Dijital Sistemler

Özetle dijital karşılığı olarak sayısal anlamını vermeliyiz. Bununla birlikte dijital sözcüğünü daha çok matematik ve elektroniğin birleştiği her iş sektörü için anlamak daha yerinde 

Günümüzde,  bilişim teknolojileri yaşamı hızlandırdı, kolaylaştırdı. Bilişim teknolojileri her gün gelişiyor, değişiyor. Bilgi iletişimi de dijital olarak gerçekleşiyor. Bilgisayarın tuşlarına dokunarak bilgiye ulaşıyoruz. Nedir bilişim? Bilişim ,bilgi ve iletişim kelimelerinin birleşimi ile oluşmuş bir yapıdır. Bilgiyi oluşturabilmek, kullanabilmek ve ona erişebilmek günümüzde büyük önem taşıyor. Yaşadığımız çağda, bunu iyi bir şekilde gerçekleştirebilmek iletişimin gücüne bağlıdır. Bilişim teknolojileriyse bilginin iletişim halinde olduğu bütün bu gelişmeleri kapsamaktadır. Bilginin iletildiği bu alandaki her bir gelişme yaşantımızı etkilemekte, değiştirmektedir. Birçok gereksinmemizi, sorunlarımızı bir bilgisayar tuşuna dokunarak çözebiliyoruz. Televizyonu, oturduğumuz yerden yönetiyoruz. Arabanın kilidini, uzaktan kapıyoruz. Akıllı cep telefonlarıyla müzik dinliyor, hesap yapıyor, video ve resim çekimi yapıyoruz. Akıllı dairelerde oturanlar, uzaktan kumandayla kilometrelerce uzaktan açık kalan elektriklerini kapatıyorlar.

Gelecek bilgi iletişim çağı olacak. Bilişim teknolojileri, her alana daha çok girecek. Dünyayı, robotlar yönetecek. Mikro robotlarla, damardan girerek beyin ameliyatı yapılıyor. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Bölümünde, Da Vinci robotu ile uygulanan kafa tabanı tümörü ameliyatı ile dünyada bir ilke imza attılar. Bilişim teknolojileri her gün biraz daha gelişiyor.

Bilişim teknolojilerinin kullanıldığı alanlar farklı bir teknolojik gelişme ile her geçen gün daha da ilerlemektedir. Bugün aklımızı başımızdan alan bir teknoloji, yarın sıradan ve herkesin ulaşabildiği bir konumda yer alabilmektedir. Her gün bilişim teknolojilerinde, yenilik ve değişiklik kendini gösteriyor.

ENIAC adındaki ilk bilgisayarın askeri amaçlarla 1946 yılında geliştirilmesiyle dijital çağ başlamış oldu. Türkiye ilk kez ODTÜ-TÜBİTAK işbirliği ile 1993 yılında ABD üzerinden İnternet’e erişti. İnternet üzerinden anında istenilen bilgiye anında ulaşma kolaylaştı.Artık her yaştaki insanların birçoğu bilgisayar kullanıyor. İnsanlar, evlerinde oturarak banka hesaplarını yönlendirebiliyor, kredi alabiliyor, alışveriş yapabiliyor

Türkiye, 1991'de araç telefonları aracılığıyla 1G teknolojisiyle tanıştı. Ülkede internet kullanımı 1993'te, cep telefonuyla görüşme, veri aktarımı ve SMS gönderimine olanak sağlayan 2G teknolojisiyse 1994'te kullanılmaya başlandı. 

Sözgelimi, cep telefonlarının gün geçmiyor ki yeni modelleri çıkmasın. Bu nedenle dijital sistem araçları üretenler kazanıyor. Bu nedenle ekonomistler, yatırımcıları dijital alana yatırım yapmaları konusunda uyarıyor.

Ekonomistler dijitalleşmenin kârlı bir yatırım olacağı görüşünde birleşiyor. Altınbaş Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Emre Alkin, dijitale yatırım yapan firmaların gücüne güç katacağını dile getirdi.“Bu yoldan başka çaremiz yok” dedi.

Gelecekte kâğıt para gibi çözümlerin yok olacağını belirten Alkin, şunları kaydetti: Kişiyi kontrol eden sistemlerden işi kontrol eden sistemlere geçtik. "Çözüm üreterek değer yarattınız mı rakibiniz yok demektir. Yeni durumda dijitale yatırım yapan kazanacak.” diyen Alkin, sözlerine şunları ekledi: “Patronlara değil, liderlere ihtiyacımız var. Lider belirli bir eğitimli kadroyla yaptığı işi yukarılara çıkartır. Bunu da ancak dijital altyapılarla yapabilir.”

Ekonominin  yükselen değeri dijital para birimlerinin dünyayı hızlı bir değişime sürükleyeceğini kaydeden ekonomist ve yazar Prof. Dr. Emre Alkin, gelecekte çalışma şekillerinin değişeceğine dikkat çekti. ABD’de 2027 yılında serbest çalışanların sayısının bordrolu çalışanları geçeceğine dikkat çeken Alkin, 2017 yılında binlerce fiziksel mağazanın kapandığını ve bunların yerini aplikasyonların (yer gösterme) aldığını söyledi.

Merak edenler için saklı yazı (dijital) para!

Kriptoloji bilimini altyapı olarak kullanan dijital para şifrelenmiş, güvenli bir sanal para birimidir. Aslına bakılacak olursa banka kartları, sanal kartlar ve internet üzerinden maddi işlemler yapılırken bu sistem kullanılıyor. Hesaplar üzerinden para gönderilirken veya banka üzerinden para transferi yapılırken aslında sanal paralar kullanılmaktadır.

Ancak önceki dönemlerde bunun bir adı olmasa bile sistemler üzerinde rakamsal değişikliklerin meydana gelmesi sanal para kullanımıyla aynı temele dayanır. Dijital para dünya üzerinde kullanılmakta olan fiziki paralardan daha fazla ilgi çekmektedir çünkü herhangi bir devlet, kurum veya bir merkez tarafından kontrol edilmiyor. Dijital para alışverişi tamamıyla alıcıyla satıcı arasında gerçekleşiyor. O yüzden de kullanıcılara daha fazla güven veriyor.

"Yakın bir gelecekte değeri, emeği, alın terinin gerçek değerini dijital varlıklar ve blockchain (blok zinciri) teknolojisi vermeye başlayacak" diyen Alkin, "İnsanların emekleri ile doğru orantılı bir değer zinciri oluşacak. Bu yoldan başka bir çaremiz yok. Bugün artık kuyumcu dükkânı işletir gibi herhangi bir işletmeyi yürütmenin imkânı kalmadı. Bu anlamda patronlara değil liderlere ihtiyacımız var. Lider belirli bir eğitimli kadroyla yaptığı işi yukarılara çıkartır. Bunu da ancak dijital altyapılarla yapabilir” diye konuştu.

Etik ve İtibar Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Avukat Altuğ Özgün ise, gelecekte yapay zekânın 1 milyon adet işi insanlardan devralacağını, ancak bir o kadar da yeni iş alanı yaratacağını, insan ve makine etkileşiminin iş hayatının vazgeçilmezi olacağını belirtti. Dünya Ekonomik Forumu’nun 2018 İşlerin Geleceği Raporu’ndan bahseden Özgün, gelecekte robotlarla ilgili işlerin revaçta olacağını ve insansı robotların daha fazla üretilmesi ile robot psikologugibi yeni işlerin ortaya çıkacağını belirtti.

Bilişim teknolojilerinin kullanıldığı alanlar

Dijital günlük dilimizde çok farklı kategoriler için kullanılan bir kavram haline gelmiştir. Örneğin: dijital para, dijital elektronik, dijital saat, dijital ayna, dijital termometre, dijital piyano dijital baskı, dijital ehliyet dijital pazarlama,dijital oyun… Dijital sözcük anlamı olarak sayılarla ilişkili anlamına işaret eder. Dolayısıyla dijital derken, elektronik temelli sayısal işlemlerin, ilgili diğer sektörlere uygulanması demektir. Zira daha soyut bir çağrışım yapan dijital pazarlama da bile bilgisayar ve internet teknolojisinin altyapısı olan matematiksel işlemlerin araç olarak kullanıldığı durumu belirtir.

Cep telefonu, iletişime hız getirmiş, yaşamı kolaylaştırmış; ama iletişim pahalanmıştır. Cep telefonlarından önce telefon etmek sorundu. Her evde telefon da yoktu. Evlere telefon almak için sıraya girilir, aylarca sıra gelmezdi. Ama iletişimin gizliliği vardı. Numaranızı, sizden, yakınlarınızdan başkası bilmez, tanımadığınız kişilerle rahatsız edilmez, telefon soyulma aracı olmazdı. Günümüzde hemen hemen tüm özellerimiz ortada. Birtakım şifreler kullanılıyor; ama şifreler kırılıyor.

Türkiye’de mobil telefon kullanıcı sayısı 59 milyona ulaştı. Bunların yüzde 77’si, yani 45 milyonu akıllı telefon kullanıyor. Akıllı telefondan internete giren kişi en hızlı şekilde aradığına ulaşmak istiyor. Uygulaması yoksa Google’ da arama yaparken bile, birkaç saniye kazanmak için yazma yerine sesli arama yapıyor. "(İnternet’ten)

Akıllı telefonlarla yakınlarıyla görüntülü konuşuyor, telefonların ekranlarına dokunarak ya da seslenerek İnternet’te ulaşıyor; günlük yaşamda yapmak istediklerini oturdukları yerde gerçekleştiriyorlar. Bu alanda gençler, bilişim çağına daha uygun yaşıyorlar. Peki, nedir bilişim? İnsanların teknik, ekonomik ve toplumsal iletişimde kullandığı ve bilimin dayanağı olan bilginin, düzenli ve akla uygun bir biçimde, özellikle bilgisayarlar ve benzeri elektronik aygıtlar aracılığıyla işlenmesi bilimi.

Çocuklar da artık bilgisayar, cep telefonu kullanıyor; ama tutkunu oluyorlar. Sosyal yaşamdan uzaklaşıyorlar. Artık çocuklar, çoğunlukla sokaklarda, parklarda değil; bilgisayar oyunundalar,

Dijital hastane; idari, mali ve tıbbi süreçlerde asgari düzeyde bilişim teknolojilerinin kullanıldığı bir hastaneden her türlü iletişim aracı ve tıbbi cihazın birbiriyle ve diğer bilgi sistemleriyle uyumlu olduğu, sağlık çalışanları ve hastaların tele tıp ve mobil tıp uygulamalarıyla hastane içinden veya dışından veri alışverişinde bulunabildiği hastaneye kadar geniş bir yelpazede tanımlanabilir.

Dijital hastane derecelendirmesi, sağlık alanında bilişim teknolojileri kullanımının yaygınlaşmasıyla, sağlık kuruluşlarını karşılaştırmada kullanılan ölçütler arasına girmiştir. Uluslararası kabul görmüş bir ölçüt olarak dijital hastane kavramı, bilişim teknolojilerinin hasta ve çalışan yararına kullanıldığı bir hastane örneğini öngörüyor. Ancak, bir hastanede bilişim teknolojilerinin kullanılıyor olması o hastanenin dijital hastane olarak nitelendirilmesi için yeterli olmamaktadır. (TC Sağlık Bakanlığı)

Dijital oyun; oyuncunun elektronik bir sistem ya da bilgisayarla kurduğu etkileşim neticesinde oluşan sonucun, ekran ya da benzeri bir görüntü sistemi aracılığı ile gösterilmesidir.Dijital oyun sektörünün kronolojisi 1970’li yıllardan başlar. İlk olarak 1972 yılında, Atari INC. Firması iki kişilik bir masa tenisi oyunu olan “Pong” adlı oyun makinesini tanıtmıştır. Örneğin, 1998 yılında İsveçli üretici Nokia, hepimizin bildiği “Snake” oyununu piyasaya sürmüş ve dijital oyun sektörü için yeni bir tür olan mobil oyunların temelini atmıştır. 2009 yılında ise yeni bir devir açılmıştır. Microsoft Kinect ve Sony Playstation Move gibi hareket kontrol mekanizmaları, oyun konsolları ile birleştirilerek oyunlara yeni bir tat katmıştır. Küresel dijital oyun sektörü, 2011 yıl sonu itibariyle 70 milyar ABD doları olarak belirlenmiştir. Bazı başyapıt niteliğindeki oyunlar, örneğin “Call of Duty: Black Ops” piyasaya sürüldükten sonraki 5 gün içerisinde 650 milyon ABD dolarına ulaşmıştır. Dijital oyunların ülkemiz içerisindeki ekonomik hacmi 150 – 200 milyon dolar olarak analiz edilmektedir.(Gazete Bilkent)

Rakamlar, sadece dijital oyun sektörüne yatırım yapanlar bile milyonlarca dolar kazandırıyor. Ne var ki bu oyunların çoğu bizim ulusal benliğimize uygun değil.”Mavi Balina “kimi TV kanallarında da “Katil Balina” oyununa kendilerini kaptıranlara, intihar öneriliyor. Bursa’nın Orhangazi ilçesindeki Ali, bu oyundan kurtulmak için sokağa çıkıp yardım istemek zorunda kalır.

Dijital duyar, fiziksel ortamda  (örneğin: sıcaklık, kan basıncı, nem, hız, vb.) algıladıkları olayları sonucunda elektriksel olarak geri dönüş veren elektronik malzemedir. 

Dijital terazi günümüzde hemen her sektörde kullanılmakta olup özellikle eczacılık, tıp ve kozmetik sanayi gibi sektörlerde sıklıkla kullanılmaktadır.

Dijital Pazarlama, tüketici davranışına farklı yaklaşımı ile dijital pazarlama, çağın baş döndürücü hızına ayak uydurmanın yollarını bulur. Çeşitli dijital pazarlama teknikleri ile dijital pazarlama ajansları tarafından müşteri deneyimi arttırılır ve marka sadakati yaratılır. Dijital pazarlama eğitimi almak isterseniz Bilişim Eğitim Merkezi ile iletişime geçebilirsiniz.

Dijital baskı, yayıncılığa soluk aldırdı. Daha önce, kitapların baskısı zor ve zaman alıyordu; çünkü harfler tek tek diziliyordu. Metnin daktiloyla yazılmazsı da kolay değildi. Bir harf yanlış olsa silmek için çalışılır, silinemezse sayfa yeniden yazılırdı. Yüksek lisans tezimi yazmak için aylarca çalışmıştım. Şimdi öyle mi? Yanlış yeri, bir tuşa dokunarak silebiliyorsun.

Daha kısa sürede teslim: Dijital baskının ofset, ipek baskı ya da diğer baskı yöntemlerinde olduğu gibi “baskı ve kalıp hazırlık, renk ayarlama” gibi bir sürece ihtiyacı yoktur. Diğer baskı tekniklerinde ilk doğru baskıyı elde edene kadar geçen süreler dijital baskıda sadece birkaç dakikadır. Dijital baskı prensip olarak masaüstü yazıcınızdan baskı almaktan çok bir farklı yok. Dolayısıyla dijital baskı siparişleri genelde aynı gün ya da ertesi gün rahatlıkla teslim edilebilir. Son dakikada hazır olan sunumlar, davetiyeler, anlık üretilmesi gereken raporları bu sayede çok güncel içerikleri ile üretmek mümkün. Print Center olarak bu teknoloji sayesinde üretimin %60’ini 24 saat içinde teslim ediliyor.

e-Kitap nasıl okunur? 

e-kitap her türlü masa üstü, diz üstü ve avuç içi bilgisayardan ve özel e-kitap okuma aletlerinden okunabilir. Bu kitaplar değişik formatlarda hazırlanabildiği için her birinin kendine ait okuyucuları vardır. Bu okuyucuların bazıları internetten ücretsiz olarak çekilebilir fakat dönüştürme işlemi hassas olduğu için bazı ayarlamaları içerir ve belirli bir dereceye kadar yayıncılık uzmanlığı gerektirir. 

İnsan-makine çağı geliyor.

Teknolojide artan hızla birlikte 2030 yılına kadar olan süreçte akıllı yaşam, zeki iş ve çevik ekonomi uygulamalarını kapsayan insan-makine işbirliği çağına geçileceğini öngören Dell Technologies, 5G teknolojisinin veri oyununu kökten değiştireceğini açıkladı. Şirket, makine öğrenmesinin hem özel hem iş hayatında sürükleyici deneyimler sunacağına işaret etti.

Z kuşağının iş hayatını şekillendirmeye başlayacağını ve 2019’un veri ağırlıklı dijital ekosistemin yılı olacağını belirten Dell EMC Türkiye Genel Müdürü Sinan Dumlu, “Yapay zekâ ve makine öğrenmesi teknolojilerini geliştirmek için yapılması gereken hâlâ çok şey var. Otonom sistemler,  şirketler bunları destekleyen dijital altyapıyı inşa ettikçe esas şeklini almaya devam ediyor” dedi.

Aile kavgasına sanal asistanlar karışacak

Teknolojiye erken uyum sağlayan 34 milyon kişinin öngörüleri doğrultusunda hazırlanan ‘2019 Tüketici Trendleri Raporu’na göre ruh halini algılayan sanal asistan cihazları yaygınlaşacak, akıllı hoparlörler diğer aile üyeleri gibi aile içi tartışmalara dâhil olacak. Bilişim teknolojileri şirketi Ericsson Consumer Lab tarafından hazırlanan araştırmada, otonom ve kişilerin ruh halini öngören teknolojilerin kısa süre içinde insanların gündelik yaşamlarında daha büyük bir rol oynamaya başlayacağına dikkat çekildi.

Raporla ilgili yorumlarını paylaşan Ericsson Tüketici ve Endüstri Laboratuarı’nda Araştırma Programı Başkanı ve raporun yazarı Dr. Michael Björn, “Bir akıllı telefon hayal edin. Sadece neler yaptığınızı değil, kim olduğunuzu da biliyor. Bugün yapay zekâ, sırf gözlerinize bakarak sizin kişiliğinizi kavrama noktasına geldi. Teknolojiye hızlı adapte olan kullanıcılar, cihazlarımızın bizleri bizim onları kavradığımızdan daha iyi kavradıkları bir gelecek öngörüyor” bilgilerini verdi.

Yakın bir gelecekte değeri, emeği, alın terinin gerçek değerini dijital varlıklar ve blok zinciri teknolojisi vermeye başlayacak. İnsanların emekleri ile doğru orantılı bir değer zinciri oluşacak. Bu yoldan başka bir çaremiz yok. Bugün artık kuyumcu dükkânı işletir gibi herhangi bir işletmeyi yürütmenin olanağı kalmadı. Bu anlamda patronlara değil liderlere ihtiyacımız var. Lider belirli bir eğitimli kadroyla yaptığı işi yukarılara çıkartır. Bunu da ancak dijital altyapılarla yapabilir.”(Akit)

Türkiye,  dijital araç gereçleri kullanmakta’ öne çıkan ‘ ülkeler arasında yer alıyor. Yeterli değil, dijital araç gereçler üretecek, geliştirecek sistemler kurulmalı. Gelecek kuşakların bilişim teknolojileri alanında yetiştirilmesi kaçınılmazdır. Eğitim izlencelerinde, bilişim teknolojilerine, uygulamalarına yer verilmeli. Uygulamaların alt yapısı oluşturulmalı. Bu alanda; araştırma, inceleme yapmak isteyen öğrenciler ve öğretmenleri desteklenmeli ki Türkiye, gelişmiş çağdaş ülkeler arasında yerini alabilsin.