmaktadır.

3- DAVA DOSYASI ve EKLERİ ÜZERİNDE YAPILAN İNCELEMELER:

Bilindiği gibi, TTK, “fiziki ortamda veya elektronik ortamda tutulan ticari defterlerin nasıl tutulacağının, defterlere kayıt zamanının, onay yenileme ile açılış ve kapanış onaylarının şekli ile esaslarının” Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığınca müştereken çıkarılacak bir tebliğle belirlenmesini öngörmüştür (TTK, m.64/f.3). Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı da kendilerine tanınan bu yetkiye istinaden gerçek ve tüzel kişi tacirler tarafından fiziki veya elektronik ortamda tutulacak ticari defterlerin nasıl tutulacağını, defterlerin kayıt zamanını, onay yenileme ile açılış ve kapanış onaylarının şekli ve esaslarını 19 Aralık 2012 tarihli ve 28502 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ (TDİT) ile belirlemişlerdir.

Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ’de tacirler tarafından tutulması zorunlu olan defterler, tacir sınıfları ve ticaret şirketlerinin türleri bazında ayrı, ayrı belirtilmiştir.

Bu kapsamdalimitet şirketler, yevmiye defteri, envanter defteri, defteri kebir, pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri tutmak zorundadırlar (TDİT, m.4/f.1,3). Müdürler kurulu karar defteri tutulması konusunda ise Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ ile limitet şirketlere seçimlik bir hak tanınmıştır.

TTK 82nci maddesinde ise, gerçek ve tüzel kişi her tacirin;

a) Ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini,

b) Alınan ticari mektupları,

c) Gönderilen ticari mektupların suretlerini,

d) Ticari defterlere yapılan kayıtların dayandığı belgeleri,

sınıflandırılmış bir şekilde on yıl saklamakla yükümlü oldukları hükme bağlanmıştır (TTK, m.82/f.1, f.5). Saklama süresi, ticari defterlere son kaydın yapıldığı, envanterin çıkarıldığı, ara bilançonun düzenlendiği, yılsonu finansal tablolarının hazırlandığı ve konsolide finansal tabloların hazırlandığı, ticari yazışmaların yapıldığı veya muhasebe belgelerinin oluştuğu takvim yılının bitişiyle başlar (TTK, m.82/f.6).

3.1. Davacının zayi olduğuna karar verilmesini talep etmiş olduğu belgelerden hangilerinin TTK 64 ve 82. maddesi kapsamında tutulması ve saklanması zorunlu belge ve defterlerden olduğu hususunun incelenmesi:

Yukarıda sayılan defterler saklama süresi içerisinde zayi olması halinde TTK’nın 82. maddesinin yedinci fıkrasında; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanunî saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticarî işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” denilmiştir.

Öte yandan;  TTK 64üncü maddesinin birinci fıkrasında “Her tacir, ticari defterleri tutmak ve defterlerinde, ticari işlemleriyle ticari işletmesinin iktisadi ve mali durumunu, borç ve alacak ilişkilerini ve her hesap dönemi içinde elde edilen neticeleri, bu Kanuna göre açıkça görülebilir bir şekilde ortaya koymak zorundadır.” denildikten sonra, aynı maddenin dördüncü fıkrasında “Pay defteri, yönetim kurulu karar defteri ve genel kurul toplantı ve müzakere defteri gibi işletmenin muhasebesiyle ilgili olmayan defterler de ticari defterlerdir.” hükmüne yer verilerek, sayılan defterlerin de “defter tutma yükümlülüğü” kapsamında yer aldığı hiçbir tereddüde mahal bırakmayacak şekilde vurgulanmıştır.

Davacı yan ... DIŞ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ tarafından ZAYİ olduğuna karar verilmesi talep edilmiş olan defter ve belgelere ait bilgiler aşağıda tespit edilmiştir:

 

Defter Belge Nevi

Tasdik veya Teslim Yılı

Yetkili

Tasdik/Teslim Tarihi

Tasdik No,

Seri Sıra No

Tasdik veya Basım Nevi

YEVMİYE

2009

C...... 20 Noteri

22.12.2008

050285

AÇILIŞ

KEBİR

2009

C...... 20 Noteri

22.12.2008

050284

AÇILIŞ

ENVANTER

2009

C...... 20 Noteri

22.12.2008

050283

AÇILIŞ

YEVMİYE

2010

C...... 20 Noteri

18.12.2009

044010

AÇILIŞ

KEBİR

2010

C...... 20  Noteri

18.12.2009

044011

AÇILIŞ

ENVANTER

2010

C...... 20 Noteri

18.12.2009

044009

AÇILIŞ

YEVMİYE

2011

C...... 20 Noteri

17.12.2010

041068

AÇILIŞ

KEBİR

2011

C...... 20 Noteri

17.12.2010

041067

AÇILIŞ

ENVANTER

2011

C...... 20 Noteri

17.12.2010

041066

AÇILIŞ

YEVMİYE

2012

C...... 20 Noteri

23.12.2011

043667

AÇILIŞ

KEBİR

2012

C...... 20 Noteri

23.12.2011

043668

AÇILIŞ

ENVANTER

2012

C...... 20 Noteri

23.12.2011

043669

AÇILIŞ

YEVMİYE

2013

C...... 20 Noteri

21.12.2012

044570

AÇILIŞ

KEBİR

2013

C...... 20 Noteri

21.12.2012

044571

AÇILIŞ

ENVANTER

2013

C...... 20 Noteri

21.12.2012

044572

AÇILIŞ

GENEL KURUL TOPLANTI VE MÜZAKERE DFT

2013

C...... 20 Noteri

21.12.2012

044573

AÇILIŞ

FATURA

(ON BİN ADET)

2008

BİLGİSAYAR FORM MATBA. LTD ŞTİ

11.06.2008

D 466101 - 476100

ANLAŞMALI MATBAA

SEVK İRSALİYESİ (ON BİN ADET)

2008

BİLGİSAYAR FORM MATBA. LTD ŞTİ

11.06.2008

C 925451 -935450

ANLAŞMALI MATBAA

Davacı şirketin 2009, 2010, 2011, 2012 ve 2013 yılına ait ticari defterlerinin, kullanılmaya başlanmadan önce notere ibraz edilerek açılış tasdikinin yaptırılmış olduğu, fatura ve sevk irsaliyelerinin 2008 yılında anlaşmalı matbaada bastırılarak teslim alındığı anlaşılmaktadır.

Davacı şirketin anılan yıllara ait ticari defterlerini usulüne uygun olarak tasdik ettirdiği ve anlaşmalı matbaada bastırdığı, dava dosyasına ekli "noter onaylı defter tasdik meşruhatı" ve "anlaşmalı matbaa bilgi formu fotokopisi" üzerinde  görüldü. Bu sebeple, davacı taraf ticari defter ve belgeleri için dava dosyasına sunulan "noter onaylı defter tasdik meşruhatı" ve "anlaşmalı matbaa bilgi formu fotokopisi"  Sayın Mahkeme'nin takdirinde olarak delil vasfını haiz olduğu kanaatine varıldı.

3.2. Tanık Beyanları:

Davacı tanığı ... ..., davacının eski mali müşaviri olduğunu, kendisinin 2004 yılından 2013 yılına kadar ticari defterlerinin muhasebesini tuttuğunu, 2013 yılına ait hiçbir sayfası kullanılmamış, yazılmamış boş yevmiye, kebir ve envanter defteri ile davacının kendisine dava dosyasında mevcut evrak teslim tutanağıyla aşağıdaki evrakları teslim ettiğini beyan etmiştir:

1 - 2013 yılına ait defterler(Yev. Keb. Env.) (Geçmiş yıl defterleri firmadadır.)

2 - 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013/1-7 yıl. ait alış satış faturaları ve banka evrakları firmadadır.

3 - 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013 / 1 - 7 yıl. ait muht. dosyası (Suret + Tahakkuk + Ödeme)

4 - 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013 / 1 - 7 yıl. ait KDV dosyası (Suret + Tahakkuk + Ödeme)

5 - 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013 / 1 - 7 yıl. ait SSK dosyası.

6 - 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013 yıl. ait Ç. BAK. Dosyası (İşçi Giriş Çıkış Bildirimleri)

7 - 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013 / 1 - 7 yıl. ait Geçici Vergi Dosyası

8- 2004, 2005, 2006 yıllarına ait vergi iade zarfları.

9 - Genel Kurul Müzakere ve Toplantı Defteri

10 - Otaklar Pay Defteri.

Davacı tanığı ... ..., davacının yetkilisi olduğu şirketin 2013 yılı Ağustos ayından itibaren muhasebesini tutmaya başladığını, 2013 yılının 8. ayından sonrasını tuttuğunu, öncesini ise tutmadığını, 8. aya kadar herhangi bir defter olmadığı için yeni defter tasdik ettirip 8. aydan itibaren defterlerini tutmaya başladığını, davacının kendisinden duyduğu kadarıyla bütün defter ve kayıtların, şirketin önünde arabadan çalınmış olduğunu beyan etmiştir.

4 - SONUÇ:

Raporumuzun “3.1.” maddesindeki tabloda tespit edilen, davacının zayi olduğuna karar verilmesini talep etmiş olduğu defter ve belgelerden TTK 64 ve 82. maddesi kapsamında Yevmiye Defteri, Envanter Defteri, Defteri Kebir İle Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri, tutulması ve saklanması zorunlu belgelerden olduğu,

TTK 82'nci maddesinde ise, ticari defterlere yapılan kayıtların dayandığı belgelerden olan, davacının zayi olduğuna karar verilmesini talep etmiş olduğu ve yine raporumuzun “3.1.” maddesindeki tabloda tespit edilen Faturalar ile Sevk İrsaliyelerinin de düzenlenmesi ve saklanması zorunlu belgelerden olduğu,

2009, 2010, 2011, 2012 yılları yevmiye, kebir, envanter defterlerinin tutulmuş olduğu, 2013 yılına ait yevmiye, kebir ve envanter defterlerinin hiç bir sayfasının kullanılmamış, yazılmamış ve boş olduğu davacı tanığı ifadesinde beyan edildiğinden, 2009, 2010, 2011, 2012 yılları yevmiye, kebir, envanter defterleri ile 2013 yılı Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri ve 2008 yılında anlaşmalı matbaada bastırılarak teslim alınan faturalarının ve sevk irsaliyelerinin 2013 yılı 8. aya kadar kullanılmış olduğu, 2013 yılına ait yevmiye, kebir ve envanter defterlerinin boş olduğu,               

Şeklinde oluşan değerlendirme ve kanaatimi Sayın Mahkemenin takdirine saygı ile arz ederim. 26.06.2014

BİLİRKİŞİ

 

Ahmet AK               

Muhasip Bilirkişi

 
Toplam blog
: 276
: 1102
Kayıt tarihi
: 19.11.12
 
 

Evli, 2 evlat babası, 1965'te doğdu, inançlı, müziksever, insansever, yurtsever, iyi yüzer, ünive..