Deprem ülkesi olmamızın nedeni üç kıta (Asya, Avrupa, Afrika) arasına sıkışmış bir ülke olmamız mı?

Dünyanın her yerinde deprem oluyor ama ülkemiz adeta bir deprem ülkesi. Deprem bu her gün olacak değil ya, yüzyıllar içinde sayısız yıkıcı deprem oldu bu ülkede. Ve artık ülkemiz Japonya’dan sonra dünyada dördüncü(ilk üçü Japonya, Çin, İran) en fazla deprem olan ülke konumunda olduğu için “deprem ülkesi” olarak anılıyor.

Depremlere çok çeşitli nedenler bulunabilir ve ben kendim konunun uzmanı olmadığım için deprem uzmanlarının bilgileri ortaya konulduğunda söylediklerim havada kalabilir. Ancak her olgunun bir mantığı var. Bunu görmek için deprem uzmanı olmanıza gerek yok.

Kıtaların birbirlerine doğru yanaştıkları, birbirlerini ittikleri, sıkıştırdıkları bugün bilim tarafından ispat edilmiş. Ülkemizin coğrafi konumuna bakıyoruz, aman Allah’ım. Tam da kıtaların birbirlerine yanaşacağı,  birbirlerini iteceği, sıkıştıracağı noktada. “Kıtaları birbirine bağlayan” diye övünüyoruz ama korkarım bunun faturasını ağır ödüyoruz.

“Deprem değil bina öldürür” hikâye tabii ki. İnsanlara endişe ve korku vermek istemiyorum ama Afrika kıtası Avrupa’nın altına girmek için Anadolu yarımadasını itecekse/sıkıştıracaksa (ki itiyor/sıkıştırıyor) deprem teknikleri fasarya! Koca koca kıtaların it dalaşı yaptıkları bir cehennemdeyiz resmen.

Çevremizde İran’da, Yunanistan’da da depremler oluyorsa bizim etkimiz. Biz sıkışınca onlar da sıkışıyor. Ayrıca İran depremlerinin Japonya bağlantısı olabilir.

Deprem tartışmaların da bu konu pek gündeme gelmiyor.  Kuzey Afrika hatta Arabistan yarımadası bile Türkiye noktasında Avrupa (Rusya dâhil) kıtasının altına girmek için baskı yaptığı çoğu bilimsel platformlarda açıklanmışken Türkiye’deki depremlere neden aramak saçma değil mi?

Elbette Kuzey Anadolu, Güney Anadolu, Ege fay hatları var ama bu fay hatları zaten dediğimiz sıkıştırmanın sonucu. İyi de kıtalar birbirlerine neden yaklaşıyor (bazılarında da uzaklaşıyor, Amerika kıtası Avrupa kıtası gibi) olabilir? Bu konuda bizler söz söyleyecek yeterliliğe sahip değiliz ama dünyamızın sabit bir yapıda olmadığını bilim çevreleri açıklıyorlar. Ben kıtaların birbirlerine doğru hareketini çekim kuvveti olarak düşünüyorum.

Depremi basit bir şekilde milletin eline bir kitapçık tutuşturarak çözemeyiz. Nedenleri üzerinde durmalıyız. Eğer asıl neden dediğim gibiyse buna karşı politikalar geliştirmeliyiz.  Koca koca kıtalara “gelmeyin ulan” diyecek halimiz yok ama gerçeği bilmeliyiz. Japonya’nın konumu hakkında söz söylemek daha zor. Bir kıyı ülkesi ve onun konumunda olan bir sürü ülke var. Neden sadece Japonya? Bakın bu kara parçalarının hareketiyle ilgili Nepal depremi konuşuluyor. Yani şöyle bir şey yok, Türkiye’nin altında faylar (yarıklar) var deprem onlardan oluyor. Bu doğru ama o faylar nasıl oluştu. Durum gösteriyor ki anlattığımız sıkıştırmadan.

Küçük veya büyük olsun en çok deprem görülen yerler ve görülmesi en çok olacak yerler şunlardır.

1. Japonya

2. Çin Halk Cumhuriyeti

3. İran

4. Türkiye

5. Pakistan

6. Asya Kıtasının özellikle güney kısımları

7. Amerika Kıtasının batı kıyıları (Güney Amerika’da Şili)

Yukarıdaki bölgeler deprem kuşağı içerisinde olan bölgelerdir.

Dünyamızda en az deprem riski olan yerler nerelerdir?

1.Kutup bölgeleri

2.Antarktika kıtası

3. Avustralya (Okyanusya) kıtası

4.Afrika kıtasının güney kısımlarını içerisine alan büyük bir kısmı kuzey kısımlar hariç

5 Amerika kıtasının doğu kısımları

Bu tabloya bakıldığında yazdıklarımız daha anlamlı hale gelmektedir. Dünyanın neresinde sıkışma/sıkıştırma varsa orada deprem vardır (bazen bu altına girme, itme nedeniyle uzaklaşma olabilmektedir) Dünyada depremlerin oluş nedeni budur.