Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

26 Nisan '21

 
Kategori
Genel Sağlık
 

Diyabet ve Damar Sağlığı

Herkese merhaba,

Bu yazımda damar sağlığı ile ilgili merak ettiklerimizi , Genel Cerrahi Uzmanı olup, tutkusu damar ve varis cerrahisi olan Prof Doktor Murat Aksoy 'a sordum;

Damar sağlığı neden önemli?

Bugün dünyada insanlarımızı neden kaybediyoruz diye baktığımızda ölüm nedenleri arasında birinci sırada kalp ve damar hastalıkları var. Yani damarların tıkanması sonucunda kalp, beyin veya diğer organlarımız yeteri kadar kan alamıyor ve hücreleri ölmeye başlıyor. Bunun sonucunda o organ görevini yapamaz hale geliyor. Örneğin kalbi besleyen damarlar tıkanırsa kalp görevini yapamaz hale geliyor, kanı vücuda pompalamayacak hale düşüyor ve kalp krizi gelişiyor. Damarı tıkanan organ beyin ise bu kez felçler kişinin hayatını tehdit ediyor.

Peki damarlar neden tıkanır?

Damarların tıkanmasının en önemli nedeni damar sertliğidir. Bizler doğduğumuz zaman pırıl pırıl damarlar ile doğarız ama zaman içinde damarlarımız yıpranmaya başlar. Bu yıpranmada en önemli neden yaş almaktır. Bunun yanı sıra yüksek tansiyon, sigara ve alkol kullanımı ve şeker hastalığı bu damar sertliğinin daha hızlı ilerlemesine neden olur. Bu noktada tansiyon ve şeker hastalığının kontrolünün ne kadar önemli olduğunu hatırlatmak doğru olur. Şeker hastası olmanız damarlarınızın mutlaka tıkanacağını ifade etmez.

Kötü kontrollü glikoz yönetimi nelere yol açıyor?

Kan şekerinizi doğru idare edebilirseniz damar tıkanıklığı riskini azaltırsınız. Bu nedenle diyabet tedavisi çok önemlidir. Hemoglobin A1c dediğimizi uzun dönem kan şekeri düzenini gösteren laboratuvar değerini 6.5 g/dl altında tutmak önemlidir. Aynı şekilde şeker hastalığının yanında yüksek tansiyon da varsa büyük tansiyon 13 küçük tansiyon 9’un altında tutulmalıdır. Sigara ve alkolden uzak durulmalıdır. Bunlar olmadığı takdirde şeker hastalığı sırasında hem kılcal hem de büyük damarlar tıkanabilir. Sonucunda diyabetik retinopati nedeniyle görme kaybı, böbrek damarlarının tıkanması sonucunda böbrek yetersizliği ve diyaliz ihtiyacı, kalp damarlarının tıkanması sonucunda kalp hastalığı söz konusu olabilir.

 

Diyabetik ayak nedir?

 

Diyabetik ayak, şeker ayaklar diye de bilinir. Şeker hastalığı ile ilgili herşey tanımda çok tatlı da sonuçları öyle değil maalesef. Diyabetik ayak bir şeker hastasının ayağında yara çıkmasıdır ve bu risk bir şeker hastasının hayatı boyunca %15 civarındadır. Yaralar bazen çok ufak bazen de bacağın kesilmesine yol açacak kadar şiddetli olabilir. Bazen bir nasır altında başlayan yara çok hızlı bir şekilde parmağın, ayağın veya bacağın kesilmesine kadar gidebilir. Bugün her otuz saniyede bir kişi bu tür diyabetik yaralar nedeni ile bacağını kaybetmekte. Diyabetli bir bireyin ayağında yara açılmasına neden olan iki önemli etken var. Birincisi kan şekerinin yüksek seyretmesi sonucunda sinirlerin ve ikincisi de damarların hasar görmesi. Sinirlerin hasar görmesi sonucunda kişi acıyı, sıcağı vb fark etmeyebilir. Bunun sonucunda ayakkabısının içinde bütün gün ufak bir taş ile dolaşan kişi bunu fark etmediği için ayak tabanında yara açılır. Sağlıklı olan kişilerde bu mümkün değildir. Düşünün ayakkabınızın içinde ufacık bir şey olsa bile hemen durup çıkarırsınız. Sinir hasarı olan kişiler bunları fark etmezler. Damar tıkanıklığı da yaranın iyileşmesini önler. Sıklıkla iki neden bir aradadır. Hatırlarım bir hastam ayağı üşüdüğü için sobaya yaklaştırmış. Tabii acı hissetmediği için ayağının sobaya değdiğini ve yandığını fark etmemişti. Bu hastamızda parmakları kaybetmiş ama topuğunu ve bacağını kurtarabilmiştik. Bu sonuç ile o hasta için iyi bir sonuçtu. Aksi halde bacağını kesmek zorunda kalabilirdik.

Diyabetik ayaktan korunma yolları nelerdir?

 

Zannederim bu en önemli konu çünkü yara bir kez çıktığı zaman uzun yıllar bunun etkisi devam eder. Örneğin ayakta yara iyileşse bile vücut ağırlığını verdiğimiz noktaların dengesi bozulabilir ve üzerine fazla ağırlık verilen noktalarda yeni yaralar açılabilir. Önce nasır belirir sonra yara. Bu nedenle uygun ve kişiye özgü ve ara ara yeniden ölçüm yapılarak yenilenen tabanlık kullanımı çok önemlidir. Aynı nedenle ayakkabı seçiminde titiz olmak gerekir. Ucu sivri ve dar olanları tercih etmemek gerekir. Bunun yanı sıra şeker hastaları her gün ayaklarını yıkamalı ama sonrasında mutlaka kurulamalıdır. Özellikle parmak aralarının kuru kalması önemlidir. Her banyo veya abdest sonrası buna özen gösterilmelidir. Diyabetli hastalarda sinir hasarı sonrasında ciltte kuruma olabilir. Cilt çatlaklarında giren bakteriler de enfeksiyona neden olabilir. Bunu önlemek için vazelin gibi nemlendiricilerle cildi nemlendirmek yararlıdır. Son olarak ayaklar hergün bir kızarıklık, yara vb anormal durum için kontrol edilmelidir. Tabanları kontrol etmek çok kolay olmadığı için ayna kullanılabilir. Gözlerde retinopatiye bağlı görme kusuru varsa bir yakın bunu yapabilir. Bu gibi basit önlemler ile yaraların önüne geçilebilir.

 
Toplam blog
: 28
: 49
Kayıt tarihi
: 21.03.18
 
 

Çocukluk çağımdan itibaren 22 yıldır Tip 1 diyabetliyim. 2017 de kurduğum danışmanlık şirketinde öz..