Derecelendirme kuruluşları yanlış mı yapıyor?

Uluslararası derecelendirme kuruluşları Fitch in ve sonrasında daStandard &Poor’s un Türkiye nin kredi derecesini pozitiften durağana çevirmesi ve ertesinde de 6 finans kuruluşunun notunu indirmesi, başta Başbakan olmak üzere Devletin maliye ve sanayi bakanları  tarafından da ağır şekilde eleştiriye uğradı. S&P' den Başbakan ın sert açıklamasına ise, yoruma açık bırakmayacak şekilde Türk ekonomisi hakkında eleştiri geldi. Buna göre S&P, Türkiye nin kredi notunu düşürmelerinin arkasındaki temel nedenin, ülkeye gelen dış talebin azalmasını ve kötüleşen ticaret hadlerinin kırılganlığı artıracağını göstermişlerdir.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları notlarının herzaman doğruyu yansıttığını söyleyemeyiz. Yunanistan, İrlanda, Portekiz in batma noktasına geleceğini daha önceden görememeleri ve bu ülkelerin notlarını AAA+ larda yıllarca bekletmeleri , yatırımcıların yanılmasına yolaçmıştır. Yine , ABD de  2008 yılına kadar birçok değersiz tahvile iyi not vererek yatırımcıların büyük zararlara uğramasına neden olmuşlardır. Nitekim, yatırımcıların bu tahvilleri almaları neticesinde, batan şirketler yüzünden bu tahvillerin değeri sıfırlanmıştı. Türkiye nin kredi notu şu anda batma noktasında dolaşan, hatta kurtarılması beklenen Portekiz ile aynı düzeydedir. İşsizliği yüzde 25 leri bulan İspanya nın ise kredi notu bizden birkaç basamak yukarıda belirlenmektedir.

Bizden birkaç basamak yukarıda notu belirlenen İspanya da bütçe açığı milli gelirlerinin yüzde 6 sına, Kamu borcunun milli gelirlerine oranında yüzde 100 ü aşmasına karşın, Türkiye de bütçe açığıının milli gelire oranının yüzde 1.9, Kamu borcunun da milli gelire oranının yüzde 40 ın altında olduğunu burada belirtmek isteriz. Aynı oranlar ise ,Yunanistan için bütçe açığında yüzde 7.9, Kamu borcunda ise yüzde 150 nin üzerindedir. İspanya da 2012 yılında milli gelirin  yüzde 0.5 azalması beklenmektedir. Yunanistan da ise 1998 yılından beri süregelen daralma etkisini göstermektedir. Bu yıl Yunanistan daki daralmanın yüzde 7 yi bulması beklenmektedir. Daralan ekonomilerde yalnızca işsizliğin artması değil, bütçe dengesinin tutturulması, borcun sürdürülebilmesi mümkün değildir. Türkiye nin şansı bu konuda yalnızca İspanya ya değil, İtalya yaya göre bile avantajlı durum sergilemektedir.

Ancak; Türkiye deki cari açığın yılın ilk çeyreğinde hafif azalmasına karşın, sürdürebilmesi mümkun değildir. 2011 yılında yüzde 10 lara kadar çıkan cari açığın milli gelire oranının, ancak yüzde 8 lere  inebileceği yılın ilk çeyrek rakkamlarından anlaşılmaktadır.  Bu açığın kabul edilebilir rakkamlara inmesi gerekmektedir. Batma noktasında gezinen Yunanistan da bu oran, yüzde 5.3 olurken, İspanya da yüzde 2.9, İtalya da yüzde 2.7 lerde gezinmesini dikkate alırsak, S&P nın notunu gözardı etmemiz gerektiğinide anlamış olmalıyız.