Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

13 Kasım '13

 
Kategori
Kent Yaşamı
 

Didim ve Felsefe

Didim ve Felsefe
 

 

Emekli olduktan sonra ikinci üniversite olarak, Felsefe okumaya başladım…

Felsefe okuma isteğimin temelinde; Didimli olmamın önemli bir etkisi vardı…

Didim ilçemiz, felsefenin temeli olarak kabul edilen ilkçağ felsefesinin doğum yeri olarak kabul ediliyor…

Tüm Dünya ülkelerinde okutulan felsefe, hareket noktası olarak, İlk Çağlarda Didim ve çevresinde yaşayan filozofların düşüncelerini temel alıyor…

Didim, bu yönüyle felsefenin doğduğu yer oluyor… Didim, bu özelliğinden dolayı, Dünya felsefecilerinin de bir buluşma merkezi olmalıdır diye düşünüyorum…Didim’i yönetenler, turizmine ve tanıtımına katkı sağlayanların bu durumu, Didim açısından değerlendirmeleri gerektiğini düşünüyorum…

Felsefenin ilk oluşumu, İlk çağlarda Didim sınırları içinde yer alan “Milet okulu” ile başladığı kabul ediliyor… Yaklaşık bir tarih söyleyebilirsek bu M.Ö 600. Yıllara denk geliyor… O dönemin düşünsel etkinliklerine de philosophos- felsefe- deniyor… Felsefe,  Bir İyonya kenti olan Miletos’ta Thales ile başlıyor… Düşünsel etkinliğin ana konusu ise “arkhe”dir.( başlangıç, ilk ana kaynak-Evrenin hangi kökenden türediği, ana unsurunun ne olduğu...) Örnek verirsek: Thales su, Anaksimenes hava, Empodekles toprak, su, hava ve ateş diyordu… Milet Okulu’nun felsefecileri Thales, Anaximenes ve Anaximandros doğa felsefesinin kurucusu olarak bir ölçüde materyalist felsefenin de temelini atmış oluyorlar… Miletli bu üç felsefeci, varolanların kaynağını araştırmış ilk filozoflardır… Anaximandros’un “sonsuz” terimiyle anlattığı “maddenin” dünyanın temeli olduğunu ve İnsan, öteki hayvanlardan geliyor demesi de çağlar sonra Darwinci düşünceye temel oluyordu… Yine,  Herekleitos’” her şey hareket ve oluşum içindedir. “Her şey akıyor. Aynı ırmakta iki kez yıkanılmaz. Bir bütün olarak dünya, ne bir tanrı, ne de bir insanca yaratılmıştır, dünya, belli kanunlara göre yanan ve sönen, sonsuza dek canlı bir ateştir ve öyle kalacaktır.” Der. Asırlar sonra, Lenin bu düşünce için: Diyalektik Materyalizmi çok güzel açıklıyor der..

Her neyse bunlar uzun konular… Konumuz da tam anlamıyla bu değildir… Bu yazının asıl amacı, Felsefenin Didim açısından önemini anlatmak ve Didim’i bu yönüyle de öne çıkarmaktır… Tüm Dünya’nın tanıdığı ilkçağ filozoflarının önemli bir bölümü, Didim ve çevresinde yaşamışlardır… Felsefe okuyanlar, felsefe tarihçileri, araştırmacıları, akademisyenler bu yönüyle hep Didim ve çevresine yönelmişlerdir… Didim,  böyle bir evrensel değerlerin yani Dünya kültürünün içindedir… Didim ve çevresinin bu özelliğini de turizm açısından değerlendirmemiz gerekiyor… İlçemizde felsefe konferansları gibi etkinlikler düzenlenmelidir… İlerde açılması kaçınılmaz olan “Didim Üniversitesi’nin de temel bilim dalını felsefe oluşturmalıdır… Didim – Milet arasındaki kutsal yolda tam olarak günışığına çıkarılarak bu doku da turizmin ve felsefecilerin hizmetine sunulmalıdır…

Didim’in mitolojiyle, felsefe ile ne kadar iç içe olduğunu, Eğitimci yazarlarımızdan Sayın Akın Çelebioğlu’nun listelediği tüm Dünyayı aydınlatan, Aydın ve çevresinin ilkçağ filozofları listesine de şöyle bir bakalım: 

1-Hekataıos, Miletos, Tarih biliminin öncüsü

2-Artemidoros, Nysa-Antiocheia, Strabon'un öğretmeni, büyük hatip

3-Diotrephes, Nysa, Filozof

4-Starabon, Miletos, Artemidoros'un öğrencisi-Coğrafya bilgini

5-Thales, Miletos, Fizik+Matematik bilgini, doğa felsefecisi. Eski çağın yedi bilgesinden biri

6-Anaksimandros, Miletos, Thales'in öğrencisi-Felsefeci

7-Anaksimenes, Miletos, Anaksimandros'un öğrencisi-Doğayı ilk kez burada kavramlaştırdı

8-Aiskhines, Miletos, Güçlü hatip

9-Bias, Priene, Çağının yedi bilgesinden biridir

10-Hegesias, Magnesia, Söz söyleme sanatında Attika stiline karşı Asia sitilinin öncüsü-Hatip

11-Pythodoros, Trallies, O çağda zengiliğiyle ünlü

12-Dionysokles, Trallies, Ünlü hatip

13-Damasos Skombros, Trallies, Hatip

14-Apollonios, Nysa, Stoacı filozof

15-Menekrates, Nysa, Rethorik ve gramerci

16-Aristodemos, Nysa, Menekrates'in oğlu

17-Apollonios Malakos, Alabanda, Konuşmacı

18-Molon, Alabanda, Alabanda'lı, Rodos'un Roma'da elçisi-Hatip

19-Diotrephes, Antiocheia, Tarih anlatıcısı-Hybresas'ın hocası

20-Menekles, Alabanda, Hatip

21-Hierokles, Alabanda, Menekles'in kardeşi-Hatip

22-Aipytos, Priene, Priene'nin kurucusu

23-Kleomakhos, Magnesia, Çok ünlü atlet

24-Simos, Magnesia, Şair-Simoedia adlı uygulanan nazım stil yaratıcısı

25-Sostratos, Nysa, Gramerci

26-Hippodomos, Miletos, Şehircilikte çok önemli bir mimardır

27-Herakleitos, Miletos, "Gerçek şimdi buradadır" der

28-Anthemios, Trallies, Ayasofya'yı yapan mimardır

29-İzidoros, Trallies, Mimar

30-Tavriskos, Trallies, "Farnes Boğası" heykelini yapan heykeltıraş

31-Apollonyas, Trallies, Ünlü heykeltıraş

32-Askilepeus, Trallies, Hekim ve felsefeci

33-Alexander De Tralles, Trallies, "Tıp Fenni" adlı on iki makalelik kitabı var

34-Aristeides, Miletos, "Milet Masalları" adlı  altı ciltlik eserin yazarı

35-Pausanias, Magnesia, "Helen ve Seyahat" adlı eserin yazarı

36-Plegon, Trallies, "Mucizevî Hikâyeler" adlı eserin yazarı Traıanus tarafından azad edilmiştir

37-Alexandros, Trallies, Tıp bilgini

38-Dioskoros, Trallies, Tıp bilgini

39-Astyanax, Miletos, Pankresçı, M.Ö. 324-320-316 Olimpiyatlarında üç kez üst üste şampiyon olmuştur

40-Timetheus, Miletos, Kithara'yı 11 telli yapan müzikçi

…Bu liste daha da uzayıp gidiyor…

Tüm bunlara, evrensel kültür açısından bakarak, bir dünya mirası olarak değerlendirmeliyiz… Böyle bir mirasın içinde olmayı “Didim” açısından değerlendirerek, Didim’i bu yönüyle de öne çıkarmamız gerekiyor diye düşünüyorum…

Felsefe konferansları, neden doğduğu yer olan Didim’de yapılmasın ?...

Erdoğan Şahin

 

 
Toplam blog
: 1410
: 1053
Kayıt tarihi
: 04.11.06
 
 

Emekli öğretmenim ve  emeklemeye devam ediyorum.  Emeklilik yaşamın sonu değil, yaşama yeni amaçl..