Devrimci Şiir mi Dediniz?

1950' de ORHAN VELİ ölünce; Oktay Rıfat ve Melih Cevdet de GARİP şiirinden pılıyı pırtıyı toplayıp kaçınca ortada 1940 kuşağı denilen "toplumcu şair kuşağı" kalır şiirde...

Bilinmez ya da bilinir güçler, şiiri "bu toplumcu 40 kuşağı şairlere" bırakmamak için yeni bir şiir akımı bulma peşine düşerler...

Bulurlar da...

Birbirlerinden habersiz, farklı farklı dergilerde şiirleri çıkan Edip Cansever, Turgut Uyar, İlhan Berk, Cemal Süreya, Ece Ayhan, Sezai Karakoç, Ülkü Tamer vb şairleri bir arada gösterme ve bir "şiir akımı" yaratmadır bu buldukları... Adlarını da kendileri koyarlar... İKİNCİ YENİ....

(Aslında Türk şiirinde eğer bu çaba bir yenilikse ancak "Sekizinci Yeni" olmalıdır da, GARİP şiiri öncesini bilemediklerinden GARİP' i "Birinci Yeni"; bu oluşturulmaya çalışan şiiri de "İkinci Yeni" diye adlandırırlar... Elbet, toplumcu şair kuşağını yok sayarak...)

Birbirlerinden habersiz, birbirlerini bile tanımayan adlarını yukarıda saydığım şairler, birdenbire bu yeni akım "İkinci Yeni" nin şairi oluverirler.. Başlarda "hık mık" ederler... "Biz bir akım değiliz" derler de; hatta en ayrık şair ECE AYHAN "Ben toplu resim çektirmeyi sevmem." falan der de gene de bir şiir akımı olurlar...

Hatta sonraları, şiir anlayışlarını da anlatırlar... :

-Şiirimiz hem Orhan Veli şiirine hem de toplumcu gerçekçi şiire karşıdır...

-Şiirimiz "imaj" a kapılarını sonuna kadar açar... Bu anlamda GARİP şiirine karşıyız...

-Edebi sanatlara özgürlük tanıyoruz...

-Şiirde "günlük konuşma diline" sırt çeviriyoruz...

- Folklor ve halk edebiyatı, şiiire düşmandır...

- Şiiri akıldan ve anlamdan uzaklaştıracağız...

-Çoğunluğa değil; şiirden anlayan azınlığa sesleneceğiz...

- Halkın bizi anlayıp anlamaması umurumuz değil...

- "Okur, dokunulmaz kutsal bir varlık mıdır? Okurun bu dokunulmazlığı kaldırılmalıdır" (ece ayhan)

-"Biz okuru sevmiyoruz... Okurun da bizi sevip sevmemesi umurumuzda değil." (ece ayhan)

-"Okuyucu ile aramızda epey uzun zaman diyalog kurulmayabilir. Varsın olmasın. Ben kendi adıma bu durumdan yakınmıyorum. Belki şair için böyle bir yalnızlık gerekli... (edip cansever)

-"Şiir okuru olmak artık bir çaba gerektiriyor.. Şiirden anlamayan bir okuyucu bizim okuyucumuz değil. (Cemal Süreya)

-"Geniş bir okuyucu kitlesine ya da halka seslenmek gibi bir kaygımız olmadı." (turgut uyar)

-"Bizim şiirimizin okuru olmaz; okur şiirden anlamaz ki... " (Ahmet Oktay)

............

Kendi kendilerinin ne olup ne olmadığını anlatan bu şiir görüşleri Türk şiirine bir "İKİNCİ YENİ" diye sunulur... 1950-1960 arasında...

1940 ve 50 arası "İnönü diktası" şiirleri sunan GARİP neyse; 1950 ve 60 arası "Menderes diktası" "İKİNCİ YENİ" şiirleri de odur...

İşte size İKİNCİ YENİ şiirinden dizeler...:

-"Bekle ki salatalar soğanlar yağsın / Nisan yağmuru yeşersin ... " (oktay rıfat... Hani GARİP faresi...)

-"Rastlanmaz bir kuş angut, anlatır örneksiz. Yakın kovuklarında Akneri Vank manastırı. Ağzında elmas. (ece ayhan)

-"Çıktım bir bir camları, caddeleri indirdim ses yok / kadın balkonundan baksam ne zaman olurdu" (ilhan berk)

-"Çoktan devrilmiş bir iskemlesiz çocuk / Sizin o pazar günsüz uykularda kalmaklar" (ülkü tamer)

-"Korkunun sonsuz gelgiti kanında / Külotlar, korseler ve adamlar..." (turgut uyar)

- "Sessizce bitiyor ilk güneşte icra iflas duası/ Ay Türkçe rakı çıkmıştır kapalı/ bütün ellerinin sokakları aşktır senin (ece ayhan)...

-"Bir ay girerken yüreğine geceleri rastıklı hiç" (ece ayhan)

Ne dersiniz....?

Adamlar haklı değil mi; bu okuyucu bizi anlamaz demekte....

Peki ya bunlara özenip buralarda şiir yazıp bir de bu GARİP ve sözde İKİNCİ YENİ' e "DEVRİMCİ" şiir diyenlere ne demeli günümüzde?

Onların günahları kendi veballerine de ya buradaki taklitçilerin günahı kime?

UFUK KESİCİ