- Kategori
- Anılar
Diyarbakır'a Yolculuk ve Cahit Sıtkı'ya Dair (3)
Merhaba saygıdeğer okurlarım, bu ara istemeyerek yazıma ara verdim. Bir rahatsızlık geçirdim. Bundan dolayı ara vermek zorunda kaldım. Evet ner(e)de kalmıştık. Kadri Kanpak arkadaşımızla gezmeye devam ediyoruz. Gezmemiz sırasında Diyarbakır’ın tanınmış şairlerinden Cahit Sıtkı ve Ahmet Arif’in müzelerini gezmek istedik. Her ikisi de Diyarbakır eski Belediyesi ve Ulu Camii arasında bulunan bir daracık (bir küçe)‘de / sokakta buluyor. Küçe derken Diyarbakır’ı hatırlatan eski bir mani aklıma düşü verdi:
Diyarbakır dört kapi
Get bak o yar ne yapi
Beni gördüğü zaman
Başka küçeye sapi…
Genel olarak Diyarbakırlılar sepetlerini, çantalarını alıp şehrin dışına çıkmak isterler. Yani piknik yapmaya giderler. Dört kapılı olan şehirde zamanın paşası buna pek izin vermiyormuş. Günün anlamına uygun şöyle bir mâni ile dile geliyorlar:
“ Paşa paşa, hoş paşa
Sakalı gümüş paşa
Şeftali çiçek açmış
Yasağı kaldır paşa”…( 1 )
Cahit Sıtkı’nın müzesi kapalı idi. (zaten geçmiş yıllarda görmüştüm) bu arada Ahmet Arif’in müzesini gezdik. Ahmet Arif’in Müzesinde şiirleri, fotoğrafları ve mektupları vardı. Bir şiirinde şöyle diyordu :
“ Hasretinden Prangalar Eskittim’ adlı şiirinden birkaç dize:
Seni, anlatabilmek seni.
İyi çocuklara, kahramanlara.
Seni anlatabilmek seni,
Namussuza, halden bilmeze,
Kahpe yalana.
Ard- arda kaç zemheri,
Kurt uyur, kuş uyur, zindan uyurdu.
Dışarda gürül- gürül akan bir dünya...
Bir ben uyumadım,
Kaç leylim bahar,
Hasretinden prangalar eskittim.
Saçlarına kan gülleri takayım,
Bir o yana
Bir bu yana...
Seni bağırabilsem seni,
Dipsiz kuyulara,
Akan yıldıza,
Bir kibrit çöpüne varana,
Okyanusun en ıssız dalgasına
Düşmüş bir kibrit çöpüne.( 2 )
“ Hasretinden Prangalar Eskittim“ adlı şiir kitabından. Adı geçen kitap, bu güne kadar 60’ın üzerinde baskı yapmıştır. İlk baskısı Kitabın 1968 Kasım’ında Bilgi Yayınevi tarafından yaptırılmıştır. Bunun ayrıca geniş bir öyküsü var vardır. ( Bak. Şiir Hikâyeleri / Haluk Oral- Türkiye İş Bankası - Kültür Yayınları, 3. Baskı 2011 - ( 3 )
Tarihi Ulu Camii gezdikten sonra halkın “ Sukâ (çarşıya) Şeviti “dediği “Yanık Çarşıyı” da gezmeği de ihmal etmedik. Melik Ahmed’e kadar uzandık. Bu çarşının ana yolunda yine yol- yapım çalışmaları vardı. Kim bilir bu kaçıncı çalışma idi… Belediyelerin en çok ele aldığı yerler yol. su. elektrik ve kanaldır. Biri yapar, biri de bozar ve öylece hayat devam eder.
Buraya kadar gelmişken Şair Cahit Sıtkı ile bir anımı yazmak istiyorum. 1963 yılında Diyarbakır Erkek İlk öğretmen Okulu’nda Edebiyat Kolunda görev almış biri olarak ölümünün 7. Yılında Cahit Sıtkı Tarancı’ yı da Ekim ayında anmak istedim. Program hasırlandı. Cahit Sıtkı’nın babası o yıllarda yaşıyordu. Evine kadar gidip onu da davet ettik. Şişman orta boylu bir insandı. Giyimi, kuşamı yerinde idi. Cahit Sıtkı’nın hayatı ve şiirleri konusunda konuşmalar yapıldı. Bu arada onu da kürsüye davet ettik. Oturarak konuşmak istedi. Ağlar gibi bir durum da idi. Fazla konuşmak istemedi. Çünkü çok üzgündü… Konuşması arasında aynen şöyle diyordu: “ Biz Çiftçi bir aileden geliyoruz, onu Ankara’ya, İstanbul’a gönderdik bir Ziraat Mühendisi olsun ve gelip köylerimizde ve tarlalarımızda bir Ziraat Mühendisi olarak görev yapsın. Meğerse Cahit Şair olmuş. İyi ki şair olmuştur. Ziraat Mühendisi olsaydı böylesine sevgiyle ve saygıyla anılmazdı. “ diye sözlerini tamladı. Evet Cahit Sıtkı büyük bir şair idi… 2 Ekim 1910 ‘da Diyarbakır’da doğmuş ve 12 Ekim 1956 ‘de Ankara‘da vefat etmişti. Babasının adı Bekir Sıtkı, Annesinin adı Arife Hanımdır.Onun asıl adı Hüseyin Cahit’ti…Cahit Sıtkı’nın vefatı sırasında yanında Behçet Kemal Çağılar, Ahmet Muhip Dranas Samed Ağaoğlu ve M. Sunullah Arısoy hazır bulunmuştu. Ankara’da yapılan cenaze töreninde M. Sunullah Arısoy fotoğrafını taşımıştı. Adı geçenleri rahmetle anıyor ve sözümü Cahit Sıtkı’nın bir şiiriyle bağlamak istiyorum: (4)
MEMLEKET İSTERİM
Memleket isterim
Gök mavi, dal yeşil, tarla sarı olsun;
Kuşların, çiçeklerin diyarı olsun.
Memleket isterim
Ne başta dert ne gönülde hasret olsun ;
Kardeş kavgasına bir nihayet olsun.
Memleket isterim
Ne zengin fakir ne sen ben farkı olsun;
Kış günü herkesin evin barkı olsun.
Memleket isterim
Yaşamak, sevmek gibi gönülden olsun;
Olursa olsun şikayet ölümden olsun…( 5 )
Cahit Sıtkı TARANCI
Abdülkadir GÜLER
12.12.2017 - SÖKE
1-Sırrını Surlarına Fısıldayan Şehir: Diyarbakır / Şeyhmus Diken 9. Baskı 2017- İstanbul
2-Bak. Şiir Hikâyeleri / Haluk Oral- Türkiye İş Bankası - Kültür Yayınları, 3. Baskı 2011 - ( 3 )
3-Ahmet Arif’in şiiri, İnternetten alıntı.
4-Cahit SıtkıTaranrcı – Hayatı, Sanatı ve Şiirleri, Şevket Beysanoğlu, 1969- Diyarbakır
5-A.g. e.